CEZAYİR’DE (ALGIERS) TÜRK’ÜN VE TÜRKÇENİN İZLERİ

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 2, 147 - 154, 30.04.2024

İ. Ethem Özkan

https://doi.org/10.59182/tudad.1443764

Öz

Bu çalışma Cezayir (Algeria) ülkesinin başkenti Cezayir (Algiers) şehrinde günümüzde kullanılan yer adlarının Türkçeyle bağlantısı hakkındadır. Çalışma, söz konusu şehirdeki görevim sırasında yapılan saha araştırmalarına dayanmaktadır. Bu doğrultuda başkentteki yer adlarının tarihî ve güncel biçimleri araştırılıp tespit edilmeye çaba gösterilmiş, önceki çalışmalarda yer adlarıyla ilgili yapılan anlamlandırma ve köken araştırmaları etrafındaki birtakım hataların düzeltilmesi amaçlanmıştır. Başkentte tespit edilen kişi, meslek ve coğrafya adlarına dayalı adlandırmalar tespit edilmiş ve tarihî kaynaklar ışığında elde edilen verilerle karşılaştırılarak değerlendirilmiştir.
Sonuç olarak burada belirtilen yer adları Türk’ün ve Türkçenin izlerinin Cezayir’in başkentinde hâlâ görülebildiğini gözler önüne serer. Bu yer adlarının kullanımı ve özellikle yer adı biçimini alan kişilerin tarihsel konumunun devam ettirilmesiyle ilgilidir. Böyle bir tercihin Cezayir ülkesinin güncel kimlik politikalarıyla bağlantılı olduğu ileri sürülebilir. Aradan yüzlerce yıl geçmesine rağmen Türk kültürünün hâlâ kabul edildiğini gösteren bu izler Cezayirli kimliğinin ayrılmaz bir parçası hâline gelmiştir. Yer adlarının “siyasi” idareler tarafından verilmiş olması ve bunların mevcut idareler aracılığıyla devam ettirilmesi de belirli bir kimlik inşa sürecinin devamlılığına işaret eder.

Anahtar Kelimeler

Cezayir, Yer Adları, Başkent Cezayir

SIGNS OF TURKISH AND TURKISH IN THE ALGIERS

Öz

This study is about the connection of the toponyms used today in the city of Algiers (Algiers), the capital of Algeria, with Turkish. The study is based on field research conducted during my assignment in the city. In this direction, an effort was made to investigate and identify the historical and current forms of toponyms in the capital, and it was aimed to correct some of the mistakes made in previous studies on the meaning and origin of toponyms. The names of people, professions and geographical places in the capital have been identified and evaluated by comparing them with the data obtained from historical sources.
In conclusion, the toponyms mentioned here reveal that the traces of the Turk and Turkish can still be seen in the capital of Algeria. This is related to the use of toponyms and especially to the perpetuation of the historical position of the people who take the form of toponyms. It can be argued that such a preference is linked to the current identity politics of the Algerian country. These traces have become an integral part of Algerian identity, showing that Turkish culture is still accepted despite the passage of hundreds of years. The fact that toponyms were given by "political" administrations and that they are maintained through the current administrations also points to the continuity of a certain identity construction process.

Anahtar Kelimeler

Algeria, Toponymy, Capital City Algiers

Kaynakça

• Aksan, P. D. (2009). Her yönüyle dil ana çizgileriyle dilbilim. Türk Dil Kurumu.
• Eren, H. (2010). Yer adlarımızın dili. Türk Dil Kurumu.
• Gedik, A. (2014). Türk Kültürü'nün Cezayir'de etkileri (Cezayir Şehri Örneği). Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (39), 9-23.
• İlter, A. S. (1937). Şimalî Afrikada Türkler (Cilt 1-2). Vakit Gazete-Matbaa-Kütüphane.
• Kahraman, K. (1993). Cezayir. Türkiye Diyanet vakfı İslam Ansiklopedisi (Cilt 7, s. 486-489). Türkiye Diyanet Vakfı.
• Kılıç, O. (2017). Beylerbeyilerden dayılara Cezayir-i Garp Vilayeti/Eyaleti'nin yönetimi ve yöneticileri (16-18. Yüzyıllar). Cappadocia Journal of History and Social Science, 418-439.
• Toprak, S. V. (2012). Osmanlı yönetiminde Kuzey Afrika: Garp Ocakları. Türkiyat Mecmuası, 223-237.
• Tütüncü, M. (2013). Cezayir'de Osmanlı izleri (1516-1830). Çamlıca Basım Yayın.
• Tütüncü, M. (2016). Cezayir bekçisi Veli Dede. Düşünce ve Tarih, 10-16.