ÖĞRENCİLERİN TARİH OKURYAZARLIĞI DÜZEYLERİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER: ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNE DAYALI NİTEL BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2014, Cilt: 3 Sayı: 2, 1 - 23, 20.10.2014

Bahri Ata , Murat Keçe

https://doi.org/10.17497/tuhed.185603

Cited By: 2

Öz

Tarih konularının öğretiminde tarihsel kaynak ve kanıtlara ulaşma yollarını bilen, ulaştığı kaynakları sorgulayan, eleştiren, değerlendiren, tarihsel olayları nedensellik, kronolojik düşünme, tarihsel empati gibi beceriler çerçevesinde inceleyen öğrenciler yetiştirme amacının olması, tarih okuryazarlığı dairesinde hareket edildiğini göstermektedir. Bu çalışmada öğrencilerin tarih okuryazarlığı düzeylerine etki eden unsurlar ve bunların nedenleri öğretmen görüşlerine dayalı olarak tartışılmıştır. Nitel araştırma yöntemine göre hareket edilen çalışma kapsamında “ölçüt örnekleme” yöntemi ile belirlenen 12 sosyal bilgiler öğretmeni ile yüz yüze görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Katılımcılardan elde edilen veriler içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Ulaşılan bulgulara göre katılımcıların, öğrencilerin tarih okuryazarlığı düzeylerinin düşük olma nedenleri ve çözüm önerilerine yönelik çeşitli görüşler öne sürdükleri gözlenmiştir. Öğrencilerin tarih okuryazarlığı düzeylerinin düşük olma nedenleri arasında sosyal bilgiler öğretim programının, öğrenci velilerinin, sosyal bilgiler öğretmenlerin, sosyal bilgiler ders kitaplarının gerekçe gösterildiği tespit edilmiştir. Ayrıca televizyonda yayınlanan tarih programlarının öğrenci seviyesine uygun olmadığı ve tarihsel belgesellerde de donuk bir anlatımın olması nedeniyle öğrencilerin ilgisini çekmediği belirtilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Tarih Okuryazarlığı, Öğretmen Görüşleri, Sosyal Bilgiler Öğretimi, Nitel Araştırma

 

THE ELEMENTS AFFECTING STUDENTS' HISTORICAL LITERACY LEVELS: A QUALITATIVE RESEARCH BASED on TEACHERS’ OPINIONS

Abstract: History teaching is aim to educate students which is knowing the ways to access historical sources and evidence, resources to reach questioning, criticizing, evaluating, also such as causality, chronological thinking, historical empathy skills having. In this study the factors that influence students' levels of literacy history and their causes are discussed based on the opinions of teachers. In this study, interview technique was used as qualitative research method was utilized as a means of data collection. For this purpose, interviews were held with 12 teachers in the study group. “Criteria sampling” method preferred in determining of the study group. Various opinions have been put forward the reasons of students' historical literacy levels are low and solutions directed towards by the participants. It was mentioned that social studies curriculum, students' parents, social studies teachers, social studies textbooks is effective on levels of students' historical literacy. In addition participants expressed that it is not appropriate history programs to the level of student on TV and there is a dull lecture on the historical documentary. So they do not attract the attention of students.

Keywords: Historical Literacy, Teachers’ Opinions, Teaching of Social Studies, Qualitative Research

Anahtar Kelimeler

Tarih Okuryazarlığı, Öğretmen Görüşleri, Sosyal Bilgiler Öğretimi, Nitel Araştırma

Kaynakça

• Ata, B. (2002). Tarih Derslerinde "Dokümanlarla Öğretim” Yaklaşımı. Türk Yurdu, 175, 80-86.
• Ata, B. (2009). Sosyal Bilgiler Ünitesi Kavramı Üzerine Bazı Düşünceler. R. Turan, A. M. Sünbül ve H. Akdağ. (Eds.). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Yeni Yaklaşımlar -1. Ankara: Pegem Akademi.
• Dunn, R. E. (1989). Central Themes For World History. P. Gagnon. (Ed.). Historical Literacy: The Case for History in American education. Boston: Houghton Mifflin Company.
• Ekiz, D. (2003). Eğitimde Araştırma Yöntem ve Metotlarına Giriş. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Gökçe, O. (2006). İçerik Analizi Kuramsal ve Pratik Bilgiler. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Hirsch, E. D. (1988). Cultural Literacy: What Every American Needs to Know. New York: Vintage Books.
• Keçe, M. (2013). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Yararlanılan Sınıf İçi Tarihi Roman Kullanım Tekniklerinin Öğrencilerin Tarih Okuryazarlığı Düzeylerine Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sosyal Bilgiler Eğitimi ABD, Ankara.
• Lee, P. J. (2005). Historical Literacy: Theory and Research. International Journal of Historical Learning, Teaching and Research, 5(1), 1-12.
• Lee, P. J. (2011). History Education and Historical Literacy. I. Davis. (Ed.). Debates in History Teaching. New York, NY: Routledge.
• Maposa, M. ve Wasserman, J. (2009). Conceptualising historical literacy – a review of the literature. Yesterday & today. 4, 41-66.
• Parkes, R. ve Donnelly, D. (2014). Changing conceptions of historical thinking in History education: an Australian case study. Tempo & Argumento, 6(11), online: http://revistas.udesc.br/index.php/tempo/article/view/2175180306112014113/3058.
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative Research & Evaluation Methods. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Ravitch, D. (1989). The Plight of History in American Schools. P. Gagnon. (Ed.). Historical Literacy: The Case for History in American education. Boston: Houghton Mifflin Company.
• Rüsen, J. (1993). The Development of Narrative Competence in Historical Learning: An Ontogenetic Hypothesis Concerning Moral Consciousness. P. Duvenage. (Ed.). Studies in Metahistory. Pretoria: HSRC.
• Scheiber, H. N. (1978). Recapturing a Usable Past: Knowledge and Skills in The High School American History Curriculum. History Teacher, 1(2), 481-492.
• Taylor, T. ve Young, C. (2003). Making History: a Guide For The Teaching and Learning of History in Australian School. Carlton South: Curriculum Corporation.
• Wineburg, S. (1991). Historical Problem Solving: a Study of The Cognitive Processes Used in The Evaluation of Documentary and Pictorial Evidence. Journal of Educational Psychology, 83(1), 73-87.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.