Based On The Translation Of Ahizade Abdulhalim Effendi, The Sources Of The Work Of Molla Jami Named Shawaheed Al-Nubuwwa

Yıl 2020, Sayı: 9, 83 - 96, 27.06.2020

Faruk Sönmez

Öz

Shawaheed al-Nubuwwa is the work of Molla Jami, which he has proved Muhammad's prophethood with evidence by taking advantage of tafsir, hadith, prophetic biography and many other Islamic works. The work was written in h. 885 (1480) at the request of Ali Shir Nawayi. Although there are other Shawahid al-Nubuwwa works written in Arabic and Persian, the most famous of these works is Jami’s. Four translations of Molla Jami's Shawaheed al-Nubuwwa have been translated into Turkish. As mentioned by Katip Chalabi in Kashf al-Zunun, the most successful in terms of language and style is the work of Ahizade Abdulhalim Effendi.
One of the most important works of Ahizade Abdulhalim Effendi is the translation work translated by Molla Jami from Shawaheed al-Nubuwwa into Turkish in h. 1009 (1600/1601). Ahizade translated the work in accordance with its original form by faithfully to Molla Jami's work. In our study, we will talk about the Shawaheed al-Nubuwwa of Molla Jami and a Turkish translation Shawaheed al-Nubuwwa of Ahizade Abdulhalim Effendi.In this context, based on the work written by Molla Jami in Persian, Shawaheed al-Nubuwwa; the sources of the work will be examined through Turkish translation of Ahizade Abdülhalim Effendi.

Anahtar Kelimeler

Molla Jami, Ahizade Abdülhalim Effendi, Shawaheed al-Nubuwwa, Tazkirah, Evidence

Abdülhâlîm Efendi'nin Tercümesinden Hareketle Mollâ Câmî’nin Şevâhidü’n-Nübüvve Adlı Eserinin Kaynakları

Öz

Şevâhidü’n-nübüvve, Molla Câmî’nin tefsir, hadis, siyer ve daha pek çok İslamî kaynaklardan istifade ederek, Hz. Peygamber’in nübüvvetini delillerle anlattığı eseridir. Eser Alî Şîr Nevâyî’nin isteği üzerine h. 885 (m. 1480) yılında kaleme alınmıştır. Arapça ve Farsça yazılmış başka Şevâhidü’n-nübüvve, eserleri olmakla birlikte bu eserler içerisinde en meşhuru Câmî’nin eseridir. Mollâ Câmî’nin Şevâhidü’n-nübüvve’sinin Türkçeye dört tercümesi yapılmıştır. Bu tercümeler içerisinde Kâtip Çelebi’nin de Keşfü’z-zünün’da belirttiği gibi dil ve üslup bakımından en başarılısı Abdülhâlîm Efendi’nin eseridir.
Ahîzâde Abdülhâlím Efendi'nin en önemli eserlerinden biri de Mollâ Câmî'den çevirdiği Şevâhidü'n-nübüvve'sinden tercümesidir. Ahîzâde, Mollâ Câmî'nin eserine sadık kalarak eseri aslına uygun bir şekilde tercüme etmiştir. Bu çalışmada Mollâ Câmî’nin Şevâhidü'n-nübüvve'si ve Türkçeye yapılmış tercümelerden olan, Ahîzâde Abdülhâlîm Efendi'nin Şevâhidü'n-nübüvve'sinden bahsedilecektir. Bu çerçevede Mollâ Câmî'nin Farsça kaleme aldığı Şevâhidü'n-nübüvve adlı eseri temel alınarak; Türkçe bir tercümesi olan Ahîzâde Abdülhâlîm Efendi'nin Şevâhidü'n-nübüvve Tercümesi üzerinden eserin kaynakları incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Mollâ Câmî, Ahîzâde Abdülhâlîm Efendi, Şevâhidü'n-nübüvve, Tezkire, Delil

Kaynakça

• Adam, B. (2012). Tevrât. Türkiye Diyanet vakfı İslam ansiklopedisi içinde (C. 41, ss. 40-45). İstanbul: TDV.
• Ahatlı, E. (2011). Peygamberlik ve Hz. Muhammed'in Peygamberliği. Ankara: DİB.
• Ahîzâde Abdülhâlîm Efendi, (h. 1009). Şevâhidü'n-nübüvve tercümesi. Süleymaniye Yazma Eserler Kütüphanesi, Fatih Nu: 4275.
• Algar, H., (2016). Abdurrahmân Câmî. Abdullah Taha Orhan, Zeyneb Hafsa Orhan. (Çev.). İstanbul: Litera.
• Ali Asgar, H. (1994). Câmí hayatı ve eserleri. M. Nuri Gençosman. (Çev.). İstanbul: MEB.
• A'zamî, M. M. (1992). Buhârî, Muhammed b. İsmâil. Diyanet İslam Ansiklopedisi içinde (C. 6, ss. 368-372). İstanbul: DİB.
• Buhârî, (2001). et-Tarihu’l-kebir. Mustafa Abdülkadir Ahmet Ata. (Nşr.). Beyrut.
• Çakan, İ. L. (1985). Hadis edebiyatı. İstanbul: İFAV.
• Devletşâh, (1977). Tezkire-i devletşâh. Necati Lugal. (Çev.). İstanbul: Tercüman 1001 Temel Eser.
• Ebû Dâvûd, (ts.). es-Sünen. M. Muhyiddin Abdülhamid, (Nşr.). Beyrut.
• Güleç, H. (1988). Ahîzâde Abdülhâlîm Efendi. Türkiye Diyanet vakfı İslam ansiklopedisi içinde (C. 1, s. 548). İstanbul: TDV.
• Gürkan, S. L. (2013). Zebur. Türkiye Diyanet vakfı İslam ansiklopedisi içinde (C. 44, ss. 171-173). İstanbul: TDV.
• Harman, Ö. F. (2000). İncil. Türkiye Diyanet vakfı İslam ansiklopedisi içinde (C. 22, ss. 270-276). İstanbul: TDV.
• Hatipoğlu, İ. (2006). Mustağfîrî. Türkiye Diyanet vakfı İslam ansiklopedisi içinde (C. 32. ss. 108-109). İstanbul: TDV.
• İbnü’Esir Mecdüddin. (1963). en-Nihaye. Mahmud M. Et-Tenahi & Tahir Ahmed ez-Zavi, (Nşr.). Kahire.
• İbnü’l-Cevzi. (1979). Sıfatü’s-safve. (Mahmud Fahuri-M. Revvas Kalaci, Nşr.) Beyrut.
• İbnü’l-Cevzi. (1997). el-Mevzu’at. (Nureddin Boyacılar, Nşr.) Riyad.
• Kandemir, M. Y. (1994). Ebû Dâvûd es-Sicistânî. Türkiye Diyanet vakfı İslam ansiklopedisi içinde (C. 10. ss. 119-121). İstanbul: TDV.
• Keklik, N. (1966) Muhyiddin İbnü’l-Arabî: Hayatı ve Çevresi. İstanbul. İFAV.
• Kılıç, M. E. (1996). el-Fütûhât-ı Mekkiyye. Türkiye Diyanet vakfı İslam ansiklopedisi içinde (C. 13. ss. 251-256). İstanbul: TDV.
• Kurtuluş, R. (2014). Ahîzâde Abdülhâlîm Efendi. Ahilik Ansiklopedisi içinde. (C. 1, ss. 225-226). Ankara: Gümrük ve Ticaret Bakanlığı.
• Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmanî. (Nuri Akbayar, Haz.) (C. 1). İstanbul, Tarih Vakfı Yurt.
• Nev'i-zâde Atâ'i, (2017). Hadâîkü'l-hakâik fi Tekmileti'ş-şakâik. Suat Donuk, (Haz.). (C. 2). İstanbul, Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı.
• Okumuş, Ö. (1993). Câmî, Abdurrahmân. Türkiye Diyanet vakfı İslam ansiklopedisi içinde çinde (C. 7, s. 94). İstanbul: TDV.
• Öz, M. (2010). Şevâhidü'n-nübüvve. Türkiye Diyanet vakfı İslam ansiklopedisi içinde (C. 39, s. 20). İstanbul: TDV.
• Öztürk, M. (2013). Zemahşerî. Türkiye Diyanet vakfı İslam ansiklopedisi içinde (C. 44. ss. 235-238). İstanbul: TDV.
• Turgut, K. (2013). Abdurrahmân Câmî, Düşünce ve Eserlerinin Türk Edebiyatına Etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Uludağ, S. (1997). Hargûşî. Türkiye Diyanet vakfı İslam ansiklopedisi içinde (C. 16, ss. 167-168). İstanbul: TDV.
• Yavuz, Y. Ş. (1994). Delâ’ilü’n-nübüvve. Türkiye Diyanet vakfı İslam ansiklopedisi içinde (C. 9, s. 115). İstanbul: TDV.