Öz
Klasik Türk Edebiyatına dair Cumhuriyet
döneminde takınılan tavır genelde olumsuz bir seyir izler. Bu olumsuzlamanın
temelinde sanat ve estetik kaygılardan ziyade ideolojik yaklaşımlar belirleyici
olmuştur. Cumhuriyet dönemindeki Klasik Türk Edebiyatı algısı, onun genelde bir
Osmanlı ve İslam göstereni olmasına ilişkin bir algıdır. Dönemin zihniyeti
Osmanlı ve İslam göstereni olarak ne varsa topyekun bir reddiye karakteri
taşır. Bu reddiye zihniyetinden Klasik Türk Edebiyatını yakînen bilenlerin de
kendilerini kurtaramadıkları görülür. Bu tavırda hakim anlayışın yönlendirici
niyetini de gözden uzak tutmamak gerekir.
Böyle bir ortam içerisinde Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Klasik Türk Edebiyatına
yaklaşımı, dönemin boğucu zihniyetinin dışında hususi bir ada gibi
görünür. Tanpınar, reddedişten ziyade üstadı Yahya Kemal’in bakış
açısıyla değişerek devam etmek, devam ederek değişmekprensibiyle
hareket eder ve bu edebiyatı süreklilik açısından anlayıp anlatmaya çalışır.
Onun görüşlerinde de bir takım tenkitler vardır fakat bu tenkitler ideolojik
bir peşin hükümden değil sanat endişesinin baskın olduğu bir estetik anlayıştan
yükselir. Denilebilir ki Klasik Türk Edebiyatı hakkında hem estetik ve sanat
açısından hem de bu edebiyatın tarihsel ve sosyolojik gelişimi bakımından
derinlemesine ele alındığı ilk belirleyici fikirler Tanpınar’ın
fikirleridir. Tanpınar bize Klasik Türk Edebiyatının toptan
reddedilmesi gereken bir yok sayılan geçmiş olduğunu değil bütünüyle yaşayan
devam eden yükselen ve inen bir medeniyet ve ruh taşıdığını öğretmiştir.
Bu makaledeTanpınar’ın Klasik Türk Edebiyatına ilişkin fikirleri
etraflıca ele alınarak, bu fikirlerin Klasik Türk Edebiyatı açısından taşıdığı
değer incelenecektir.
Anahtar Kelimeler
Klasik Türk Edebiyatı Ahmet Hamdi Tanpınar şiir yorum estetik
Kaynakça
- TANPINAR, Ahmet Hamdi (1976). 19'uncu Asır Türk Edebiyatı Tarihi. İstanbul: Çağlayan Kitabevi.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 24 Temmuz 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 3 Sayı: 1 |
