93 Harbi’nin Ortaya Çıkardığı Bir Deniz Harp Stratejisti: Stepan Osipovich Makarov

Yıl 2015, Cilt: 22 Sayı: 22, 133 - 144, 01.06.2015

Evren Mercan

Öz

Bu çalışmada, XIX. yüzyıl boyunca deniz harp doktrinlerinin Sanayi Devrimi’nin tetiklediği teknolojik gelişmelere paralel olarak hızla evrildiği esas kabul edilerek, 93 Harbi sonunda ortaya çıkan Rus deniz harp stratejisti Stephan Osipovich Makarov’un Discussion of Questions in Naval Tactics adlı kitabı ele alınmaktadır. Makarov’un eserinde belirtilen deniz taktikleri ve buna bağlı olarak stratejik bir bakış açısının arka planını oluşturan 93 Harbi’ndeki torpido harekâtları ve bunların deniz harp doktrinlerine katkıları ortaya konulmaktadır. Ayrıca bir karşılaştırma imkânı sağlamak açısından yazarın eseri, dönemin deniz harp doktrincileriyle karşılaştırmalı olarak analizi yapılarak, ortaya attığı özgün fikirlerin Osmanlı dâhil olmak üzere çevresindeki dünyayı nasıl etkilediği üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Deniz harbi doktrinleri, torpidobot, Osmanlı Donanması, 93 Harbi, Jeune Ecole, Sultan II. Abdülhamid

Kaynakça

• Arşiv Belgeleri: Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA): PRK. AZJ. 11/75. Y.EE. 46/117.
• Deniz Müzesi Arşivi (DMA): Mektubî. 249/153. Mektubî. 252/41. Mektubî. 256/1. Mektubî. 733/12.
• Branfill-Cook, R. (2014). Torpedo: The Complete History of the World's Most Revolutionary Naval Weapon. Barnsley: Seaforth Publishing.
• Corbett, J. S. (1911). Some Principles of Maritime Strategy. Maryland: United States Naval Institute.
• Dowling, T. C. (2015). Russia at War: From Mongol Conquest to Afganistan, Chechnya and Beyond. California: ABC-CLIO LLC.
• Edwards, J. (2006). Torpedo. Lincoln: iUniverse Star Publishing. Gray, E. (2004). Nineteenth Century Torpedoes and Their Inventors. Annapolis: Naval Institute Press.
• Greene, J. ve Massignani, A. (1998). Ironclads at War: The Origin And Development of the Armored Battleship. Boston: Da Capo Press.
• Kipp, J. W. (1989). Undersea Warfare in Russian and Soviet Naval Art 1853-1941. Halifax: Dalhousie University Press.
• Kurtoğlu, F. (1935). 1877-1878 Türk-Rus Harbi’nde Deniz Hareketleri. İstanbul: Deniz Matbaası.
• Langensiepen, B. ve Güleryüz, A. (1995). The Ottoman Steam Navy 1828-1923. London: Conway Maritime Press.
• Makarov, S. O. (1897). Discussions of Questions in Naval Tactics (Classics of Sea Power) (J.B. Bernadou Çev.). Maryland: Naval Insitute Press.
• Palmer, M. A. (2007). Command at Sea: Naval Command and Control Since Sixteenth Century. Boston: First Harvard University Press.
• Papastratigakis, N. (2011). Russian Imperialism and Naval Power: Military Strategy and the Build-Up to the Russo-Japanese War. London: I.B.Tauris.
• Preston, A. (1975). Submarines: The History and Evolution of Underwater Fighting Vessels. London: Phoebus Publishing Company.
• Roksund, A. (2007). The Jeune École: The Strategy of the Weak. Leiden: IDC Publisher.
• Ryōtarō, S. (2013). Clouds above the Hill: A Historical Novel of the Russo-Japanese War. New York: Routledge Publishing.
• Sleeman, C. W. (1880). Torpedoes and Torpedo Warfare. Portsmouth: Griffin &Co.
• Sondhaus, L. (2001). Naval Warfare 1815-1914. New York: Routledge Publishing.
• Speller, I. (2014). Understanding of Naval Warfare. New York: Routledge Publishing.
• Sprout, M. T. (2003). MAHAN: Deniz Gücü Vaizi. (Edward Mead Earle, Ed.), Modern Stratejinin Ustaları içinde (ss. 539-570). İstanbul: Kitap Yayınevi.
• Şirokorad, A. B. (2009). Rusların Gözünden 240 Yıl Kıran Kırana Osmanlı-Rus Savaşları. İstanbul: Selenge Yayınları.