DİJİTAL MEDYA TABANLI YENİ NESİL KOOPERATİFÇİLİK YAKLAŞIMI: KOOP 4.0

Yıl 2023, Cilt: 14 Sayı: 65, 135 - 178, 30.08.2023

Özgün Çağlar Berkit Mustafa Mayda

https://doi.org/10.59281/turkiz.1327105

Öz

Günümüz teknolojik gelişmelerine bağlı olarak ortaya çıkan dijital ekonomi her sektörü etkilediği gibi kooperatifçilik yapılanmasını da etkilemektedir. Oluşan bu yeni iktisadi sistem paylaşım ekonomisi olarak adlandırılmakta ancak istihdam ettiği bireylere güvencesiz ve aidiyet oluşturmayan iş biçimleri yaratmaktadır. Diğer yandan bireyin ve toplumun dayanışma içinde sosyoekonomik gelişimine değer veren kooperatifçilik anlayışı yeniçağın ekonomik ve sosyal kalkınma modeli olarak görülmektedir. Dijital medya tabanlı gelişen yeni ekosistem içinde kooperatifçiliğin çağa uygun bir anlayışla yeni örgütlenme modelleri geliştirmesi gerekmektedir. Çalışmada betimsel ve kurgusal araştırma yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Araştırmada birincil veriler yerel düzeyde kooperatiflerin incelenmesiyle elde edilmiştir. Diğer yandan literatür taraması yapılarak ikincil veriler elde edilmiştir. İkincil veriler analiz edilerek üçüncül ve kurgusal veriler geliştirilmiştir. Bu çalışmanın Koop 4.0 olarak adlandırılan yeni kooperatif yaklaşımını literatüre kazandırması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kooperatifçilik, Dijital Örgütlenme, Yeni Nesil Kooperatifçilik, Sanayi 4.0, Kooperatifçilik 4.0

DIGITAL MEDIA-BASED NEW GENERATION COOPERATIVE APPROACH: COOP 4.0

Öz

The digital economy, which has emerged due to today's technological developments, affects every sector as well as the structuring of cooperatives. This new economic system is called the sharing economy, but it creates jobs that are insecure and do not belong to the individuals it employs. On the other hand, the understanding of cooperatives, which values the socio-economic development of the individual and society in solidarity, is seen as the economic and social development model of the new age. Within the new ecosystem that is developing based on digital media, cooperatives need to develop new organizational models with a contemporary understanding. In the study, descriptive and fictional research methods were used together. The primary data in the research were obtained by examining the cooperatives at the local level. On the other hand, secondary data were obtained by scanning the literature. Tertiary and fictional data were developed by analyzing secondary data. It is expected that this study will bring the new cooperative approach called Koop 4.0 to the literature.

Anahtar Kelimeler

Cooperative, Digital Organisation, New Genaration Cooperative, Industry 4.0, Cooperative 4.0

Kaynakça

• Akçay, V. H., & Ünlüönen, M. B. (2020). Türkiye’de Yeni Nesil Kooperatif Olarak Nitelendirilen Sosyal Kooperatiflerin Geleneksel ve Yeni Nesil Kooperatiflerle Kıyaslaması ve Swot Analizi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 2684-2703.
• Akgül, B. (2021). Dijital Medya’nın Ekonomi Politiği. Ankara: Akademisyen Kitabevi.
• AlbatrosBilişimKooperatifiGirişimi. (2023). Manifestomuz. albatros.coop: https://albatros.coop/manifesto/ adresinden alındı (erişim: 07.06.2023)
• Arslan, C. (2019). "Ahlat Şehri Kent Dokusu ve Eski Eserleri". KAREUluslararası Edebiyat, Tarih ve Düşünce Dergisi, 1-21.
• Aykaç, A. (2018). Dayanışma Ekonomileri Üretim ve Bölüşme Alternatif Yaklaşımlar. İstanbul: Metis Yayınları.
• Aysu, A. (2019). Kooperatifler. İstanbul: Yeni İnsan Yayınevi
• Buckhingam, D. (2007). Digital Media Literacies: rethinking media education in the age of the Internet. Research in Comparative and International Education, 1(2), s. 43-55.
• Canan, S., & Acungil, M. (2020). Dijital Gelecekte İnsan Kalmak. İstanbul: Tuti Kitap.
• Castells, M. (2020). İnternet Galaksisi. (T. A. Taşdemir, Çev) Ankara: Phoneix Yayınevi.
• CitizenNetwork. (2022). Join. Citizen Network: https://citizennetwork.org/join adresinden alındı (erişim: 07.06.2023)
• Çağlak, E., & Çalık Bağlama, M., & Mısırlıoğlu, B. (2021). Marshall Mcluhan’ın Global Köy’ünde Starbucks. Ahi Evran Akademi, 132-140.
• Demirel, İ., & Sayar, T. E. (2018). Yeni Medya Çağında Kültürel Değişim. M. G. Genel içinde, İletişim Çağında Dijital Kültür (s. 64). Konya: Eğitim Yayınevi.
• Dursun, Ö. Ö. (2010). İletişimde Dönüşümler. H. F. Odabaşı içinde, Bilgi ve İletişim Teknolojileri Işığında Dönüşümler (s. 231-255). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Ecovillage. (2015). About. Ecovillage: https://ecovillage.org/about/aboutgen/ adresinden alındı (erişim: 07.06.2023)
• Eğilmez, M. (2017). Endüstri 4.0. https://www.mahfiegilmez.com/2017/05/endustri-40.html adresinden alındı (erişim: 09.06.2023)
• Ethoplasin. (2020). Ethocracy Suggestions. Ethoplasin Web Sitesi: https://www.ethoplasin.net/eThoCracySuggestions.html adresinden alındı (erişim: 09.06.2023)
• GençİşiKooperatif. (2015). Biz Kimiz. Genç İşi: https://gencisi.org/bizkimiz/ adresinden alındı (erişim: 09.06.2023)
• Geray, C. (2014). Kooperatifçilik. Ankara: Nika Yayınevi.
• Gire, A. (2021). Olur mu Olur: Albatros Bilişim Kooperatifi Girişimi. U. D. Yıldırım, & F. S. Öngel içinde, Şirketlerden Kooperatiflere Rekabetten Dayanışmaya Tartışmalar Deneyimler (s. 25-46). İstanbul: NotaBene Yayınları.
• Girgin, A. (2014). Gazeteciğin Temel İlkeleri. İstanbul: Der Yayınları.
• GMKA. (2021). Güney Marmara Kooperatifçilik Analizi. Çanakkale-Balıkesir: Güney Marmara Kalkınma Ajansı.
• Gonzalez, R. A. (2017). Going back to go forwards? From multi-stakeholder cooperatives to Open Cooperatives in food and farming. Journal of Rural Studies, 1-13.
• Gülçubuk, B. (2018). Sürdürülebilir Kırsal Kalkınma İçin Kooperatif Örgütlenmesi. F. Gür, & M. Bayramoğlu içinde, Sürdürülebilir Yaşam Penceresinden Yerel ve Kırsal Kalkınma (s. 283-298). İstanbul: Özyeğin Üniversitesi Yayınları.
• Harvey, R. (2022, 11 8). Citizen Network Osk: A new co-op for a new world of connections. thenews.coop: https://www.thenews.coop/166317/topic/technology/citizennetwork-osk-a-new-co-op-for-a-new-world-of-connections/ adresinden alındı (erişim: 09.06.2023)
• Hopaçay. (2020). Hakkımızda. hopaçay: https://hopacay.org/hakkimizda-2/adresinden alındı (erişim: 10.06.2023)
• Howe, J. (2010). Crowdsourcing Kalabalıkların Gücü, Bir İşin Geleceğine Nasıl Şekil Verebilir? (G. Aksoy, Çev.) İstanbul: Optimist.
• ICA. (2018a). What is Cooperative? ica.coop: https://www.ica.coop/en/cooperatives/what-is-a-cooperative adresinden alındı (erişim: 10.06.2023)
• ICA. (2018b). Cooperative identity, values & principles. ica.coop: https://www.ica.coop/en/cooperatives/cooperative-identity adresinden alındı (erişim: 10.06.2023)
• ICA. (2018c). About Us. ica.coop: https://ica.coop/en/aboutus/international-cooperative-alliance adresinden alındı (erişim: 10.06.2023)
• ICA. (2021). Young People And Cooperatives: A Perfect Match? Brüksel: ICA.
• ICA; EURICSE. (2022). World Cooperative Monitor: Exploring the cooperative economy. monitor.coop: https://monitor.coop/sites/default/files/2022-11/WCM_2022.pdf adresinden alındı (erişim: 13.06.2023)
• Iliopoulos, C. (2005). New Generation Cooperatives: The Potential of an Innovative Institutional Arrangement for Mediterranean Food Supply Chains. New Medit, 14-20.
• Jarvis, J. (2010). Google Olsa Ne Yapardı? İstanbul: Mediacat.
• Kahraman, M. (2014). Sosyal Medya 101 2.0. İstanbul: Mediacat Yayınları.
• Kendal-Ward, D. (2023, 05 24). Co-op’s 2023 Annual General Meeting: Members’ votes have been heard. coop: https://www.coop.co.uk/blog/co-ops-annual-general-meetingmembers-votes-have-been-heard adresinden alındı (erişim: 13.06.2023)
• Koller, E. F. (1947). Cooperatives in a Capitalistic Economy. Journal of Farm Economics, 1133-1144.
• Köne, A. Ç. (2023, 01 04). Kooperatif Kimliği. Sosyal Ekonomi: https://sosyalekonomi.org/kooperatif-kimligi/ adresinden alındı (erişim: 15.06.2023)
• Mondragon. (2023). About Us. mondragon-corporation: https://www.mondragon-corporation.com/en/about-us/ adresinden alındı
• Mülayim, Z. G. (1992). Kooperatif Kuruluşlarda Üst Örgütlenmenin Önemi ve Türkiye'de Sorunları. İstanbul İktisat Fakültesi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
• Nadeau, E., & Nadeau, L. (2016). The Cooperative Society: The next stage of human history. Wisconsin: Emile G Nadeau.
• NBC. (2023). Community Impact. National Cooperative Bank: https://www.ncb.coop/about-us/community-impact adresinden alındı (erişim: 15.06.2023)
• NewGenCoop. (2021). Proje. New Gen Coop: https://newgencoop.org/proje/ adresinden alındı(erişim: 15.06.2023)
• Nizam, D. (2021). Yeni Nesil Kooperatifler: Topluluk, Aidiyet ve YerTemellilik. İstanbul: Oğlak Yayıncılık.
• OP. (2023). OP Financial Group in brief. OP Financial Group: https://www.op.fi/op-financial-group/about-us/op-in-brief adresinden alındı(erişim: 17.06.2023)
• PellervoCoop. (2023). Cooperation in Finland. Pellervo: https://pellervo.fi/en/english/cooperation-finland/ adresinden alındı(erişim: 17.06.2023)
• Rehber, E. (2011). Kooperatifçilik. Bursa: Ekin Yayınevi.
• Ryan, J. (2019). İnternetin Geçmişi ve Dijital Gelecek. (B. Keleş, Çev.) Ankara: Tübitak Kitaplar Müdürlüğü.
• Scholz, T. (2016). Platform Cooperativism: Challenging the Corporate Sharing Economy. Rosa Luxemburg Stiftung New York Office, 1-32.
• Scholz, T., & Schneider, N. (2016). Ours to Hack And to own. New York: OR Books.
• SivilDüşün. (2023). Dünyalar. Dünyalar, Sivil Düşün: https://dunyalar.sivildusun.net/ adresinden alındı(erişim: 17.06.2023)
• Soysaraç, M. (2023, 06 03). Paydaş Yönetimi için Sosyal Kooperatifler. Sosyal Ekonomi: https://sosyalekonomi.org/paydas-yonetimi-icin-sosyalkooperatif/ adresinden alındı(erişim: 17.06.2023)
• Standing, G. (2014). Prekarya Yeni Tehlikeli Sınıf. (E. Bulut, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
• Surowiecki, J. (2018). Kitlelerin Bilgeliği. (O. Deniztekin, Çev.) İstanbul: Varlık Yayınları.
• Tapscott, D., & Williams, A. D. (2007). Wikinomi, Kitlesel İş Birliği Her Şeyi Değiştiriyor. (D. Boyraz, Çev.) İstanbul: Mediacat.
• Ticaret Bakanlığı. (2020). 100 Soruda Koopertifçilik. Ankara: T.C. Ticaret Bakanlığı.
• Türkoğlu, T. (2017). Digito Ergo Sum. İstanbul: Beyaz Yayınları.
• UN. (2015, 08). Cooperatives in Social Development. United Nation: https://www.un.org/development/desa/cooperatives/what-we-do/55-2.html adresinden alındı(erişim: 17.06.2023)
• UN. (2015). Sorumlu Üretim ve Tüketim. Birleşmiş Milletler Türkiye: https://turkiye.un.org/tr/sdgs/12 adresinden alındı(erişim: 17.06.2023)
• Yıldırım, A. (2012). Sosyal Ağlar ve Kişisel Gizlilik Çatışması. T. Kara, & E. Özgen içinde, Sosyal Medya Akademi (s. 243-267). İstanbul: Beta Basım.
• Yıldız, E., & Davutoğlu, N. A. (2018). Konaklama İşletmelerinde Personel ve İnsan Kaynakları Yönetiminden, Sanayi 4.0’lı Yönetime. SETSCI Conference Indexing System, Volume 3, 1563-1569.
• Yılmaz, E. A. (2022). Oyunlaştırma. İstanbul: Abaküs Kitap Yayın.