Farklı Işıklanma Sürelerinin Tütün Çeşitlerinin Çimlenme Performansı Üzerine Etkileri

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 2, 234 - 240, 25.04.2023

Mansur Hakan Erol , Rüştü Hatipoğlu

https://doi.org/10.30910/turkjans.1199203

Öz

Bu araştırmada farklı tütün çeşitlerinde çimlenme performansı üzerine farklı ışıklanma sürelerinin etkileri araştırılmıştır. Araştırmada Ege bölgesi tütünlerinden Akhisar 97, İzmir Özbaş, Birlik 124 ve Birlik 128 olmak üzere 4 çeşit test edilmiştir. Tütün tohumları in vitro koşullarda 24 saat aydınlık, 16 saat aydınlık ve 24 saat karanlık koşullarında tutulmuştur. Çimlenme hızı, çimlenme gücü ve ortalama çimlenme süresi parametreleri incelenmiştir. Araştırma sonuçlara göre, en yüksek çimlenme hızı 24 saat aydınlık uygulamasında %81.6 ile Akhisar 97 çeşidinde, en düşük oran ise 24 saat karanlık uygulamasında %0 ile Birlik 124 çeşidinde elde edilmiştir. Çimlenme gücü parametresinde en yüksek oran 24 saat aydınlık uygulamasında %88.8 ile Birlik 128 çeşidinde, en düşük oran ise 24 saat karanlık uygulamasında Özbaş çeşidinde %51.2 olarak gerçekleşmiştir. Ortalama çimlenme süresi açısından 24 saat aydınlık uygulamasında 5.2 gün ile Akhisar 97 çeşidinde en kısa ve 24 saat karanlık uygulamasında 11.7 gün ile Birlik 124çeşidinde en uzun çimlenme süreleri elde edilmiştir. Genel olarak 24 saat aydınlık uygulamasında tüm çeşitlerde daha iyi sonuçlar alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tütün (Nicotiana tabaccum L.), Çimlenme, Işık, İn vitro

Teşekkür

Socotab Yaprak Tütün San. Tic. A.Ş. Tütün Teknoloji Mühendisi Eser KURŞUN’a çalışmaya katkılarından dolayı teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Akgün, M., Akgün, M., Özcan, M. M., Şenyurt, Ö., &Korkmaz, K. 2020.Ledışığın fesleğen tohumunun çimlenmesi üzerine etkisi. Ordu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 10(1), 57-65.
• Akın, N. ve Duman, İ. 2018. Tütün (Nicotiana tabacum L.) tohumlarının çimlenme özelliklerinin iyileştirilmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 55(3), 327-334.
• Avcu, N. H. 2019. Tütün tohumu ekim yönteminin geliştirilme olanakları (Yüksek Lisans Tezi, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi).
• Chen M.,Chory J., Fankhauser, C. 2004.Light signal transduction in higher plants. Annu. Rev. Genet. 38: 87-117
• Çatak, E., Çolak, G., Tokur, S., & Bilgiç, O. 2000. Bazı domates ve tütün genotipleri üzerine farklı konsantrasyonlarda uygulanan nikelin etkileri.Anadolu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 1 (1), 185-199.
• Dalkılıç, Z. 2018. Bitkilerdeki fitokrom ışık algılayıcıları. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 15(1), 107-114.
• Ekren, S. ve Güngör, M. 2020. Tütün tohumuna uygulanan bazı iyileştirici ön uygulamaların çimlenme ve fide çıkış performansına etkisi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (18), 591-598.
• Ellis, R.H., Roberts, E.H. 1981. The quantification of ageing and survival in orthodox seeds. Seed Sci. & Technol. 9: 373-409.
• Florentine, S. K.,Weller, S., Graz, P. F., Westbrooke, M., Florentine, A., Javaid, M., ... &Dowling, K. 2016. Influence of selected environmental factors on seed germination and seedling survival of the aridzone in vasive species tobacco bush (Nicotianaglauca R. Graham). The Rangeland Journal, 38(4), 417-425.
• Hartmann, H.T., D.E. Kesterand F.T. Davies. 1990. Plant propagation. Principles of Propagation by Seed. 647 p.
• Karabacak, K. 2017. Türkiye’de tütün tarımı ve coğrafi dağılışı. Coğrafi Bilimler Dergisi, 15(1), 27-48.
• Koo, H. J., Park, S. M., Kim, K. P., Suh, M. C., Lee, M. O., Lee, S. K., ... & Hong, C. B. 2015. Small heat shock proteins can release light dependence of tobacco seed during germination. Plant Physiology, 167(3), 1030-1038.
• Larsen S. and Andreasen C. 2004. Light and heavy turf-grass seeds differ in germination percentage and mean germination thermal time. Crop Science 44: 1710-1720.
• Milberg P., Andersson L., Thompson K. 2000. Large seeded species are less dependent on light for germination than small-seeded ones. Seed Sei. Res., 10, 99-104.
• Min, Tai-Gi. 2001. Priming effects on germination of aged tobacco seeds, Korean J. Crop Science, 45 (4) : 325-327.
• Smith, H. 1995. Physiological and ecological function with in the phytochrome family. Annu. Rev. Plant Physiol. Plant Mol. Biol. 46: 289-315.
• Şehirali, S. 1997. Tohumluk ve Teknolojisi. Fakülteler Matbaası, İstanbul, 422.
• Terzi, H., Yıldız, M., & Altuğ, Ü. 2017. Halofit Salsolacrassa’nın tohum çimlenmesi üzerine tuzluluk, sıcaklık ve ışığın etkileri. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 17(1), 1-9.
• Tulukcu, E. 2012. Bazı tıbbi bitki tohumlarının çimlenme özelliklerinin tespiti. International Journal of Agricultural and Natural Sciences, 5(1), 101-103.
• Wang, Y. F., He, H. X., Zhang, M. S., Peng, S. W., Xu, L., Yang, X. R., & Zhaı, X. 2009. Effects of light, temperature and salt stress on seed germination of hongda (a TobaccoVariety) [J]. Seed, 12.