İlk Türkçe Kur'an Tercümelerinde Geçen "Gün" Kavramı Üzerine

Yıl 2007, Sayı: 7, 33 - 77, 01.12.2007

Suat Ünlü

Öz

Zaman insanoğlu var olduğundan bu yana insanın zihnini meşgul ederek farklı tanımlamalara sebep olmuştur. çünkü her şey zaman üzerinde kurulmuştur. Zaman, süre olarak geniş bir alanı kapsamaktadır. Bu geniş alanı oluşturan küçük parçacıklar vardır. Bu küçük parçacıklardan birisi de gün' dür. Gün, insanoğlunun hayatını planlamasında en çok meşgul olduğu en çok kullandığı bir zaman parçacığıdır. Kur'an da insanların yaşayışlarını düzenlemesi bakımından dar veya geniş anlamda "gün/yevm" kavramına çok geniş bir şekilde yer vermiştir. Kur'an'da birçok olay "yevm" kavramıyla anlatılırken bir de bunların tercüme problemleri ortaya çıkmıştır. Biz bu makalede "gün" kavramı hakkında bilgi verirken aynı zamanda Türk dili tarihinde İlk Türkçe Kur'an Tercümeleri olarak bilinen bu tercümelerin bu kavramlara karşılık vermeleri konusundaki yeteneğini de göstereceğiz.

Anahtar Kelimeler

Gün, Kıyamet günü; TİEM 73; İlk Türkçe Kur'an tercümeleri

Kaynakça

• ATA, Aysu, (2004). Türkçe İlk Kur'an Tercümesi (Rylands Nüshası) Karahanh Türkçesi, Giriş- Metin-Notlar Dizin, TDK, Ankara.
• ATEŞ, Süleyman, (1975). Kur'an-ı Kerim ve Cümle Meali, Yeni Ufuklar Neşriyat, İstanbuL.
• BOROKOV, A. K., (2002). Oıta Asya 'da Bulunmuş Kur'an Tefsirinin Söz Varlığı (XII - XIII Yüzyıllar), (Rusçadan Çeviren: USTA, Halil İbrahim, AMANOGLU Ebmfez), TDK, Ankara.
• BOZKURT, Alaettin, (2001). Kur'an'da Kıyamet, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslam Bilimleri Tefsir Bilim Dah, Yüksek Lisans Tezi, Van.
• CLAUSON, Sir Gerard, (1972). An Etymologica1Dictionary of Pre-Thirteenlh Centuıy Turkish, Oxford.
• ÇANGA, Mahmut, (1999). Kur'an-ı Kerim Lugatı, İstanbul
• DİYANET İŞLERİ BAŞKANLlGI, Ankara. (1993). Kur'an-ı KerIm ve Açıklamalı Meali, 2. Baskı,
• ECKMANN, 1., (1976). Middle Turkic Glosses of the Rylands Interlinear Koran Translation, Budapest.
• KARABACAK, An Inter-Linear Translation Of The Qur'an Into Old Anatolian Eski Anadolu Türkçesi Satır Arası Kur 'an Tercümesi: Introduction and Esra, (1994). Turkish = Text I, Sources Of Oriental Languages and Literatures 22, Turkish Sources XX, Harvard University The Department Of Near Eastem Languages and Civilizations; (Part II: Glossary: Section one, p. 1-384. Section Two, p. 385-786), 1995; (Part III: Facsimilie of the MS Manisa İl Halk Library No. 931, Section one: la-224a.1997; (Part III: Facsimilie of the MS Manisa İl Halk Library No. 931, Section two: 224b- 451a,1999.
• KALıN, Faiz, (2001). Kur'an'da Zaman Kavramı, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı, Erzurum.
• KÖK, Abdullah, (2004). Karahanlı Türkçesi Satır-Arası Kur'an Tercümesi (TİEM 73, lvi 235v12), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• SAÖOL, Gülden, (1999). Old Turkish and PersianInter-Linear Qur'an TranslationsIl' An Inter- Linear Translation of the Qur'an into Khawarazm Turkish, Introduction, Text, Glossaıy and Facsimile (Part l' Introduction and Text), Harvard, (410 pages), 1993; (Part IL' Glossaıy) Harvard, 1995, (310 pages); (Part III Facsimile of the MS Süleymaniye Libraıy, Hekimoğlu Ali Paşa No.2 Section One: Ib-300b), Harvard, 1996; (part III: Facsimile of the MS Süleymaniye Libraıy, Hekimoğlu Ali Paşa No.2 Section Two:30Ia-587b), Harvard.
• SOYSALDI, Mehmet, (1997). Kur'an Semantiği Açısından İnançla İlgili Temel Kavramlar, MEVDUDI, Çağlayan yay., İzmir.
• Ebu'ı-Ala, (2006). Tehfimu'l-Kur'an (Kur'an'ın Anlamı ve Tefsiri), İnsan Yay., İstanbuL.
• Ahmet, (1978). Muhammed Bin Hamza, XVi Yüzyıl Başlannda Yapılmış "SatırArası Kur'an Tercümesi, I Giriş ve Metin, İstanbul,1976, II, Sözlük, İstanbuL. Türkçe Sözlük, (2000). Türk Dil Kurumu, Ankara.
• USTA, Halil İbrahim, (1989). XIII Yüzyıl Doğu Türkçesiyle Yazılmış Anonim Kur 'an Tefsirinin Söz ve Şekil Varlığı, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek LisansTezi, Ankara.
• ÜNLÜ, Suat, (2004). Karahanlı Türkçesi Satır-Arası Kur'an Tercümesi (TİEM 73, 45Or17), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Tezi, Ankara.