Permakültür’e Yönelik Ölçek Geliştirme Çalışması

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 4, 1131 - 1145, 18.10.2022

Mahire Özçalık , Serap Yörübulut

https://doi.org/10.30910/turkjans.1018343

Cited By: 1

Öz

İnsaniyet tarihi ve dünyanın gidiş hattı bize şunu gösteriyor ki, yer küresindeki bu “aile”de bütün canlı cansız şeyler birbirine muhtaç ve birbiri ile yakından ilişkili olarak yaratılmış olup, bu “aile” deki her bir üyenin sağlığı ister o birer insan, ister birer hayvan, ister birer bitki yada sivri sinek olun, veya toprak, su, hava, göl, nehir, dere olsun bütün “aile”nin sağlığına, mutluluğuna etki eder. O yüzden gerçek sağlık bir kişinin, bir uzuv’un değil, bütün “aile” nin, bütün sistemin sağlığıdır. Gerçek sağlık beden, ruh, sosyal, çevre ve doğa sağlığını kendi içinde barındıran bir bütün ekolojik sağlıktır. Sağlıklı ve besleyici besin, barınak, temiz su, temiz hava ve ahenkli toplum insanoğlunun temel gereksinimleridir. Günümüzde doğal dengeyi tehdit eden ve bir o kadar da doğa ile ilişkileri zayıf yaşam biçimleri ve alanları ortaya çıkmaktadır. Kaynaklar bilinçsizce tüketilmekte, daha çok atık üretilerek ekosistemin düzenini bozmakta, doğanın tahribine neden olmakta ve ekolojik çöküş ile karşı karşıya kalmaktayız. Bunun gibi sorunlara karşısında, kaynakların bilinçli olarak kullanılması ve sağlıklı yaşam alanlarının tasarlanması amacı ile doğanın döngüsünü dikkate alan ekolojik sistem temelli yaklaşımlar, yöntemler ve ilkeler geliştirilmektedir. Permakültür de bu sistemlerden biri olup, 1970 yılında Tanzanya’lı Bill Mollison tarafından Avustralya’da geliştirilmiştir. Bill Mollison’a göre permakültür, doğal sistemlerin gözlemlenerek insan yerleşimlerinin oluşturulduğu, kendi kendine yetebilen sürdürülebilir sistem tasarımıdır. Bu kapsamda, 18 yaş üstü nüfusun permakültüre ilişkin tutumlarını belirlemek için geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda 400 gönüllü ile pilot uygulama yapılmıştır. Faktör analizi sonucunda ölçeğin 4 faktörlü olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca ölçeğin iç tutarlılık katsayısı 0,94 olarak bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Permakültür,, Tutum Ölçeği,, Sürdürülebilirlik

Kaynakça

• Referans1. Atasoy, E. (2015). İnsan-doğa etkileşimi ve çevre için eğitim. Bursa: Sentez.
• Referans2 Aslan, O., Sağır, Ş. U., & Cansaran, A. (2008). Çevre tutum ölçeği uyarlanması ve ilköğretim öğrencilerinin çevre tutumlarının belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 283-295.
• Referans3 Arash NAJAFİDASHTAPE*, Cenk HAMAMCIOĞLU., 2018., “Sorumlu Üretim ve Tüketim Bağlamında Permakültür ve Kentsel Açık ve Yeşil Alan İlişkisi”., SDÜ Mimarlık Bilimleri ve Uygulamaları Dergisi, 3(1), S: 1-17
• Referans4 Arık, S., & Yılmaz, M. (2017). Fen bilimleri öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik tutumları ve çevre kirliliğine yönelik metaforik algıları. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(3), 1147-1164.
• Referans5 Aiken, G. T. (2017). Permaculture and the social design of nature. Geografiska Annaler, Series B: Human Geography. https://doi.org/10.1080/04353684.2017.1315906
• Referans6 Altındişli, A., İlter, E., 1999. Eko-Tarımda İlke ve Kavramlar. Ekolojik Tarım Eğitimi Ders Notları. ETO, İzmir
• Referans7 Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
• Referans8 Büyüköztürk, Ş. (2008). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Referans9 Bülent KÖSE, Ferhat ODABAŞ., 2005., “Bağcılıkta Organik Tarım”, ÖMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(3), s:96-10
• Referans10 Baldwin, G. (2005). Permaculture Definitions. In Permaculture Activist.
• Referans11 Clayton, S., & Opotow, S. (2003). Identity and the natural environment: The psychological significance of nature. Cambridge: MIT Press. Pages: 384 DOI: 10.1017/S1466046604220403
• Referans12 D.Engin, B.Meriç, 2019., “Sürdürülebilir Turizm Kapsamında Yeşil Yıldızlı Bir Otel İşletmesinde Permakültür Uygulamalarının Değerlendirilmesi”, Sosyal Araştırmalar ve Davranış Bilimleri, 9: 182-192
• Referans13 Erzengin, O. U., & Teke, E. Ç. (2013). A study on developing an environmental behavior and attitude scale for university students. Journal of educational and instructional studies, 49-56
• Referans14 E.SERDAR (2018)., Ekolojik Restoranlar ve Permakültür Uygulamaları: Ekbiyeiçi Restoranı Üzerine Bir Araştırma”, Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, Cilt:2, Sayı:ek.1, Bahar. S:534-552
• Referans15 Ertan Said KURTAR, Ali Kemal AYAN, 2004., “Organik Tarım ve Türkiye’deki Durumu” ÖMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi. 19 (1) s: 56-64
• Referans16 Emir Müge ÜSKÜPLÜ, Zöhre POLAT (2019), “ Permakültür Çocuk Oyun Alanları”, ADÜ Ziraat Dergisi, 16(2), S:245-252, doi: 10.25308/aduziraat.569829
• Redferans17 Fatih BEKTAŞ, Burak KURAL & Fatih ORÇAN,(2017)., “Doğaya Bağlılık Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi Cilt 11, Sayı 1.
• Referans18 Gökçe, N., Kaya, E., Aktay, S. & Özden, M. (2007). İlköğretim öğrencilerinin çevreye yönelik tutumları. İlköğretim Online, 6(3), 452–468.
• Referans19 Güven, E. & Aydoğdu, M. (2012). Çevre sorunlarına yönelik farkındalık ölçeğinin geliştirilmesi ve öğretmen adaylarının farkındalık düzeylerinin belirlenmesi. Öğretmen Eğitimi ve Eğitimcileri Dergisi, 1(2), 185-202.
• Referans20 Jenkins, E. W., & Pell, R. G. (2006). “Me and the Environmental Challenges”: A survey of English secondary school students’ attitudes towards the environment. International Journal of Science Education, 28(7), 765-780.
• Referans21 Kalaycı, Ş., (2006).“Faktör Analizi”, SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Editör: Şeref Kalaycı. İkinci Basım. Ankara: Asil Yayın.
• Referans22 Kibbe, A., Bogner, F. X., & Kaiser, F. G. (2014). Exploitative vs. appreciative use of nature – Two interpretations of utilization and their relevance for environmental education. Studies in Educational Evaluation, 41, 106-112. https://doi.org/10.1016/j.stueduc.2013.11.007
• Referans23 Larijani, M., & Yeshodhara, K. (2008). An empirical study of environmental attitude among higher primary school teachers of India and Iran. Journal of Human Ecology, 24(3), 195-200.
• Referans24 Maskan, A. K., Akkuş, Z. & Demir, R. (2005). Çevreye ilişkin bir tutum ölçeği geliştirme çalışması. Eğitim ve Bilim Dergisi, 30(137), 89-93.
• Referans25 Mollison, B. (2017). Permakültüre Giriş, Çevirmen: Egemen Özkan, Sürdürülebilir Yaşam Kitapları, Sineksekiz Yayınevi, İstanbul.
• Referans26 Rothe, K. (2014). Permaculture Design: On the Practice of Radical Imagination, Universität der Künste Berlin.
• Referans27 Saraç, E. & Kan, A. (2015). Öğretmen adayları için çevre konularına yönelik tutum ölçeği geliştirme geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(2), 142-150.
• Referans28 Sharma, S. (1996). Applied Multivariate Techniques, Jhonn Wiley & Sons Inc.; 116, New York. (Lewis-Beck vd. 1994:112-113)
• Referans29 Tavşancıl, E. (2002). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Referans30 Wilson, E. O. (2001).The future of life. Little, Brown.
• Referans31 What is Permaculture - The Permaculture Research Institute (erişim tarihi: 04 04 2021)
• Referans32 Wallace M, Carruthers D (Eds.) (2018) Perma/culture: Imagining Alternatives in an Age of Crisis. Routledge Taylor and Francis Group, New York, 238.