Türkçe ve İngilizce Ders Kitaplarını Diller İçin Avrupa Ortak Çerçeve Metni Ölçütleri Açısından İnceleyen Lisansüstü Tezler Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 1, 18 - 45, 29.06.2022

Selvanur Kayhan , Merve Kalyon , Bircan Eyüp

https://doi.org/10.54979/turkegitimdergisi.962308

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmanın amacı, yabancı dil olarak Türkçe ve İngilizce ders kitaplarını Diller İçin Avrupa Ortak Başvuru Metni ölçütleri açısından ele alan lisansüstü tezleri incelemektir. Nitel araştırma desenine göre tasarlanan çalışmanın verileri doküman analizi yöntemi ile toplanmıştır. Çalışmanın veri kaynağını 14’ü Türkçe, sekizi İngilizce ders kitaplarını ve ikisi Türkçe İngilizce/Almanca ders kitaplarını karşılaştırmalı olarak inceleyen 24 lisansüstü tez oluşturmaktadır. Ele alınan tezler yıl, anahtar kelime, ele alınan dil seviyeleri ve ders kitapları, konu, sonuç ve öneriler açısından analiz edilmiştir. Tezler nitel veri analiz tekniklerinden içerik analizine göre çözümlenmiştir. Araştırmanın sonunda, yapılan tezlerin 2019 yılında yoğunlaştığı, tezlerde en çok kullanılan anahtar kelimenin Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi olduğu, ders kitabı olarak en çok Yedi İklim kitaplarının, dil seviyesi olarak ise A seviyesinin tercih edildiği ve lisansüstü tezlerin genellikle temel dil becerileri konusunda yoğunlaştığı belirlenmiştir. İncelenen tezlerin sonuçlarında Türkçe ve İngilizce ders kitaplarının içeriğinde çeşitli eksiklikler olduğu ve sunulan önerilerin çoğunlukla ders kitabı/materyal hazırlayıcılara yönelik olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Diller İçin Avrupa Ortak Başvuru Metni, Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi, İngilizce Öğretimi, Yabancı Dil Ders Kitapları

A Research on Postgraduate Theses Examining Turkish and English Textbooks with Regard to Criteria of Common European Framework of Reference Languages

Öz

The aim of this study is to examine postgraduate theses discussing Turkish and English textbooks as foreign language with regard to criteria of Common European Framework of Reference Languages. The data of the study, which was designed according to the qualitative research design, were collected by document analysis method. The data source of this study consist of 24 postgraduate theses, 14 of which examined Turkish textbooks, 8 of which examined English textbooks, 2 of which examined Turkish English/German books comparatively. Theses discussed were analyzed in terms of year, key words, the language level, textbooks, subjects, results and suggestions. Theses were analyzed according to content analysis which is one of the qualitative data analysis techniques. At the end of the study, it was determined that conducted theses intensified in 2019, the most used key word in theses is teaching Turkish as foreign language, as textbook, Yedi iklim books, as language level, A level were preferred, and generally postgraduate theses intensify on basic language skills subject. In the results of the theses examined, it was determined that in the content of Turkish and English textbooks, there are various deficiencies and the suggestions offered mostly are for the textbook/material preparers.

Anahtar Kelimeler

CEFR, Teaching Turkish as a Foreign Language, English Teaching, Foreign Language Textbooks

Kaynakça

• Alan, İ. N., & Duruhan, K. (2020). Türkiye’de sekizinci sınıflarda okutulmakta olan İngilizce ders kitabının kültürel aktarım öğeleri bakımından incelenmesi. Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(2), 1-16.
• Arslan, A., & Coşkun, A. (2012). Avrupa Dilleri Ortak Çerçeve Programı: Türkiye ve dünyada neler oluyor? AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(12), 1-19.
• Büyükikiz, K. K. (2014). Yabancılara Türkçe öğretimi alanında hazırlanan lisansüstü tezler üzerine bir inceleme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(25), 203-213.
• Biçer, N. (2017). Yabancılara Türkçe öğretimi alanında yayınlanan makaleler üzerine bir analiz çalışması. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27, 236-247.
• Biçer, N., & Kılıç, B. S. (2017). Suriyeli öğrencilere Türkçe öğretmek için kullanılan ders kitaplarının öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(4), 649-663.
• Council of Europe. (2001). Common European Framework of Reference for Languages: Learning, teaching, assessment. Cambridge University Press. Erişim adresi: www.coe.int/lang-cefr.
• Council of Europe. (2020). Common European Framework of Reference for Languages: Learning, teaching, assessment – Companion volume. Erişim adresi: https://rm.coe.int/common-european-framework-of-reference-for-languages-learningteaching/16809ea0d4
• Creswell, J. W. (2019). Eğitim Araştırmaları: Nicel ve nitel araştırmanın planlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesi. EDAM Yayınları. Çağatay, S., & Ünveren Gürocak, F. (2016). Is CEFR really over there? Procedia-Social and Educational Sciences, 232, 705-712.
• Çelik, N., & Başutku, S. (2020). 2018 (CEFR) Diller İçin Avrupa Ortak Öneriler Çerçevesi Yeni Açıklamalar metninde okuma becerisine yönelik incelemeler. Aydın Tömer Dil Dergisi, 5(1), 91-118.
• Çiftçi, Ö., & Coşkun, H. (2017). Yabancılara Türkçe alanında yapılan çalışmaların farklı değişkenlere göre tasnifi. International Journal of Language Academy, 5(4), 205-214.
• Durmuş, M. (2018). Dil öğretiminin temel kavramları üzerine düşünceler: Yabancılara Türkçe öğretimi mi, yabancı dil veya ikinci dil olarak Türkçe öğretimi mi? Türkbilig, (35), 181-190.
• Ekinci, M. (2020). Yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılan yazma etkinliklerinin incelenmesi: Bir ders kitabı analizi. International Journal of Language Academy, 8(5), 65-75.
• Elbir, B., & Aka, F. N. (2015). Yabancılara Türkçe öğretiminde kültür aktarımına yönelik yapılan çalışmaların değerlendirilmesi. Turkish Studies, 10(12), 371-386.
• Ercan, A. N. (2015). Yabancılara Türkçe öğretimi üzerine yapılmış lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler açısından analizi. M. V. Coşkun (Ed.), Türkçenin Eğitimine-Öğretimine Yönelik Çalışmalar (ss. 2-12). Pegem Akademi.
• Erol, F. H. (2008). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Tasarlama ve Bildirme Kiplerinin Öğretimi ve Sıralanması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Gedik, T. A., & Kolsal, Y. S. (2020). A corpus-based analysis of high school English textbooks and English university entrance exam in Turkey. http://Doi.org/10.13140/RG.2.2.24530.99527
• Graves, K. (2008). The Language Curriculum: A social contextual perspective. Language Teaching, 41(2), 147-181.
• Güven, H., & Saracaloğlu, A. S. (2020). Dokuzuncu sınıf İngilizce ders kitabının öğretmen ve uzman görüşlerine göre değerlendirilmesi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 8(2), 489-518.
• Güven, A. Z., & Özbilen, U. (2020). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin ders kitapları hakkındaki görüş ve önerileri (İstanbul Türkçe Öğrenim Seti). RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, RumeliDE.S7 (October) Thanks to Prof. Dr. Tahir Üzgör: Special Issue, 80-91.
• Haznedar, B. (2009). Türkiye’de yabancı dil eğitimine ilişkin değerlendirmeler: İlköğretim İngilizce ders kitaplarının incelenmesi. Paper presented at First International Congress of Educational Research, Çanakkale OnSekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Kara, M. (2011). Avrupa Dilleri Öğretimi Ortak Çerçeve Metni Doğrultusunda Türkçe Öğrenen Yabancılara A1-A2 Seviyesinde Türkçe Öğretim Programı Örneği, Zeitschrift für die Welt der Türken/ Journal of World of Turks,3(3) ,157-195.
• Karababa, Z. C., & Üstünsoy Taşkın, S. (2012). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan ders kitaplarının öğretmen görüşleri çerçevesinde değerlendirilmesi. Dil Dergisi, 157, 65-81.
• MEB. (2009). Diller İçin Avrupa Ortak Başvuru Metni öğrenme-öğretme-değerlendirme. MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı Yayınları.
• Özer, B., & Korkmaz, C. (2016). Yabancı dil öğretiminde öğrenci başarısını etkileyen unsurlar. EKEV Akademi Dergisi, 20(67), 59-84.
• Sallabaş, M. E., & Sağlık, H. (2020). Yabancılara Türkçe öğretim setlerinde yer alan konuşma etkinliklerinde dilin kullanım alanları. Türkiye Eğitim Dergisi, 5(1), 237-249.
• Say, B., Özge, U., & Oflazer, K. (2002, Şubat). Bilgisayar ortamında derlem geliştirme çalışması. Akademik Bilişim Konferansı’nda sunulan bildiri, Konya.
• Şimşek, R. (2019). Subliminal bir güç gösterisi: Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde ders kitapları. (Yayımlanmamış doktora tezi). İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
• Tabak, G., & Göçer, A. (2017). Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde A1-C1 düzey dinleme etkinliklerinin incelenmesi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 6(3), 400-411.
• Tok, M. (2013). Yabancılara Türkçe öğretiminde ders kitaplarındaki yazma çalışmalarının değerlendirilmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 253-283.
• Turgut, E., Karakuş, N., & Ökten, C. E. (2017). CEF- Estim kılavuzuna göre Hitit, İstanbul ve Yedi İklim setlerindeki A2 okuma metinlerinin değerlendirilmesi. Turkish Studies, 12(33), 475-490.
• Tüm, G., & Ceyhan Bingöl, Z. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan ders kitaplarının temel işlevleri. Turkish Studies, 12(34), 429-444.
• Tüm, G., & Gürbüz, C. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe ve İngilizce ders kitaplarındaki söz eylemlerin Ortak Başvuru Metni’ne uyumuna göre karşılaştırılması. 1. Uluslararası İpekyolu Akademik Çalışmalar Sempozyumu (pp. 246-255). Nevşehir, Turkey.
• Türkben, T. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi alanında yapılan lisansüstü çalışmaların değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(4), 2464-2479.
• Yaşar, Ö. (2015). İlkokul 2.sınıf Fun With Teddy İngilizce ders kitabının öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 19(1), 329-348.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.