AZERBAYCAN’IN TURİZM SEKTÖRÜNÜN YEŞİL EKONOMİ ÇERÇEVESİNDE İNCELENMESİ

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 3, 155 - 180, 31.07.2024

Shahın Azadalıyev , Orhan Akova

https://doi.org/10.59182/tudad.1449739

Öz

Küresel iklim değişikliği ve çevresel bozulmalar turizm sektörünün yeşil ekonomi perspektifinden değerlendirilmesini sektörün sürdürülebilirliği açısından önemli hale getirmiştir. Bu çalışmanın amacı, Azerbaycan turizminin yeşil ekonomi ve sürdürülebilirlik çerçevesinde analiz etmektir. Ayrıca, Azerbaycan turizm sektörünün GSYİH’ye katkısı, istihdama etkisi ve sürdürülebilir kalkınma potansiyeli incelenecektir. Çalışmada, veriler ikincil kaynaklardan literatür taraması yoluyla elde edilmiştir. Ayrıca, konu ile ilgili olarak mevcut durumu analiz etmek için SWOT analizi yapılmıştır. Yapılan literatür taraması ve SWOT analizinin sonuçlarına göre; Azerbaycan, zengin doğal kaynaklara ve turizm potansiyeline sahip olmakla birlikte yeşil ekonomi ve sürdürülebilir turizm alanlarında altyapı, yatırım, tanıtım ve çevre bilinci eksikliği gibi zayıf yönleri bulunmaktadır. Bununla birlikte yenilenebilir enerji kaynaklarına yatırım, kurtarılan bölgelerin turizm potansiyelini değerlendirme, uluslararası iş birlikleri, dijitalleşme ve yeşil ekonomi uygulamalarını geliştirme fırsatları mevcuttur. Bunların yanı sıra iklim değişikliği, doğal afetler, bölgesel istikrarsızlıklar ve sürdürülebilir turizm başarısızlıklarından kaynaklanan tehditler de göz ardı edilmemelidir. Çalışmadaki analizin sonuçlarının, Azerbaycan’ın turizm sektörünün geliştirilmesi ve sürdürülebilir hale getirilmesi için politika önerilerinin oluşturulmasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

yeşil ekonomi, sürdürülebilir turizm, SWOT analizi, Azerbaycan

Proje Numarası

Yok

Analysis of Azerbaijan's Tourism Sector within the Framework of Green Economy

Öz

Global climate change and environmental degradation have made the evaluation of the tourism sector from a green economy perspective important for the sustainability of the sector. The aim of this study is to analyse Azerbaijan tourism within the framework of green economy and sustainability. In addition, the contribution of Azerbaijan's tourism sector to GDP, its impact on employment and its sustainable development potential will be analysed. In the study, data were obtained from secondary sources through literature review. In addition, a SWOT analysis was conducted to analyse the current situation in relation to the subject. According to the results of the literature review and SWOT analsın, although Azerbaijan has rich natural resources and tourism potential, it has weaknesses such as lack of infrastructure, investment, promotion and environmental awareness in the fields of green economy and sustainable tourism. However, there are opportunities to invest in renewable energy resources, to evaluate the tourism potential of recovered regions, to develop international cooperation, digitalisation and green economy practices. In addition, threats from climate change, natural disasters, regional instability and sustainable tourism failures should not be ignored. The results of the analysis in the study are expected to contribute to the formulation of policy recommendations for the development and sustainability of Azerbaijan's tourism sector.

Anahtar Kelimeler

green economy, sustainable tourism, SWOT analysis, Azerbaijan

Proje Numarası

Yok

Kaynakça

• Abasova, Y. (2011). The role of international exhibitions and fairs in the development of tourism. Materials of The Scientific-Practical Conference on The Subject of Agricultural Economy: 20th Anniversary of İndependence (217-221). Baku.
• Abbasova, K. (2018). Azerbaycan’da Hazar Kıyısının Turizm-Rekreasyon Potansiyelinin Analizi Ve Değerlendirilmesi [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. UNEC.
• Abdullayeva, G. (2023). Azerbaycan’da eko-turizmin geliştirilmesi. Turan-Sam, 15(Sp. Sayı), 45-57.
• Ahmadli, T., Hasanov, H. & Huseynov, R. (2021). Lenkaran bölgesinin ekoturizm potansiyeli. Batı Kaspi Üniversitesi Dergisi. Bilimsel Haberler (3), e-ISSN 2789-4614.
• Ahmadov, E. & Khalilov, T. (2019). Azerbaijan from ınclusive and ınnovative governance to green economy. Economic and Social Development: Book of Proceedings, 988-1001.
• Alakbarova, A. (2012). Azerbaycan’ın güney bölgesinin (Lenkaran bölgesi) turizm arz olanakları ve halkın turizme bakış açısı [Yüksek Lisans Tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Albekov, A. U., Parkhomenko, T. V. & Polubotko, A. A. (2018). Green economy: a phenomenon of progress and a concept of environmental security. In Contemporary İssues in Business and Financial Management in Eastern Europe (Vol. 100, pp. 1-8). Emerald Publishing Limited.
• Asadov, I. & Erdélyi, É. (2020). Opportunities, challenges and citizen’s viewpoint of ecotourism in Azerbaijan: Case Study Of Shahdag National Park. Modern Management Tools And Economy of Tourısm Sector In Present Era, 167.
• Askerov, A.T., Bilalov, B.A. & Gulaliyev, C.G. (2011). Ekolojik turizm. Adiloğlu yayınevi.
• Aslanov, E. (2011). Azerbaycan’da turizm sektörü: tarih, mevcut durum ve gelişme beklentileri. Azerbaycan
• Turizm ve İşletme Üniversitesi Dergisi, 1, 22-29. https://turizm-tedqiqatlari.blogspot.com/.
• Azerbaycan Devlet İstatistik Komitesi. (2016). https://www.stat.gov.az/source/tourism/.
• Bilalov, B. & Yusupov, G. (2012). Kırsal kalkınmada toplum temelli turizmin önemi. Azerbaycan Turizm ve İşletme Üniversitesi Dergisi, 2, 71-75.
• Bramwell, B. & Lane, B. (2011). Critical research on the governance of tourism and sustainability. Journal of Sustainable Tourism, 19(4-5), 411-421.
• Brel, O., Zaytseva, A. & Kaizer, P. (2020). Contribution of tourism to diversification and development of a green economy. In E3S Web of Conferences. Vol. 217, p. 05001. EDP Sciences.
• Chala, V. & Orlovska, Y. (2021). Green economy development: methodological approach. Baltic Journal of Economic Studies, 7(3), 203-208.
• Chien-Hung, L. (2019). An empirical study on consumer experience and quality of green tourism. In 2019 3rd International Conference on Education, Culture and Social Development (ICECSD 2019) (pp. 163-170). Atlantis Press.
• Dargahov, V. & Karimov, R. (2014). Investment opportunities of tourism industry in azerbaijan and its regions. Dogaru, L. (2021). Green economy and green growth - opportunities for sustainable development. In Proceedings. Vol. 63, No. 1, P. 70. MDPI.
• Galushkina, T. & Kostetska, K. (2012). Zelena” ekonomika v sektoralnii modeli rozvytku v Ukraini [“Green economy” in the sectoral model of development in Ukraine]. Economic innovations, 48, 68-77.
• Gasımlı, V.A., Hüseyin, R.Z., Huseynov, R.F., Hasanov, R.B., Jafarov, C.R., Bayramova, A.B. (2022). Yeşil ekonomi. Azprint yayınevi.
• Gaziyev, E. & Boyacıoğlu, E. Z. (2021). Azerbaycan ekonomisinin gelişiminde turizmin yeri: türkiye tecrübesinin uygulanabilirliği. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 6(2), 275-295.
• Hajiyev, B. (2021). Prospects for the development of ecotourısm in the republıc of azerbaijan.
• Han, L. & Li, L. (2021). Sustainable development of tourism under the background of low-carbon and green economy. Advances in Materials Science and Engineering, 2021, 1-8.
• Herbig, P. & O’Hara, B. (1997). Ecotourism: a guide for marketers. European Business Review, 97(5), 231-236. Hidayat, M. S., Yasin, A., Sulistiowati, R., Regina, D. & Nugrahanti, T. P. (2023). Green economy ınitiatives in enhancing social solidarity in the tourism sector in coastal areas. International Journal of Science and Society, 5(1), 232-243.
• Hussain, I. (2022). An overview of ecotourism. IJNRD-International Journal of Novel Research and Development, 7(3), 471-481.
• İslamzade, İ. (2021). Azerbaycan’da alternatif turizm çeşitlerinin turizm potansiyeline ekonomik etkileri üzerine bir araştırma [Yayınlanmamış yüksek lisans]. Selçuk Üniversitesi.
• Ji, X., Zhang, S. & Lu, Y. (2023). Does an environmental management system affect green ınnovation: the role of green financing in china’s tourism sector in a circular economy. Sustainability, 15(8), 6411.
• Kozak, M. & Nield, K. (2004). The role of quality and eco-labelling systems in destination benchmarking. Journal of Sustainable Tourism, 12(2), 138-148.
• Lenzen, M., Sun, Y. Y., Faturay, F., Ting, Y. P., Geschke, A. & Malik, A. (2018). The carbon footprint of global tourism. Nature Climate Change, 8(6), 522-528.
• Loiseau, E., Saikku, L., Antikainen, R., Droste, N., Hansjürgens, B., Pitkänen, K., ... & Thomsen, M. (2016). Green economy and related concepts: an overview. Journal of Cleaner Production, 139, 361-371.
• Malheiro, A., Sousa, B. B., Liberato, D. & Liberato, P. (2020). Sustainability in tourism and hospitality: trends and challenges. In 35th IBIMA conference education excellence and innovation management: A 2025 vision to sustain economic development during global challenges (pp. 15545-15555). IBIMA.
• Mehmandarova, G. (1998). Khinalig: linguists dream, invaders’ nightmare. Azerbaijan International, 6(2), 50-51. Nugroho, L. D., Melati, S. R., Wahyuliana, I., Pawestri, A. & Kurniawan, L. F. (2023). Legal policy of ımplementation green economy ın the tourism sector to realize sustainable tourism and environment. In IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, Vol. 1181, No. 1, p. 012018. IOP Publishing.
• Orujova, M. (2015). Spor turizmi örneğinde Azerbaycan turizminin modern kalkınma perspektifleri. Azerbaycan Turizm ve İşletme Üniversitesi Dergisi, 9, 62-67.
• Owners, P., DeLacy, T. & Jiang, M. (2019). Transforming A tourism destination into a green economy: a policy analysis of Wakatobi ıslands, Indonesia. In IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, Vol. 363, No. 1, p. 012004. IOP Publishing.
• Pahl, N. & Richter, A. (2009). SWOT Analysis: Idea, methodology and a practical approach. BoD–Books on Demand.
• Pan, S. Y., Gao, M., Kim, H., Shah, K. J., Pei, S. L. & Chiang, P. C. (2018). Advances and challenges in sustainable tourism toward a green economy. Science of The Total Environment, 635, 452-469.
• Renner, M., Sweeney, S., & Kubit, J. (2008). Green Jobs: Towards decent work in a sustainable, low-carbon world: Report for United Nations Environment Programme. UNEP: Nairobi, Kenya.
• Sadikhova, Z.R., Mehbaliyeva, M. & Yagubova, A. (2023). Karabağ ekonomik bölgesinde turizmin pazarlama yönlerinden araştırma yönergeleri [Yayınlanmamış yüksek lisans]. Azerbaycan Teknik Üniversitesi.
• Salas‐Zapata, W. A. & Ortiz‐Muñoz, S. M. (2019). Analysis of meanings of the concept of sustainability. Sustainable Development, 27(1), 153-161.
• Samedova, E. & Abasova, Y. (2020). Strategic governance of tourism development in azerbaijan: practical aspects and a mechanism for improvement. Economic and Social Development: Book of Proceedings, 3, 521-532.
• Scheyvens, R. (1999). Ecotourism and the empowerment of local communities. Tourism Management, 20(2), 245-249.
• Seferov, R. & Hesenov, T. (2006). Azerbaycan’ın turizm potansiyeli ve turizm etkinliklerinin değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 20, 255-272.
• Shtal, T. V., Buriak, M. M., Amirbekuly, Y., Ukubassova, G. S., Kaskin, T. T., & Toiboldinova, Z. G. (2018). Methods of analysis of the external environment of business activities. Revista Espacios, 39(12).
• Stoican, M., Vărvăruc, D. & Filip, N. (2022). Practicing a sustainable tourism in the context of supporting the green economy. In 30 years of economic reforms in the Republic of Moldova: economic progress via innovation and competitiveness (Vol. 1, pp. 223-230).
• Streimikiene, D., Svagzdiene, B., Jasinskas, E. & Simanavicius, A. (2021). Sustainable tourism development and competitiveness: the systematic literature review. Sustainable Development, 29(1), 259-271.
• Şihiyev, K. (2018). Ekolojik Turizm Özelliklerinin ve Kalkınma Sorunlarının İncelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans]. Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi.
• Terzić, L. (2023). Why is the transition to a green economy important for achieving sustainability? a review of some theoretical approaches and empirical research presented in the literature. Икономическа Мисъл, 3, 307-332.
• Travel, W. T. T. C. (2017). Tourism: Global Economic Impact & Issue 2018. WTTC.
• Tsoutsos, T., Tournaki, S., de Santos, C. A. & Vercellotti, R. (2013). Nearly zero energy buildings application in mediterranean hotels. Energy Procedia, 42, 230-238.
• UNEP. (2011). Towards a green economy: pathways to sustainable development and poverty eradication - a synthesis for policy makers, www.unep.org/greeneconomy.
• Verdizada, N. (2023). turizm sektörünün Azerbaycan’ın makroekonomik göstergelerine etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans]. Haliç Üniversitesi.
• Wearing, S. (2001). Exploring socio-cultural impacts on local communities. In The Encyclopedia of Ecotourism (pp. 395-410). CABI Publishing.
• World Tourism Organization. (2018). Tourism for Development – Volume II: Good Practices. UNWTO, Madrid, DOI: https://doi.org/10.18111/9789284419746
• WTO. (2005). Making tourism more sustainable-a guide for policy makers (English version).
• Yang, W., Chen, Q., Dao, Y., Huang, X. & Shao, W. (2022). Ecological civilization and high-quality development: do tourism industry and technological progress affect ecological economy development? International Journal of Environmental Research and Public Health, 20(1), 783.
• Yordanova–Dinova, P., & Bichurova, I. (2019). The green economy-an approach for the sustainable development of the food ındustry. Knowledge-International Journal, 34(5), 1289-1294.
• Yu, Z., & Song, Z. (2022). Research on the green development of tourism economy among the central cities in the lower reaches of the yellow river.
• Zainudin, A., Wan Mohamad Asyraf, W. A. & Yusnita, Y. (2018). Sustainable Tourism: the moderating effect of tourists’ educational background in the relationship between green practices and customer satisfaction. International Journal of Engineering & Technology, 7(4), 21-27.
• Zazilah, A. N., & Mecha, I. P. S. (2023). Green economy and ecotourism-based development model of oling river food, banyuwangi. International Journal of Applied Sciences in Tourism and Events, 7(1), 78-86.
• İnternet Kaynakları
• AZERBAİJANS. (2024). https://www.azerbaijans.com/content_891_tr.html. (Erişim tarihi: 13.03.2024).
• Azerbaycan Devlet İstatistik Komitesi. (2023a).https://www.stat.gov.az/news/index.php?lang=az&id=5763. (Erişim tarihi: 13.03.2024).
• Azerbaycan Devlet İstatistik Komitesi. (2023b). https://www.stat.gov.az/news/index.php?lang=az&id=5754. (Erişim tarihi: 13.03.2024).
• ADVANTOUR. (2023). https://www.advantour.com/azerbaijan/tourism/sustainable-ecotourism.htm. (Erişim tarihi: 13.03.2024).
• https://azerbaijan.travel/enjoy-winter-summer-adventures-shahdag (Erişim tarihi: 13.02.2024). Azerbaycan Cumhuriyeti Turizm Stratejik Yol Haritası. (2016).
• https://monitoring.az/assets/upload/files/d53a6f3606f2ec987a4084ee6664380e.pdf. (Erişim tarihi: 15.02.2024) Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Turizm Acentası. (2023). https://tourism.gov.az/pages/umumi-melumat. (Erişim tarihi: 13.03.2024).
• Azerbaycan Turizm Bürosu. (2023a). https://www.tourismboard.az/az/publication/907/78. (Erişim tarihi: 13.03.2024).
• Azerbaycan 2030. (2022). https://e-qanun.az/framework/46813. (Erişim tarihi: 13.03.2024).
• Azerbaycan Cumhuriyeti Ekonomi Bakanlığı. (2023). https://www.economy.gov.az/az/page/yasil-iqtisadiyyat. (Erişim tarihi: 13.03.2024).
• Azerbaycan Cumhuriyeti Enerji Bakanlığı. (2023). https://www.minenergy.gov.az/. (Erişim tarihi: 13.03.2024). Turizmcinin Gazetesi. (2022). https://www.turizmciningazetesi.com/2022/01/azerbaycan-turizm-endustrisinin-yeni-normalde-basarilari/. (Erişim tarihi: 13.03.2024).
• Azerbaijan. (2021). https://azerbaijan.travel/tourism-development-strategy/slow-food-travel-azerbaijan. (Erişim tarihi: 13.03.2024).
• (2023).https://azertag.az/xeber/palchiq_vulkanlari_turizm_kompleksinin_bas_planinda_nezerde_tutulan_isler_basa_chatmaq_uzredir-2461289. (Erişim tarihi: 13.03.2024).
• Azerbaycan Turizm Bürosu. (2023b). https://tourismboard.az/news/681-news. (Erişim tarihi: 13.03.2024). Azerbaycan 2020: Geleceğe Dair Vizyon. (2012). https://e-qanun.az/framework/25029. (Erişim tarihi: 13.03.2024).
• Azertag. (2021). https://azertag.az/xeber/son_10_ilde_turizm_sahesinin_inkisafina_dovlet_qaygisi-1842243. (Erişim tarihi: 13.03.2024).
• Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Turizm Acentası. (2018). https://tourism.gov.az/news/azerbaycanin-yeni-turizm-brendi-teqdim-olundu. (Erişim tarihi: 13.03.2024).
• Travelife. (2024). https://staybetterplaces.com/. (Erişim tarihi: 13.03.2024).
• GİFT. (2024). http://www.greentourism.eu/en/GreenLabel/Details/5. (Erişim tarihi: 13.03.2024).
• UN. (2024). https://www.un.org/en/chronicle/article/icelands-sustainable-energy-story-model-world. (Erişim tarihi: 13.03.2024).
• ASEİC. (2024). http://www.aseic.org/resources/download/map/europe2015/Switzerland.pdf. (Erişim tarihi: 13.03.2024).
• DEUTSCHLAND. (2024). https://www.deutschland.de/tr/ekonomi-almanya. (Erişim tarihi: 13.03.2024). VİSİT. (2024). http://www.visit21.net/. (Erişim tarihi: 13.03.2024).
• EVİSA. (2024). https://www.evisa.gov.az/en/. (Erişim tarihi: 13.03.2024).
• Green Wave. (2016). https://ecoclubua.com/state/17-tsilej-staloho-rozvytku/. (Erişim tarihi: 01.05.2024).
• OECD. (2024). https://www.oecd.org/greengrowth/. (Erişim tarihi: 04.05.2024).
• EMF. (2024). https://www.ellenmacarthurfoundation.org/topics/circular-economy-introduction/overview. (Erişim tarihi: 04.05.2024).
• EC. (2024). https://environment.ec.europa.eu/topics/nature-and-biodiversity/green-infrastructure_en. (Erişim tarihi: 04.05.2024).
• TWI. (2024). https://www.twi-global.com/technical-knowledge/faqs/what-is-green-energy. (Erişim tarihi: 04.05.2024).
• SUTOMA. (2024). https://www.jade-hs.de/international/international-office/archiv/sutoma/. (Erişim tarihi: 04.05.2024).
• CTB. (2024). https://ctb.ku.edu/en/table-of-contents/assessment/assessing-community-needs-and-resources/swot-analysis/main. (Erişim tarihi: 30.05.2024).
• BRM. (2024). https://research-methodology.net/theory/strategy/swot-analysis/. (Erişim tarihi: 30.05.2024).