Öz
Temettüât Defterleri 19. yüzyılda gerçekleşen malî yenileşme ve düzen çalışmalarının
doğurduğu bir uygulamadır. Yerel tarih araştırmaları için çok önemli birer kaynak olan bu
defterler, tutulduğu bölgedeki hane reislerinin isimlerini, mesleklerini, vergilerini, gelir
kalemlerini ve taşınmaz mülklerini içermektedir. İsakça Kasabası Temettüât Defterleri de
iktisadi ve sosyal tarih açısından çok zengin veriler sunmaktadır. Bu veriler ışığında
İsakça’nın tahmini nüfusu, nüfusun dinî-etnik dağılımı ve yerleşim özellikleri tespit
edilmiştir. Hane reislerinin meslekleri ve mesleklerinin yanında ek gelir sağlayan diğer
uğraşları ve bunların toplam gelirdeki payları değerlendirilmiş; İsakça’da meskun olan
halkın meslekî anlamda yerel ve bölgesel konumu belirlenmeye çalışılmıştır. Bunun
yanında toplanan verginin gelirdeki payı, vergi çeşitleri ve oranları, vergi uygulamasında
Müslüman- gayr-i Müslim ve etnik farklılıkların etkileri incelenmiştir. Toplam gelir, bunun
gelir gruplarına ve gelir kalemlerine göre dağılımı ve gelir dağılımındaki dengenin ne kadar
sağlanabildiği ortaya konulmaya çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Başbakanlık Osmanlı Arşivi ( B. O. A.) Maliye Nezareti Vâridât Muhasebesi DefterleriTemettüat Defterleri (Ml. Vrd. Tmt.), H. 1260-1261 / M. 1844-1845. 12286
- AKGÜNDÜZ, Ahmet, ÖZTÜRK, S. (2000). Yozgat Şehri Temettuatı, C.1,İstanbul:YimpaşBaşbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü (2000). Başbakanlık Osmanlı ArşiviRehberi, İstanbul.ÇADIRCI, Musa (1991). Tanzimat Döneminde Anadolu Kentlerinin Sosyal veEkonomik Yapıları, Ankara: T.T.K.ÇELİK, Gülfettin (2003). Gebze (16.-19. Yüzyıl) Sosyo-Ekonomik Bir İnceleme,Kocaeli: Gebze Belediyesi Yayınları.GENÇ, Mehmet (2005). Osmanlı İmparatorluğunda Devlet ve Ekonomi, İstanbul:Ötüken Neşriyat.GUMİLEV, L.N. (2003). Eski Ruslar, (Çev.Ahsen Batur), İstanbul: Selenge.GÜRAN, Tevfik (1989). Tanzimat Döneminde Osmanlı Maliyesi: Bütçeler veHazine Hesapları (1841-1861), Ankara: T.T.K.İNCİCİYAN, P. -ANDREASYAN (1974). Osmanlı Rumelisi Tarihi ve Coğrafyası,İstanbul: Edebiyat Fa. Basımevi.IBRAM, Nuredın (1999). Dobruca’daki Mülüman Topluluğu Manevi HayatındanSayfalar, Constanta: Ex Ponto.KARAL, Enver Ziya (1943). Osmanlı İmparatorluğu’nda İlk Nüfus Sayımı 1831,Ankara: T.C. Başvekalet İstatistik Umum Müdürlüğü.KARPAT, Kemal (2003). Osmanlı Nüfusu (1830-1914) Demografik ve SosyalÖzellikleri, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.KÜTÜKOĞLU, Mübahat (1999). Osmanlı Devleti Tarihi C. 2, İstanbulTABAKOĞLU, Ahmet (2008). Türkiye İktisat Tarihi, İstanbul: Dergâh Yayınları.
- DECEİ, Aurel (1993). “Dobruca”, M.E.B. İslam Ansiklopedisi, C. 3, İstanbul: MilliEğitim Bakanlığı.DEVELLİOĞLU, Ferit (1996). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Ankara:Aydın Kitabevi YayınlarıİNALCIK, Halil (1993a). “Cizye”, T.D.V. İslam Ansiklopedisi, C. 8, İstanbul:Türkiye Diyanet Vakfı.İNALCIK, Halil, (1993b). “Rumeli”, M.E.B. İslam Ansiklopedisi, C. 9, İstanbul:Milli Eğitim Bakanlığı.MURGESCU, Bogdan, (2000). “İsakça”, T.D.V İslam Ansiklopedisi, C. 22.,İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı.TOGAN, Zeki Velidi (1983). “Balkan”, M.E.B. İslam Ansiklopedisi, İstanbul:Milli Eğitim Bakanlığı.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 7 Kasım 2019 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2019 Cilt: 2 Sayı: 4 |
