Fotogrametrik nirengiyle üretilen ortofoto haritalar ile koordinat altyapısındaki değişimlerin analizi: İzmit Körfezi örneği

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 2, 37 - 45, 15.12.2021

Ozan Arslan , Kubilay Yağcıoğlu

https://doi.org/10.53030/tufod.956753

Cited By: 1

Öz

Digital fotogrametrik nirengi yöntemiyle üretilen ortofoto haritaların doğruluk değerlendirmesi, üretim sürecini etkileyen çok sayıda parametre olması nedeniyle karmaşık bir konudur. Bu çalışmada Kocaeli ilinde kinematik GPS/IMU destekli fotogrametrik nirengi yöntemiyle üretilen 1:5000 ölçekli sayısal fotogrametrik harita ve ortofotoların geometrik doğruluğunun değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Proje sahasında blok içinde yer alan yer kontrol ağının geometrik doğruluk kalitesi, üretilen haritaların doğruluğuna yansıyacağından göz önünde bulundurulması gereken bir husustur. Kocaeli kenti Kuzey Anadolu Fay Sistemi üzerinde bulunduğundan, bölgede zeminin jeoteknik özellikleri nedeniyle mevcut yer kontrol ağı noktalarında ve özellikle İzmit Körfezi kıyı boyunca zeminde kararsızlık problemi oluştuğu da bilinmektedir. Bu nedenle belirtilen problemin, projede fotogrametrik nirengi blok doğruluğuna ve 15 cm yer örnekleme aralığı ile üretilen ortofoto haritaların doğruluk değerlerine hangi düzeyde yansıdığını araştırmak önem kazanmıştır. Bu amaçla zemin kararsızlığı tespit edilmiş olan körfez kıyı alanlarında GPS ile arazi kontrol ölçmeleri yapılarak doğruluk değerlendirmesi yapılması planlanmış ve belirtilen sahalarda digital ortofoto üzerinde seçilen detaylar, arazide kontrol amaçlı olarak GPS ile ölçülmüş ve elde edilen nokta konum koordinatları karşılaştırılmıştır. Arazi ve ortofoto üzerinden üretilen noktaların planimetrik doğruluklarının ortalaması 31.5 cm olarak elde edilmiş olup; harita ölçeği dikkate alındığında elde edilen sonuç bulguların BÖHYY’de öngörülen hata sınırları içerisinde ve uluslararası standartlara da uygun olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Ortofoto, Fotogrametrik nirengi, GPS, Doğruluk

Kaynakça

• Arslan O & Yılmaz P (2020). Evaluating the Geometric Accuracy of Large Scale Digital Orthophotos Produced from Aerial Photography, IJEGEO 7(3): 265-271 (2020) 271
• Amhar F & Ecker R (1995). Accurate Mapping of Buildings in Digital Orthophotos, Proceeding of 17th International Conference of Cartography, Barcelona, pp. 605 – 609
• Arslan O (2019). Kocaeli İli 1/5000 Ölçekli Sayısal Fotogrametrik Hâlihazır Harita ve Renkli Ortofoto Harita Üretimi Fotogrametri Teknik Raporu (Fotogrametrik Nirengi Dengeleme)
• ASPRS Positional Accuracy Standards for Digital Geospatial Data. (2015), Photogrammetric Engineering and Remote Sensing, 81(3), 1-26
• Chiabrando F, Nex F, Piatti D & Rinaudo F (2011). UAV and RPV Systems for Photogrammetric Surveys in Archaelogical Areas: Two Tests in The Piedmont Region (Italy). Journal of Archaeological Science, 38(3), 697–710. doi: 10.1016/j.jas.2010.10.022
• Dalamagkidis K, Valavanis K P & Piegl L A (2008). Current Status and Future Perspectives for Unmanned Aircraft System Operations in the US. Journal of Intelligent and Robotic Systems, 52(2), 313–329. doi: 10.1007/s10846-008-9213-x
• Ettarid M, Ait M’hand A & Aloui R (2005). Digital True Orthophotos Generation, From Pharaohs to Geoinformatics FIG Working Week 2005 and GSDI-8 Cairo, Egypt
• Fradkin M & Ethrog U (1997). Feature matching for automatic generation of distortionless digital orthophoto. Integrating Photogrammetric Techniques with Scene Analysis and Machine Vision III (Eds. D. M. McKeown, Jr., J. C. McGlone and O. Jamet). SPIE 3072: 153–164.
• Grenzdörffer G, Engel A & Teichert B (2008) The Photogrammetric Potential of Low-Cost UAVs In Forestry and Agriculture. The International Archives of the Photogrammetry, Remote Sensing and Spatial Information Sciences, 31, 1207–1214
• Joachim H (1996). Experience with the production of digital orthophotos. Photogrammetric Engineering and Remote Sensing, 62(10), 1189-1194.
• Krupnik A (2003). Accuracy Prediction for Ortho-Image Generation, The Photogrammetric Record, 18(101), 41-58. doi: 10.1111/0031-868x.t01-1-00001
• Li D, Gong J, Guan Y & Zhang C (2002). Accuracy analysis of digital orthophotos", International Archives of the Photogrammetry, Remote Sensing and Spatial Information Sciences, 36, 241-244
• Mesas-Carrascosa F, Rumbao I, Berrocal J & García-Ferrer A (2014). Positional Quality Assessment of Orthophotos Obtained from Sensors Onboard Multi-Rotor UAV Platforms. Sensors, 14(12), 22394–22407. doi: 10.3390/s141222394
• O’Hara C, Cary T & Schuckman K (2010). Integrated Technologies for Orthophoto Accuracy Verification and Review, Photogrammetric Engineering & Remote Sensing, 76, 1097-1103, (2010)
• Rau, Jiann-Yeou, Chen N Y & Chen L C (2002). True Orthophoto Generation of Built-up Areas Using Multi-View Images. Photogrammetric Engineering and Remote Sensing, 68(6). 581-588.
• Sai S S, Tjahjadi M E & Rokhmana C A (2019). Geometric Accuracy Assessments of Orthophoto Production from UAV Aerial Images, GEODETA 2019 The 1st International Conference on Geodesy, Geomatics, and Land Administration 2019, 333-344.
• Smith M J, Smith D G, Tragheim G & Holt M (1997). DEMs and Ortho-Images from Aerial Photographs. The Photogrammetric Record, 15(90), 945–950. doi: 10.1111/0031-868x.00104
• Udin W S & Ahmad A (2014). Assessment of Photogrammetric Mapping Accuracy Based on Variation Flying Altitude Using Unmanned Aerial Vehicle. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, 18, 012027. doi: 10.1088/1755-1315/18/1/012027
• Üstün A, Erener A, Konak H, Küreç P, Güvenaltın M A, Yalvaç S & Çomut F C (2018). An Eight-Year Displacement Investigation in İzmit Bay Based on GPS Control Survey, Türkiye Ulusal Jeodezi ve Jeofizik Birliği Bilimsel Kongresi (TUJJBBK), 30 Mayıs-2 Haziran 2018, İzmir
• Wierzbicki D, Kedzierski M & Fryskowska A (2015). Assesment of the Influence of UAV Image Quality on the Orthophoto Production. ISPRS- International Archives of the Photogrammetry, Remote Sensing and Spatial Information Sciences, XL-1/W4, 1–8. doi: 10.5194/isprsarchives-xl-1-w4-1-2015.
• Zhu L, Umakawa H, Guan F, Tachibana K & Shimamura H (2008). Accuracy Investigation of Orthophotos Obtained From High Resolution Satellite Stereo Pairs, International Archives of the Photogrammetry, Remote Sensing and Spatial Information Sciences, vol. 371, 1145-1148