Köy Okullarında Çalışan Türkçe Öğretmenlerinin Meslek Hayatlarında Yaşadıkları Sorunlar (Muş İli Örneği)

Yıl 2023, , 321 - 339, 29.12.2023

Muhammed Fatih Sayır , Emrah Yayan

https://doi.org/10.54979/turkegitimdergisi.1387895

Öz

Bu araştırmanın amacı Muş iline bağlı köylerde çalışan Türkçe öğretmenlerinin meslek hayatlarında yaşadıkları sorunları saptamaktır. Araştırma, köy okullarında çalışan Türkçe öğretmenlerinin mesleklerini icra ederken kırsal alanda yaşadıkları zorlukları belirlemek, meslek hayatlarında yaşadıkları sorunları belirli başlıklar altında sınıflandırmak ve bu doğrultuda kırsal alanda çalışan ve çalışacak olan Türkçe öğretmenlerine meslekî anlamda kolaylık sağlamayı hedeflemiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan görüşme tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, Muş iline bağlı köylerde görev yapmakta olan 12 Türkçe öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmaya katılan öğretmenlerin meslekî tecrübeleri farklılık göstermektedir. Araştırmanın verileri, araştırmacı tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Bu formda yer alan sorular açık uçlu soru niteliğindedir. Elde edilen veriler araştırmacı tarafından betimsel analize göre sınıflandırılmış ve kodlanmıştır. Çalışma sonucunda kırsal kesimde çalışan Türkçe öğretmenlerinin Türkçe öğretiminde birçok sorunla karşılaştığı tespit edilmiştir. Bu sorunlardan dinleme, konuşma, okuma ve yazma dört temel beceri ile ilgili sorunlar olarak belirlenirken okul idaresi, veli, sosyal çevre ve sosyal hayat ise dış faktörler ile ilgili sorunlar olarak belirlenmiştir. Özellikle okuma ve yazma eğitimi alt başlıklarında ciddi sorunların yaşandığı bulgulanmıştır. Ulaşılan sonuçlar alanyazın doğrultusunda tartışılmış ve yaşanılan sorunlar doğrultusunda çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Türkçe öğretimi, sorun, Türkçe öğretmenleri, köy okulları

Kaynakça

• Acat, M. B. (2008). Anlamı Bilinmeyen Kelimelerin Öğretiminde Kavram Haritalarının Etkililiği. Eğitim Araştırmaları Dergisi, Cilt 3, Sayı 2, 1-16.
• Akkaya, A. (2012). Öğretmen Adaylarının Konuşma Sorunlarına İlişkin Görüşleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 9, Sayı 20, 405-420.
• Aktaş, Ş. ve O. Gündüz (2011). Yazılı ve Sözlü Anlatım. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Akyol, H. ve A. Kırkkılıç (Ed.). (2007). İlköğretimde Türkçe Öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Analı, K. C. ve A. Şahin (2020). Kırsal Bölgelerde Mesleğe Yeni Başlayan Öğretmenlerin Mesleki Sorunları. Türkiye Eğitim Dergisi, Cilt 5, Sayı 2, 396- 414.
• Bağcı, H. (2010). İlköğretim 2. Kademe Öğrencilerinin Okumaya Yönelik Tutumlarının Değerlendirilmesi. e-Journal of New World Sciences Academy (NWSA), Cilt 5, Sayı 4, 2018-2033.
• Bulut, K. ve H. Coşkun (2018). Kırsal Kesime Atanan Türkçe ve Sınıf Öğretmenlerinin Mesleğe Uyum Süreci. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt 8, Sayı 1, 159-185.
• Büyüköztürk, Ş., E. K. Çakmak vd.(2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Çiftçi, K. (2010). Kırsal Bölgelerdeki Matematik Eğitimi Sorunları: Öğretmen ve Öğrenciler Açısından Bir Değerlendirme Çalışması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Demirel, Ö. (1993). İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi ve Sorunları. İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi ve Sorunları Türk Eğitim Derneği XI. Öğretim Toplantısı. (Yayına Hazırlayan: A. Ferhan Oğuzkan), Türk Eğitim Derneği Öğretim Dizisi No:11. Şafak.
• Erdoğan, Ç. ve N. Demirkasımoğlu (2010). Ailelerin Eğitim Sürecine Katılımına İlişkin Öğretmen ve Yönetici Görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, Cilt 16, Sayı 3, 399-431.
• Gibbs, R. (2000). The Challenge Ahead For Rural Schools. Forum for Applaid Research & Public Policy, Cilt 15, Sayı 1, 82-86.
• Gordon, T. (1999). Etkili Öğretmenlik Eğitimi. Aksay, E. (Çev.). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Gündüz, O. ve T. Şimşek (2011). Anlatma Teknikleri 2: Uygulamalı Yazma Eğitimi. Ankara: Grafiker Yayınları.
• Güzel, A. (2010). Türkçe Eğitimi Bölümlerinde Kurulması Gerekli Görülen Ana Bilim Dalları. TÜBAR, Cilt 27, Sayı 1, 371-383.
• Hatipoğlu, A. ve E. Kavas (2016). Veli Yaklaşımlarının Öğretmen Performansına Etkisi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, Cilt 5, Sayı 4, 1012- 1034.
• Hildebrand, V. (1981). Introduction To Early Childhood Education. Edition 3, Macmillan Publ.
• Işık, R. ve İ. Erdem (2016). Türkçe Öğretiminde Karşılaşılan Sorunların Öğretmen Görüşlerine Göre Belirlenmesi (Muş İli Örneği). Turkısh Studies, Cilt 11, Sayı 3, 1309-1332. ISSN: 1308-2140.
• Karaca, İ. ve N. Karaca (2021). Sınıf Öğretmenlerine Göre Öğretmen Veli İşbirliği (Sinop İli Boyabat İlçesi Örneği). Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, Cilt 5, Sayı 1, 27-35.
• Kardaş, M. N. ve T. Harre (2015). 6-8. Sınıf Öğrencilerinin Türkçe Dinleme/İzleme Becerilerini Geliştirmeye Yönelik Etkinlik Önerileri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 3, Sayı 13, 264-291.
• Kartal, A. F. (2003). Iğdır İli İlköğretim Okullarının II. Kademe VI. Sınıflarında Okuma ve Yazma Derslerinde Karşılaşılan Sorunları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Keyder, Ç. ve N. Üstündağ (2006). Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da Sosyal ve Ekonomik Öncelikler. İstanbul: Tesev Yayınları.
• Kurudayıoğlu, M. ve F. Kana (2013). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Dinleme Becerisi ve Dinleme Eğitimi Özyeterlik Algıları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 9, Sayı 2, 243-258.
• OECD. (2010). PISA 2009 at a Glance. OECD.
• Özdemir, M., Ş. Civelek, Y. E. Çetin, N. Karapınar ve D. Özel (2015). Öğretmenlerin Eğitimsel, Çevresel ve Sosyal Sorunları (Şırnak İli Örneği). Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 26, 163-181.
• Özpınar, M. ve R. Sarpkaya (2010). Köyde Görev Yapan Sınıf Öğretmenlerinin Sorunları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 27, Sayı 27, 17-29.
• Palavan, Ö. ve R. Donuk (2016). Kırsal Kesimde Görev Yapan Öğretmenlerin Sorunları. Uşak Üniversitesi Eğitim Araştırmaları Dergisi, Cilt 2, Sayı 2, 109- 128.
• Sağ, R. (2007). Öğretmen Eğitiminde Uygulama Öğretmenliği Uygulamasının Değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Sarıkaya, B. (2019). Kırsal Kesimde Görev Yapan Türkçe Öğretmenlerinin Türkçe Öğretiminde Karşılaştıkları Sorunlar ve Çözüm Önerileri (Muş İli Örneği). Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 43, 151-171.
• Sever, S. (2004). Bilimsel Gelişmeler Karsısında Anadili Öğretiminin Sorumluluğu. Dil ve Dilimiz Türkçe. Tam Metini içinde (19-40).
• Sever, S. (2011). Türkçe Öğretimi ve Tam Öğrenme. Ankara: Anı Yayınları.
• Şahin, A. (2010). Kırsal Kesimde Görev Yapan Öğretmenlerin İlk Okuma ve Yazma Öğretiminde Karşılaştıkları Problemler. e-Journal of New World Sciences Academy Education Sciences, 1C0234, Cilt 5, Sayı 4, 1738-1750.
• Tağa, T. ve S. Ünlü (2013). Yazma Eğitiminde Karşılaşılan Sorunlar Üzerine Bir İnceleme. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. Cilt 8, Sayı 8, 1285-1299.
• Tok, M. ve S. Ünlü (2014). Yazma Becerisi Sorunlarının İlkokul, Ortaokul ve Lise Öğretmenlerinin Görüşleri Doğrultusunda Karşılaştırılmalı Olarak Değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 13, Sayı 50, 73-95.
• Turan, S. ve Ö. Garan (2008). Kırsal Kesimde Görev Yapan Sınıf Öğretmenlerinin Matematik Öğretiminde Karşılaştıkları Güçlükler. Millî Eğitim Dergisi, Sayı 170, 116-128.
• Uşaklı, H. (2005). İzmir İlinde Göç Alan Bölgelerdeki İlköğretim Okullarında (II) Türkçe Öğretiminde Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Uygun, M. ve M. Katrancı (2012). Sınıf Öğretmenlerinin Türkçe Derslerinde Karşılaştıkları Sorunlara İlişkin Görüşleri. Çankırı Karatekin Üniversitesi SBE Dergisi Cilt 4, Sayı 1, 255-270.
• Yalar, T. (2010). İlköğretim 3. Sınıflarda Türkçe Dersi Öğretiminde Karşılaşılan Sorunların Öğretmen Görüşlerine Göre Belirlenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 15, Sayı 2, 30-41.
• Yıldırım, A. ve H. Şimşek (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldız, C., A. Okur, G. Arı, ve Y. Yılmaz (2013). Yeni Programa Göre Kuramdan Uygulamaya Türkçe Öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.