Kültürel Miras Eğitimi Açısından Turizm Rehberliği Bölümlerine Yönelik Müfredat İncelemesi

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 2, 106 - 118, 30.12.2021

Aybüke Özsoy , Zeynep Çokal

https://doi.org/10.34090/tured.1030121

Cited By: 4

Öz

Amaç ve Önem: Turist rehberleri ülkelerinin kültür elçisi konumunda, turistle birebir iletişimde olan kişilerdir. Bunun yanı sıra destinasyon imajının oluşmasında önemli bir görev üstlenmektedir. Bu görevi de turiste destinasyondaki doğal kültürel miras alanlarının tanıtımını yaparak yerine getirmektedir. Tanıtımın en iyi şekilde yapılabilmesinde turist rehberlerinin miras kavramına ilişkin bilgi düzeyleri oldukça önemlidir. Kültürel miras kapsamında gerek somut gerekse somut olmayan miras unsurları ele alınmaktadır. Bu miras unsurlarına ilişkin turist rehberlerine eğitim verilmesi konusunda ise yükseköğretim kurumlarının turist rehberi yetiştiren bölümlerine oldukça önemli bir sorumluluk düşmektedir.

Yöntem: Çalışma kapsamında lisans düzeyinde 38 adet ‘’turizm rehberliği/ seyahat işletmeciliği ve turizm rehberliği” programının müfredatları “kültürel miras” dersi kapsamında incelenmiştir. Araştırmada ikincil verilerden faydalanarak doküman incelemesi yapılmıştır. Veriler lisans düzeyinde turizm rehberliği eğitimi veren devlet ve vakıf üniversitelerinin internet sayfaları aracılığı ile elde edilmiştir.

Bulgular: Kültürel miras eğitimi kapsamında incelenen müfredatların yarısında (%47,37) kültürel mirasa ilişkin ders olmadığı tespit edilmiştir. Bununla birlikte kültürel mirasa ilişkin derslerin müfredatlarda yeterli sayıda ve saatte olmadığı, müfredatlar arasında uyum olmadığı ve her kurumun kendine göre farklı bir isimle dersi adlandırdığı bulgusuna ulaşılmıştır.

Özgünlük/Bilimsel Katkı: Çalışmada, kendine özgü yaklaşım ve parametreler kapsamında turist rehberliği eğitiminde kültürel miras eğitiminin yeri ve önemi ortaya konulmaya çalışılmıştır. Turist rehberliği eğitimi ile ilgili çalışmalara bütünsel bir bakış ile yol gösterici nitelikte bilgiler sunulmaktadır.

Sınırlılıklar: Çalışma kapsamında lisans düzeyinde turizm rehberliği eğitimi veren kurumların müfredatları incelenmiştir. Müfredatlarına ulaşılamayan yükseköğretim kurumları olması nedeniyle buradan elde edilen sonuçlar ile tüme varıma gidilmiştir. Bu kapsamda yükseköğretim kurumlarından müfredatlarına ulaşılabilenler ile çalışmanın yapılması sınırlılıklar kapsamında değerlendirilebilir.

Anahtar Kelimeler

Kültürel Miras, turist rehberliği, müfredat incelemesi

Examination on The Curriculum of Tourism Guidance Departments within the Scope of Cultural Heritage Education

Öz

Purpose and Importance: Tourist guides are the cultural ambassadors of their countries and they are the people who are in direct contact with the tourists. In addition, it plays an important role in the formation of the destination image. They perform this task by promoting the natural cultural heritage sites in the destination to the tourist. The knowledge level of tourist guides on the concept of heritage is very important in order to make the best possible promotion. Within the scope of heritage, both tangible and intangible heritage elements are discussed. A very important responsibility falls on the departments of higher education institutions that train tourist guides in terms of training tourist guides regarding these heritage elements. In this context, this study aims to examine the education given on cultural heritage in programs that provide tourism guidance education at the undergraduate level.

Methodology: Within the scope of the study, the curricula of 38 undergraduate-level "tourism guidance/travel management and tourism guidance" programs were examined within the scope of the "cultural heritage" course. In the research, document analysis was carried out by making use of secondary data. The data were obtained through the websites of state universities and foundation universities that provide tourism guidance education at the undergraduate level.

Findings: It has been determined that half of the curricula (47.37%) examined within the scope of cultural heritage education do not have courses related to cultural heritage. However, it has been found that the courses related to cultural heritage are not sufficient in number and time in the curricula, there is no harmony between the curricula, and each institution names the course with a different name according to its own.

Originality/Value: In the study, the place and importance of cultural heritage education in tourist guidance education has been tried to be revealed within the scope of its unique approach and parameters. Guiding information is presented with a holistic view to the studies on tourist guiding education.

Limitations/implications: Within the scope of the study, the curricula of institutions providing tourism guidance education at the undergraduate level were examined. Since there are higher education institutions whose curricula cannot be reached, induction has been made with the results obtained here. In this context, working with those who can access their curriculum from higher education institutions can be evaluated within the scope of limitations. 

Anahtar Kelimeler

Cultural heritage, tourist guidance, examination on the curriculum

Kaynakça

• Ap, J., & Wong, K. K. (2001). Case study on tour guiding: Professionalism, issues and problems. Tourism Management, 22(5), 551-563.
• Albrecht, J. N., Moscardo, G., & Dwyer, T. (2021). Learning about learning in tourism: indigenous guide perspectives on their personal and professional development. Journal of Hospitality & Tourism Research, doi:10.1177/1096348021997535
• Ar, H., & Çelik Uğuz, S. (2015). Somut olmayan kültürel mirasın korunmasında turist rehberlerinin rollerine yönelik turist algıları üzerine bir araştırma. Journal of International Social Research, 8(41), 1406- 1418.
• Cohen, E. (1985). The tourist guide: The origins, structure and dynamics of a role. Annals of Tourism Research, 12(1), 5-29.
• Copeland, B. J. (Ed.). (2004). The essential turing. Clarendon Press.
• Çokal, Z. (2015). Bir kültür elçisi olarak profesyonel turist rehberinin turistlere aktarılan kültürel değerlere katkısına yönelik turist algılamaları: Nevşehir örneği. (Tez No. 407276) [Yüksek Lisans Tezi, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Çokal, Z. (2020). Tourist Guiding in The Transmission of Cultural Heritage, (Ed.): Türkmen, F.: Cultural Heritage and Tourism, Berlin: Peter Lang.
• Demir, M., Pelit, E., & Türkoğlu, T. (2018). Kültürel mirasın sürdürülebilirliği: Turizm eğitimi veren kurum müfredatları üzerine bir inceleme. Turizm Akademik Dergisi, 5(2), 73-83.
• Eker, N., & Zengin, B. (2016). Turist rehberliği eğitiminin değerlendirilmesi: Profesyonel turist rehberleri üzerine bir uygulama. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(4), 65-74.
• FEG (2021). Turist rehberliği. European Federation of Tourist Guide Associations. Erişim tarihi: Kasım 5. 2021. https://www.feg-touristguides.com/about.php.
• Gelbman, A., & Maoz, D. (2012). Island of peace or island of war: Tourist guiding. Annals of Tourism Research, 39(1), 108-133.
• Greiner, R., & Wegner, A. (2014). Industry leadership in tourist guiding: A member’s perspective of SGL using the organisational learning framework. Asia-Pacific Journal of Innovation in Hospitality and Tourism (APJIHT), 1(3), 1-13.
• Hunter, K. (1992). Heritage education: What's going on out there?. In Paper presented at the 107th annual meeting of the American Historical Association. Washington, DC: American Historical Association.
• Köroğlu, Ö., Yıldırım, H. U., & Avcıkurt, C. (2018). Kültürel miras kavramına ilişkin algıların metafor analizi yoluyla incelenmesi. Turizm Akademik Dergisi, 5(1), 98-113.
• Kuşluvan, S., & Çeşmeci, N. (2002). Türkiye’de turist rehberliği eğitiminin sorunları ve yeniden yapılandırılması. Turizm Eğitimi Konferansı, 11-13 Aralık 2002, Turizm Bakanlığı, Turizm Eğitim Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Kuter, N., & Ünal, H. E. (2009). Sürdürülebilirlik kapsamında ekoturizmin çevresel, ekonomik ve sosyo-kültürel etkileri. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 9(2), 146-156.
• Kültür ve Turizm Bakanlığı, (2009). Kültürel Miras ve Müzecilik. Erişim tarihi: Kasım 15, 2021 https://teftis.ktb.gov.tr/Eklenti/1279,muserrefcanpdf.pdf?0
• Kültür ve Turizm Bakanlığı, (2021). UNESCO Kültürel Miras Listesi. Erişim tarihi: Kasım 15, 2021 https://www.ktb.gov.tr/TR-96283/kulturel-miras.html
• Leblebici, D. N., & Kılıç, M., (2004). İçerik analizi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Yayınları.
• Leclerc, D., & Martin, J. N. (2004). Tour guide communication competence: French, German and American tourists' perceptions. International Journal of Intercultural Relations, 28(3-4), 181-200.
• Lugosi, P., & Bray, J. (2008). Tour guiding, organisational culture and learning: Lessons from an entrepreneurial company. International Journal of Tourism Research, 10(5), 467-479.
• Nişancı, Z. N. (2012). Toplumsal kültür-örgüt kültürü ilişkisi ve yönetimi üzerine yansımaları. Journal of Life Sciences, 1(1), 1279-1293.
• Ölçer Özünel, E. (2013). Yeni Miraslar ve uluslararası sözleşmelerde sürdürülebilir kalkınma stratejileri. Milli Folklor, 25(100), 14-30.
• Özkök, F., & Gümüş, F. (2009). Sürdürülebilir turizmde bilginin önemi. Yönetim Bilimleri Dergisi, 7(1), 51-71.
• Öztürk, H. M., Güngör, H., & Ogelman, H. G. (2021). Okul öncesi dönemde kültürel miras eğitimine ilişkin öğretmen görüşleri: Denizli ili örneği. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(1), 175-203.
• Steiner, C. J., & Reisinger, Y. (2006). Understanding existential authenticity. Annals of Tourism Research, 33(2), 299-318.
• Suri, H., & Clarke, D. (2009). Advancements in research synthesis methods: From a methodologically inclusive perspective. Review of Educational Research, 79(1), 395-430.
• Şimşek, G. (2014). Kültürel miras ve yeni biçimlenme süreci üzerine bir değerlendirme. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Eğitim Bilimleri ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(8), 67-92.
• Tekin, Ö., Bideci, M., & Aydın, A. (2015). Kültürel mirasın aktarımında mobil rehber uygulamaları ile profesyonel turist rehberlerinin yetkinliğinin karşılaştırması (Konya Mevlana Müzesi örneği). I. In Eurasia International Tourism Congress: Current Issues, Trends, and Indicators (EITOC-2015) (pp. 679-686).
• Thérond, D. (2009). Benefits and innovations of the Council of Europe Framework Convention on the Value of Cultural Heritage for Society. Heritage and Beyond, 9-11.
• TUREB (2021). Resmi rehber istatistikleri. Turist Rehberler Birliği. Erişim tarihi: Kasım 10, 2021 http://tureb.org.tr/tr/RehberIstatistik/.
• TUREB (2021). Turist rehberliği eğitimi. Turist Rehberler Birliği. Erişim tarihi: Kasım 6, 2021 http://www.tureb.org.tr/tr/Page/Detail/60.
• Urry, J. (1990). The consumption' of tourism. Sociology, 24(1), 23-35.
• Weber, P. W., (1990). Basic content analysis. (2nd ed.) Sage Publications.
• YÖK Lisans Atlası (2021). Turizm Rehberliği programları. Yüksek Öğretim Kurumu Lisans Atlası. Erişim tarihi: Kasım 6. 2021 https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans-anasayfa.php.
• Yu, X., & Ham, S. (2004). Cultural mediation in guided tour experiences: A case study of Australian guides of Chinese tour groups. Department of Management Working Paper Series, 44, 1-12.