Öz
Tarımsal üretimde önemli bir sebze olan sarımsağın son yıllarda tüketiminde artışlar gözlenmiştir. Sarımsak tüketimi taze ve kuru olarak 2 tipte gerçekleştirilmekle birlikte ekonomik öneme sahip formu kuru sarımsaktır. TÜİK 2018 yılı verilerine göre, Türkiye kuru sarımsak ekim alanı 133 bin dekar, üretimi ise 117 bin tondur. Dünya sarımsak üreticisi ülkeler arasında 14. sırada bulunan Türkiye, hem ihracatçı hem de ithalatçı konumda yer almaktadır. Türkiye’de sarımsak yetiştiriciliği 61 ilde yapılmakta olup, 2018 yılına kadar sarımsak üretiminin en fazla yapıldığı il Kastamonu’dur. Ancak, 2018 yılında Gaziantep sarımsak üretiminde %17,6’lık payla ilk sırayı almıştır. Sarımsak yetiştiriciliğin yoğun olarak yapıldığı yerlerde tarımsal işletmelerin önemli bir gelir kaynağını oluşturmaktadır. Kastamonu’nun ve özellikle kırsal nüfusun ekonomik ve sosyal olarak kalkınmasında önemli bir yeri olan sarımsak, 2009 yılında Taşköprü sarımsağı olarak ‘Coğrafi İşarete’ sahip olmuştur. Bu çalışmada, ülkemizde sarımsak üretimin hem ekonomik durumu değerlendirilmiş hem de Taşköprü ilçesindeki sarımsak üreticileriyle yüz yüze yarı yapılandırılmış anket sonuçları yorumlanmıştır. Veriler sonucunda sarımsak üretiminin önemi, fiyat dalgalanmaları ve üreticilerin sorunları incelenerek çözüm yolları arayışına gidilmiş, yerel kalkınma açısından da değerlendirilmiştir. Söz konusu değerlendirmeler ışığında, Taşköprü için vazgeçilmez öneme sahip sarımsağın korunması için ürün politikası özelinde çalışmalar yapılması, üreticilerin maliyetlerini karşılayabilecek desteklerin verilerek katma değere yönelik üretimin yapılması önerilmektedir.
Destekleyen Kurum
-
Proje Numarası
-
Kaynakça
- Akan, S. 2019. Evaluation and comparison of some parameters in four garlic varieties. Journal of the Institute of Science and Technology, 9 (4): 1866-1875.
- Akan, S., Horzum, Ö., Tuna Güneş, N. 2019a. Taze sarımsak (Allium sativum L.) başlarının modifiye atmosferli paketlerde depolanma performansı. Uluslararası Avrasya Doğal Beslenme ve Sağlıklı Yaşam Zirvesi, Cilt 1, 424-432, 2-6 Ekim, Ankara.
- Akan, S., Tuna Gunes, N., Yanmaz, R. 2019b. Methyl jasmonate and low temperature can help for keeping some physicochemical quality parameters in garlic (Allium sativum L.) cloves. Food Chemistry, 270: 546-553.
- Anonim. 2012. Taşköprü sarımsak paneli bildiri notları. T.C. Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı Kitabı, 1. Baskı, 132 s, Kastamonu.
- Anonymous. 2019. Common quality standard for garlic regulation. http://www.garlicworld.co.uk/reports/EC2288.pdf. (Erişim tarihi: 09/12/2019).
- Aşkan, E. ve Dağdemir, V. 2015. Türkiye sarımsak piyasasının ekonomik analizi. Alınteri Zirai Bilimleri Dergisi. 28 (B): 19-26.
- Comtrade. 2019. TradeMap, Turkey trade statistics, https://www.trademap.org/Country_SelProductCountry (Erişim tarihi: 3/10/2019).
- Fidan, B.B., Kaya, A.Z., Doğan, B., Demir, B., Akan, S., Katırcıoğlu, H. 2019. Yeni trend sarımsak formları ve önemi. Uluslararası Avrasya Doğal Beslenme ve Sağlıklı Yaşam Zirvesi, Cilt 1, 1353-1361, 2-6 Ekim, Ankara.
- Genç, G. 2018. Türkiye’de sarımsak üretiminde çalışma koşullarına yönelik bir araştırma: Taşköprü örneği. Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi, 2 (3): 59-86.
- Kaya, F. 2012. Sarımsağın dış ticaretindeki bitki sağlığı ve gıda güvenliği kontrolleri. In: T.C. Kuzey Anadolu Kalkınma Ajansı Taşköprü Sarımsak Paneli Bildiri Notları, 1. Baskı, 45-48 s, Kastamonu.
- Küzeci, U., Dağdemir, V., Demir, O. 2019. Türkiye kuru fasulye piyasasının ekonomik analizi ve pazarlama marjları. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 7 (2): 379-386.
- TOB. 2019. Tarımsal destek kalemleri ve miktarları, https://www.tarimorman.gov.tr/Konular/Tarimsal-Destekler (Erişim tarihi: 4/11/2019).
- Topçu, Y. 2003. Gıda ürünlerinde pazarlama marjı ve cebirsel analiz. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 34 (2): 199-207.
- Topçu, Y. 2004. A study on the meat cost and marketing margins of cattle fattening farms in Erzurum province. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 28 (6): 1007-1015.
- TÜİK. 2017. Bitkisel üretim istatistikleri, bölgesel istatistikler, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr (Erişim tarihi: 16/01/2017).
- TÜİK. 2019. Bitkisel üretim istatistikleri, sarımsak üretim verileri, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr (Erişim tarihi: 22/09/2019).
- TÜRKPATENT. 2019. Coğrafi işaret tescil belgesi, https://www.ci.gov.tr/Files/GeographicalSigns/135.pdf (Erişim tarihi: 22/09/2019).
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Proje Numarası | - |
| Yayımlanma Tarihi | 20 Temmuz 2020 |
| Gönderilme Tarihi | 10 Ocak 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2020 Cilt: 7 Sayı: 3 |
