TARİHÎ VE ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİNDE TARIM VE HAYVANCILIK TERMİNOLOJİSİ ÜZERİNE TÜRKİYE'DE YAPILMIŞ ÇALIŞMALAR

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 1, 27 - 46, 01.07.2023

Seher Erenbaş Pehlivan

Öz

Tarihte göçebe bir yaşam tarzı süren Türklerin en önemli geçim kaynaklarından biri hayvancılıktır. Ancak Türklerin geçim kaynaklarının tamamı hayvancılığa da dayanmamaktadır. Yapılan araştırma ve kazılar neticesinde tarihte Türklerin ve Türk topluluklarının da tarım yaptığı ortaya çıkmıştır. Bu durumu Türk dili açısından değerlendirdiğimizde Türk dilinin söz varlığı içerisinde yalnızca hayvancılık ve hayvan adlarıyla ilgili söz varlığının değil tarım ile ilgili söz varlığının da yer aldığı görülmüştür. Günümüzde var olan bu söz varlığı araştırmacılar tarafından tespit edilip değerlendiriliyor olsa da konuyla ilgili çalışmaların sayısının ne oranda olduğu ve hangi yönde yapıldığı bilinmemektedir. Bu nedenle çalışmada günümüzde tarım ve hayvancılık terimleri ile hayvan adları hakkında yapılmış çalışmaların olabildiğince tespit edilmesi, sınıflandırılması, konularının ve çalışmanın içeriğinin kısaca tanıtılması ve değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Konuyla ilgili 104 çalışma tespit edilerek en fazla yapılan çalışmanın hayvan adları üzerine olduğu, en az çalışmanın ise tarım ve hayvancılık terimleri üzerine olduğu görülmüştür. Çalışmada hayvan adları ile ilgili yapılan araştırmaların sayısı bir hayli fazla olduğundan (80 çalışma) yalnızca 32 çalışmanın tanımı yapılmıştır. Geriye kalanlar ise künye şeklinde listelenmiştir. Tarım, hayvancılık terimleri ve hayvan adları üzerine yapılan çalışmalarda genellikle amacın konuyla ilgili söz varlığını tespit etmek ve sınıflandırmak olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tarım ve Hayvancılık Terimleri, Hayvan Adları (zoonim / zoonymler), Bibliyografya Çalışması.

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

Teşekkür

Yok

Kaynakça

• Alagöz, Ebru (2011), Eski Kıpçak Türkçesinde Hayvan Adları ve Kavram Alanı, Eskişehir: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Acar, Ergün (2017), “Sinop ve Yöresi Ağızlarında Hayvan Adları”, Sinop Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1/1: 29-43. Aksakal, Erhan (2017). Ardahan’ın Tarım ve Hayvancılıkla İlgili Söz Varlığı, Ardahan: Ardahan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Altuntaş, Ali Fuat (2019). “Artvin İlinin Şavşat İlçesinde Kullanılan Hayvan Adları Üzerine Bir Deneme”, RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 6: 37-52.