Investigation of Producers 'Chemical Fertilizer Usage Awareness Levels: Tokat Center District Case

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 2, 452 - 465, 31.12.2020

Rüveyda Yüzbaşıoğlu

Öz

Productivity can be achieved not only by seed but also by soil fertility. For this, negative factors affecting the fertility of the soil can be determined by soil analysis and removed by using appropriate fertilizers. In this case, it is very important to know the use of chemical fertilizers and their damages. Based on this, the main purpose of this research is to examine the chemical fertilizer usage habits of the producers. Determining whether the producers use fertilizers consciously, revealing whether the producers know whether excessive use of chemical fertilizers is harmful to the soil and testing the socio-demographic characteristics that may affect this information with binary logit analysis are among the objectives of the study. A questionnaire was applied to 145 producers determined by proportional sampling method. The average age of the producers interviewed within the scope of the survey study is 52 and 59.31% are secondary school graduates. The chemical fertilizer experience of the producers is 23.8 years. 86.21% of the producers prefer chemical fertilizer as it increases the yield. More than half of the producers (62.76%) are of the opinion that if the amount of fertilizer increases continuously, this will not increase the yield. As a result of binary logit analysis; It was revealed that the socio-demographic characteristics of the producers were not statistically effective, but were related (with awareness) to the producers' knowledge of the damages (salinization, heavy metal risk, nutrient imbalance) that chemical fertilizers cause to the soil.

Anahtar Kelimeler

Farmer, Chemical, Fertilizertion, Consciousness, Harm

Üreticilerin Kimyasal Gübre Kullanım Bilinç Düzeylerinin İncelenmesi: Tokat Merkez İlçe Örneği

Öz

Verimlilik sadece tohum ile değil toprağında verimliliği ile gerçekleşebilir. Bunun için toprağın verimine etki eden olumsuz faktörler toprak analizi ile belirlenip uygun gübreler kullanılarak giderilebilir. Bu durumda kimyasal gübre kullanım bilinci ve zararlarının bilinmesi çok önemlidir. Buradan yola çıkılarak üreticilerin kimyasal gübre kullanım alışkanlıklarının incelenmesi bu araştırmanın temel amacını oluşturmaktadır. Üreticilerin bilinçli gübre kullanıp kullanmadıkları belirlemek, fazla kimyasal gübre kullanımının toprağa zararlı olup olmadığını üreticilerin bilip bilmediğini ortaya koymak ve bu bilgiyi etkileyebilecek sosyo-demografik özellikleri binary logit analizi ile test etmek araştırmanın hedefleri içindedir. Oransal örnekleme yöntemi ile belirlenen 145 üreticiye anket uygulanmıştır. Araştırma kapsamında görüşülen üreticilerin yaş ortalaması 52 ve %59.31’u ortaokul mezunudur. Üreticilerin kimyasal gübre tecrübesi 23.8 yıldır. Üreticilerin %86.21’i kimyasal gübreyi verimi artırdığı için tercih etmektedir. Üreticilerin yarısından fazlası (%62.76) gübre miktarının sürekli artması halinde bu durumun verimi artırmayacağı görüşündedir. Binary logit analiz sonucunda; üreticilerin sosyo-demografik özelliklerinin istatistiki olarak etkili olmayıp, üreticinin kimyasal gübrenin toprağa verdiği zararları (tuzlulaşma, ağır metal riski, besin maddesi dengesizliği gibi) bilmesi (farkındalıkla) ile ilişkili olduğu ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler

Çiftçi, Kimyasal gübre, Gübreleme, Bilinç, Zarar

Kaynakça

• Altıntaş G ve Altıntaş A (2012). Kimyevi Gübre ve Toprak Tahlili Desteğinin Sosyo -Ekonomik Açıdan İncelenmesi (Tokat İli Örneği). Tarım Ekonomisi Dergisi, 18 (1 ve 2), s:55-68.
• Atılgan A, Coşkan A, Saltuk B ve Erkan M (2007). Antalya Yöresindeki Seralarda Kimyasal ve Organik Gübre Kullanım Düzeyleri ve Olası Çevre Etkileri. Ekoloji Dergisi, 15 (62), s:37-47.
• Boyacı S, Akyüz A ve Kükürtçü M (2011). Büyükbaş hayvan barınaklarında gübrenin yarattığı çevre kirliliği ve çözüm olanakları. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi 4 (1), s:49- 55.
• Cankurt M, Miran B ve Gülsoylu E (2009). Çiftçilerin Traktör Tercihlerinin Konjoint Analizi İle Belirlenmesi. Tarım Makinaları Bilimi Dergisi,5(1) s:29-34.
• Engindeniz S (2010). İzmir’de Domates Üreticilerinin Sulama ve Kuraklıkla İlgili Tutum ve Davranışlarının Analizi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 47(3), s:321-330.
• Eraslan F, İnal A, Güneş A, Erdal İ ve Coşkan A (2010). Türkiye'de Kimyasal Gübre Üretim ve Tüketim Durumu, Sorunlar, Çözüm Önerileri ve Yenilikler, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası, Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi, 11 – 15 Ocak 2010, Ankara.
• Gizaki LJ, Alege AA and Iwuchukwu JC (2015). Farmer’s perception of sustainable alternatives to the use of chemical fertilizers to enhance crop yield in Bauchi state Nigeria. International Journal of Scientific Research in Science and Technology 1 (5), s:242- 250.
• Gözener B, Sayılı M ve Yurdabakan M (2016). Agricultural chemical use in tomato farming in Kazova Region of Tokat Province. Turkish Journal Of Agriculture - Food Science And Technology. 5(5), s:451-458.
• Güldal H ve Özçelik A (2017). Buğday Yetiştiriciliğinde Toprak Analizi Sonucuna Göre Kullanılan Gübrenin Maliyete Etkilerinin Belirlenmesi: Konya İli Cihanbeyli İlçesi Örneği. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 14 (1), s:9-15.
• Kızılaslan H ve Kızılaslan N (2005). Türkiye’de Kimyasal Gübre Kullanımı ve Tokat İli Artova İlçesinde Kimyasal Gübredeki Uygulamalar, Gübreleme-Çevre İlişkileri, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Yayınları, No: 129, 42 s, Tokat.
• Kızıloğlu R (2017). Üreticilerin Tarım Sigortası Yaptırmaya Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi (Konya ili Akşehir ilçesi Örneği). Alinteri Journal of Agriculture Science, 32 (1), s:19-26. DOI: 10.28955/alinterizbd.293243.
• Newbold P (1995). Statistics for Business and Economics, Prentice-Hall, New Jersey.
• Oruç, E., Gürler, A.Z., 1995. Tokat İli Kazova Yöresi'nde Kimyasal Gübrelerin Tedarik ve Kullanımı Üzerine Bir Araştırma, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Sayı: 12, s:56 – 68, Tokat.
• Özalp B ve Güldal H (2017). Tohum, Kimyasal Gübre ve İlaç Kullanımı Açısından Mısır Üreticilerinin Çevre ve İnsan Sağlığı Üzerine Duyarlılığı: Adana İli Örneği. Tarım Ekonomisi Dergisi, 23 (1), s:13-24.
• Polat H, Güngör İ ve Koca C (2013). A Study on the Compliance of Nitrogen Fertilizers Used in Turkey to the Standards and Regulations. Toprak Su Dergisi, 2 (2).
• Savci S (2012). An agricultural pollutant: chemical fertilizer. International Journal of Environmental Science and Development, 3, pp. 77-79.
• Sipahi C ve Kızılaslan H (2003). Tokat İli Artova İlçesinde Kimyasal Gübrelerin Tedarik ve Kullanımı Üzerine Bir Araştırma. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 20, s:17-25.
• Sönmez İ, Kaplan M ve Sönmez S (2008). Kimyasal Gübrelerin Çevre Kirliliği Üzerine Etkileri ve Çözüm Önerileri. Derim, 25 (2), s:24-34.
• Şahin A ve Miran B (2007). Çiftçi Algılarına Göre Bitkisel Ürünlerin Risk Haritası Bayındır İlçesi Örneği. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 44(3), s:59-74.
• Şahin G (2016). Türkiye'de Gübre Kullanım Durumu ve Gübreleme Konusunda Yaşanan Problemler. Tarım Ekonomisi Dergisi, 22 (1), s:19-32.
• Tayoh LN, Kiyo MLI and Nkemnyi MF (2016). Chemical fertilizer application and farmers perception on food safety in Buea, Cameroon. Agric. Sci. Res. J. 6, s:287–295.
• TUİK (2018), http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1001 (erişim tarihi: 15.01.2029).
• Tümer Eİ ve Birinci A (2013). TRA I Bölgesindeki Çiftçilerin Riske Karşı Tutumları Açısından SosyoEkonomik Özellikleri. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 7(1), s:55-66.
• Uysal E ve Kaya E (2019). Türkiye florasında doğal olarak yetişen ve ilkbaharda çiçeklenen farklı acı çiğdem (Colchicum spp.) türlerine ait toprakların bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri. Bahçe, 48 (1), 9-18.
• Yılmaz H (2005). Kimyasal Gübre Kullanımının Çevresel Etkilerinin Teknik ve Ekonomik Açıdan Değerlendirilmesi, I. Çevre ve Ormancılık Şurası,Tebliğler, 1.cilt, s:118-128.,21-24 Mart, Antalya.
• Yılmaz H, Demircan V ve Gül M (2009). Üreticilerin Kimyasal Gübre Kullanımında Bilgi Kaynaklarının Belirlenmesi ve Tarımsal Yayım Açısından Değerlendirilmesi. Ziraat Fakültesi Dergisi, 4 (1), s:31-44.