Modern Zamanlarda Klasik Bilgi: Bir İcazetnamenin Anlamı Üzerine Mülahazalar

Yıl 2020, Sayı: 10, 11 - 27, 27.12.2020

Mehmet Furkan Ören , Ali İnan

Öz

Bu makalede Siirt ilinin Tillo ilçesinde eğitim faaliyetlerinde bulunan Molla Burhaneddin Mucahidi’nin baş müderris olduğu Burhaniye Medresesinde verilmekte olan icazetnameden hareketle çeşitli tahliller yapılmaktadır. Söylem analizi yönteminin kullanıldığı araştırmada icazetnamenin günümüz modern eğitim ve bilgi paradigması içerisinde ne tür anlamlar ihtiva ettiğiyle ilgili çeşitli değerlendirmeler yapılmaktadır. Bu bağlamda çalışma boyunca modern bilgi biçiminin bir sonucu olan diplomayla, geleneksel bilgi yapma biçiminin bir belgesi olan icazetname çeşitli biçimleriyle karşılaştırılmaktadır. Netice itibariyle yaklaşık on beş sayfalık bilgi içeren icazetnamenin bir söyleme tekabül ettiği, belli bir geleneğin ve paradigmanın yansıması olduğunu söylemek yerinde olacaktır. Bir çeşit mezuniyet belgesi olan icazetnamenin günümüz üniversitelerinde verilen diplomalarla karşılaştırıldığında geleneksel eğitim biçimiyle, modern eğitim biçimi arasındaki farka dair önemli ipuçları verdiği söylenebilir. En basitinden icazetnamaler bilginin Allah’tan hareketle konumlandırılışına vurgu yaparken, modern anlamda üniversiteler tarafından verilen diplomalar kurumsal yapılara, bürokrasiye, sermayeye ve iş kollarına işaret etmektedir. İcazetnameler değer yargılarına, öteki alemin varlığına ve metafiziğe işaret ederken, dipolamalar fiziğe, metalaşmaya ve dünyevi olana işaret etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Din Sosyolojisi, Eğitim, Modern, Bilgi, Medrese

Classıcal Knowledge in Modern Times: Thoughts on The Meanıng of an Ijazah

Öz

In this article, various analyzes are made based on the consent given in the Burhaniye Madrasa, where Molla Burhaneddin Mucahidi, who is engaged in educational activities in the Tillo district of Siirt, is the chief director. In the article in which the discourse analysis method is used, various evaluations are made about what meaning the ıjazah contains in today's modern education and information paradigm. In this context, throughout the article, diploma, which is a result of the modern form of information, is compared with the various forms of ijazah, which is a document of the traditional way of making information. As a result, it would be appropriate to say that the letter of ijazah, which contains about fifteen pages of information, corresponds to a discourse and is a reflection of a certain tradition and paradigm. It can be said that the kind of ijazah, which is a kind of graduation certificate, gives important clues about the difference between traditional education style and modern education style compared to diplomas in today's universities. In the simplest way, while the ijazahs are placed on the movement of knowledge from God, diplomas given by universities in modern sense point to institutional structures, bureaucracy, capital and business lines. Ijazahs point to value judgments, the existence of the other realm, and metaphysics, while diplomas point to physics, commodification and the earthly.

Anahtar Kelimeler

Sociology of Religion, Education, Modern, Knowledge, Madrasa

Kaynakça

• “Köklerin Hikayesi 20 Burhan Mücahidi”. Erişim 27 Temuz 2020. https://www.youtube.com/watch?v=feoXjMJXsSY
• Akpınar, C. (2000). İcazet. İçinde Türkiye Diyanet Vakfı İslam ansiklopedisi (C. 21, ss. 393-400) Ankara: TDV.
• Arslan, H. (2017). Epistemik cemaat: Bir bilim sosyolojisi denemesi. İstanbul: Paradigma.
• Arslan, M. (2009). Eğitimle ilgili temel kavramlar. Mehmet Arslan (Ed.), Eğitim Bilimlerine Giriş, (ss. 12-25), Ankara; Gündüz Eğitim.
• Atay, H. (1981). Medreselerin gerilemesi. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (24), 15-56.
• Baudrillard, J. (2013). Tüketim toplumu: Söylenceler/Yapıları, H. Deliçaylı & F. Keskin (Çev.), (6. bs.), İstanbul: Ayrıntı.
• Bayram, K. (2017). Medrese geleneğinin günümüze yansımış kurumsal bir yapısı olarak Tillo medreseleri. Siirt Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 4(1), 143-172.
• Berkes N. (2004). Türkiye’de Çağdaşlaşma. Ahmet Kuyaş (Haz.) (7. bs.) İstanbul: Yapı Kredi.
• Çiçek, H. (2009). Şark medreselerinin serencâmı. İstanbul: Beyan.
• Çiğdem, A. (2015). Aydınlanma düşüncesi. (6. bs.) İstanbul: İletişim.
• Collinicos, A. (2004). Toplum kuramı: Tarihsel bir bakış. Yasemin Tezgiden (Çev.), İstanbul: İletişim.
• Cubberley, E. P. (2004). Eğitim tarihi I, II. Engin Noyan (Çev.) Ankara: Yeryüzü.
• Erasmus, D. (2014). Deliliğe övgü. çev. Çiğdem Dürüşken, İstanbul: Alfa.
• Freire, P. (2016). Ezilenlerin pedagojisi. D. Hattatoğlu & E. Özbek (Çev.), (16. bs.) İstanbul: Ayrıntı.
• Giddens, A. (1994). Modernliğin sonuçları. E. Kuşdil (Çev.), (1. bs.) İstanbul: Ayrıntı.
• Harvey, D. (2015). Kent deneyimi. E. Soğancılar (Çev.), İstanbul: Sel.
• İbn Haldun. (2004). Mukaddime. S. Uludağ (Haz.), (C.1.) İstanbul: Dergah.
• İllch, I. (2018). Okulsuz toplum. M. Özay (Çev.), (53. bs.) İstanbul: Şule.
• Kalın, İ. (2018). Ben, öteki ve ötesi: İslam-Batı İlişkileri Tarihine Giriş. (17. bs.) İstanbul: İnsan.
• Kazar, M. (2001). Erzurumlu İbrahim Hakkı hayatı, kişiliği ve eserleri. Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 16, 333-350.
• Kuhn, T. (2007). Kopernik devrimi: Batı düşüncesinin gelişmesinde gezegen astronomisi. H.T. Dursun Bayrak & S. K. Çelik (Çev.), Ankara: İmge.
• Kuhn, T. (2015). Bilimsel devrimlerin yapısı. N. Kuyaş (Çev.), İstanbul: Kırmızı.
• Mardin, Ş. (2012). Türk modernleşmesi. M. Türköne & T. Önder (Çev.), İstanbul: İletişim.
• Memduhoğlu, A. (2013). Tarihten günümüze Tillo medreseleri. İçinde Medrese geleneği ve modernleşme sürecinde medreseler uluslararası sempozyum, Muş: Muş Üniversitesi, 135-148.
• More, T. (2014). Ütopya. Ç. Dürüşken (Çev.), İstanbul: Alfa.
• Ören, M. F. (2019). Türkiye’de dini bilginin üretimi: Medrese ve ilahiyatlar. İstanbul: Dem.
• Özgen, N. (2012). Siirt’in inanç turizmi mekanları: Ziyaret (Veysel Karani) ve Tillo (Aydınlar). Doğu Coğrafya Dergisi, 17(27), 260-265.
• Öztoprak, S. (2003). Şark medreselerinde bir ömür. S. Öztoprak (Haz.), İstanbul: Beyan.
• Palmer, R. E. (2008). Hermenötik. İ. Görener (Çev. ), İstanbul: Ağaç Felsefe.
• Rojek, C. (2000). Şöhret. S. Kunt Akbaş & K. Kızıltuğ (Çev.), İstanbul: Ayrıntı.
• Sönmez, M. E. (2011). Tillo (Siirt) ilçe’sinin kültürel turizm potansiyeli. Türk Coğrafya Dergisi, 59, 31-35.
• Taylor, C. (2014). Seküler çağ. D. Körpe (Çev.), İstanbul: İş Bankası.
• Touraine, A. (2014). Modernliğin eleştirisi. H. Uğur Tanrıöver (Çev.), (9. bs.), İstanbul: Yapı Kredi.
• Türkdoğan, O. (2009). Türk sanayi toplumu. (2. bs.) İstanbul: Timaş.
• Weber, M. (2012). Ekonomi ve toplum. L. Boyacı (Çev.), (C. I), İstanbul: Yarın.