Bingöl ve Muş İllerinde Yetiştiriciliği Yapılan Yonca Popülasyonlarının Makro Element İçerikleri Açısından İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 1, 80 - 89, 28.01.2024

Erdal Çaçan , Kağan Kökten

https://doi.org/10.30910/turkjans.1384406

Öz

Bingöl ve Muş ili koşullarında yetiştiriciliği yapılan bazı yonca popülasyonlarının makro element içeriklerinin belirlenmesi amacıyla bu araştırma yürütülmüştür. Bu amaçla, Bingöl ve Muş illerinden toplam 29 adet yonca popülasyonuna ait tohumlar temin edilmiş ve bu tohumların Bingöl ili koşullarında ekimi yapılmıştır. Araştırmada, 2016-2018 yılları arasında üç yıl süreyle yetiştirilen 29 adet yonca popülasyonuna ait kuru otun içerdiği fosfor (P), potasyum (K), kalsiyum (Ca) ve magnezyum (Mg) oranları ile Ca:P ve K:(Ca+Mg) değerleri incelenmeye alınmıştır. İncelenen bu özellikler açısından istatistiksel olarak önemli farklılıkların olduğu belirlenmiştir. Fosfor, potasyum, Ca:P ve K:(Ca+Mg) değerleri açısından popülasyonlar ve yıllar arasında ortaya çıkan farklılıkların önemli, kalsiyum ve magnezyum oranları açısından popülasyonlar arasındaki farklılıkların önemsiz, yıllar arasındaki farklılıkların da istatistiksel olarak önemli olduğu görülmüştür. Popülasyon ve yıl interaksiyonları ise tüm özellikler açısından önemsiz bulunmuştur. Popülasyonlar arasında en yüksek fosfor oranını Sungu-2, en yüksek potasyum oranını da Kurudere ve Şenköy-1 popülasyonları vermiştir. En düşük Ca:P değerini de Sungu-2, en düşük K:(Ca+Mg) değerini de Arslanbeyli ve Sarıçiçek-3 popülasyonları vermiştir. Yıllar açısından bakıldığında popülasyonların sahip oldukları makro element içeriklerinin bitkinin tarlada kaldığı yıllar arasında büyük farklılıklar gösterdiği belirlenmiştir. Yıllar ilerledikçe fosfor, potasyumun ve K:(Ca+Mg) değerlerinin azaldığı, kalsiyum, magnezyum ve Ca:P değerlerinin ise arttığı görülmüştür. Sonuç olarak popülasyonların fosfor, potasyum magnezyum ve K:(Ca+Mg) değerleri açısından ideal değerlere sahip oldukları, ancak kalsiyum oranlarının düşük ve Ca:P değerlerinin de yüksek olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Medicago sativa, Makro elementler, Besin elementleri, Bingöl, Muş

Investigation of Macro Element Content of Alfalfa Populations Grown in Bingöl and Muş Provinces

Öz

This study was conducted to determine the macro element contents of some alfalfa populations cultivated in Bingöl and Muş provinces. For this purpose, seeds of 29 alfalfa populations were obtained from Bingöl and Muş provinces and these seed were sown in Bingöl province. In the study, phosphorus (P), potassium (K), calcium (Ca) and magnesium (Mg) ratios and Ca:P and K:(Ca+Mg) values in the hay belonging to 29 alfalfa populations grown for three years between 2016 and 2018 were examined. It was determined that there were statistically significant differences in terms of these traits. It was observed that the differences between populations and years in terms of phosphorus, potassium, Ca:P and K:(Ca+Mg) values were significant, while the differences between populations in terms of calcium and magnesium rates were insignificant and the differences between years were statistically significant. Population and year interactions were found insignificant for all traits. Among the populations, Sungu-2 gave the highest phosphorus rate and Kurudere and Şenköy-1 populations gave the highest potassium rate. Sungu-2 gave the lowest Ca:P value and Arslanbeyli and Sarıçiçek-3 populations gave the lowest K:(Ca+Mg) value. In terms of years, it was determined that the macro element contents of the populations showed great differences between the years when the plant remained in the field. As the years progressed, phosphorus, potassium and K:(Ca+Mg) values decreased while calcium, magnesium and Ca:P values increased. As a result, it was determined that the populations had ideal values in terms of phosphorus, potassium, magnesium and K:(Ca+Mg) values, but their calcium contents were low and Ca:P values were high.

Anahtar Kelimeler

Medicago sativa, macro elements, nutrient elements, Bingöl, Muş

Kaynakça

• Açıkgöz, E. 2001. Yem Bitkileri. Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Yayın No: 182, Bursa, 41-66 s.
• Anonim, 2001. Tarımsal Değerleri Ölçme Denemeleri Teknik Talimatı, Yonca Türleri (Medicago L. species). Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkezi Müdürlüğü, Ankara.
• Anonim, 2023. Türkiye İstatistik Kurumu, Bitkisel Üretim İstatistikleri, http://www.tuik.gov.tr, E.T.:23.10.2023.
• Avcıoğlu, R., Geren, H., Tamkoç, A., Karadağ, Y. 2009. Yonca (Medicago sp. L.). Yem Bitkileri Cilt II: Baklagil Yem Bitkileri. (ed) Avcıoğlu, R., Hatipoğlu, R., Karadağ, Y., Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü, İzmir, 293-295.
• Barnes, T.G., Varner, L.W., Blankenship, L.H., Fillinger, T.J., Heineman, S.C. 1990. Macro and trace mineral content of selected South Texas deer forages. Journal of Range Management, 43: 220‐223.
• Basbag, M., Demirel, R., Avci, M. 2009. Determination of some agronomical and quality properties of wild alfalfa (Medicago sativa L.) clones in Turkey. Journal of Food, Agriculture and Environment, 7(2): 357-359.
• Basbag, M., Sayar, S. M., Cacan, E. 2023. The effect of different cutting times on the macro mineral content of alfalfa (Medicago sativa L.) Genotypes. Journal of Agricultural, Food and Environmental Sciences, 77(1): 20-28.
• Bolat, İ., Kara, Ö. 2017. Bitki Besin Elementleri: Kaynakları, İşlevleri, Eksik ve Fazlalıkları. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 19(1): 218-228.
• Buxton, D.R. ve Fales, S.L. 1994. Plant Environment and Quality, 155‐199. Forage Quality, Evaluation and Utilization. (ed) G.C. Fahey, Collins, D.R. Mertens & L.E. Moser. Madison, WI, USA, 998.
• Bükmeci, M., Çelik, A., Cittan, M. 2012. Hayvan yemlerinde makro ve mikro elementlerin tayini. VI. Ulusal Analitik Kimya Kongresi, 3-7 Eylül 2012, Hatay.
• Cevheri, C., Küçük, Ç., Avcı, M., Atamov, V. 2013. Element content, botanical composition and nutritional characteristics of natural forage of Şanlıurfa, Turkey. Journal of Food, Agriculture and Environment, 11(3-4): 790-794.
• Cacan, E., Kokten, K., Kaplan, M. 2018. Determination of yield and quality characteristics of some alfalfa (Medicago sativa L.) cultivars in the east Anatolia region of Turkey and correlation analysis between these properties. Applied Ecology and Environmental Research, 16(2): 1185-1198.
• Cacan, E., Kokten, K., Seydosoglu, S. 2020. Determining the Performance of Alfalfa Population Collected from a Narrow Agroeceological Zone of Turkey. Ciencia Rural, 50(11): 1-11.
• Dugalić, G., Gajić, B., Katić, S., Stevović, V. 2008. Influence of liming on yield and chemical composition of alfalfa on an acid soil. Cereal Research Communications, 36(Supplement, VII): 995-998.
• Ekiz, H., Altınok, S., Sancak, C., Sevimay, C.S., Kendir, H. 2011. Tarla Bitkileri, Yem Bitkileri Çayır ve Mera. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları Yayın No: 1588, 487 s.
• Engin, B., Mut, H. 2018. Bazı yonca (Medicago sativa L.) çeşitlerinin nispi yem değerleri ile kimi mineral madde içeriklerinin biçim sıralarına göre değişimi. Journal of Tekirdag Agricultural Faculty, 15(2): 119-127.
• Gjoroska, V.B., Krstik, M., Gudeva, L.K., Cvetanovska, L. 2019. Determination of mineral composition in the alfalfa (Medicago sativa L.) collected from different regions in the Republic of North Macedonia. Journal of Agriculture and Plant Sciences, 17(1): 57-65.
• Guerrero-Rodríguez, J. de D., Revell, D.K., Bellotti, W.D. 2011. Mineral composition of lucerne (Medicago sativa) and white melilot (Melilotus albus) is affected by NaCl salinity of the irrigation water. Animal Feed Science and Technology, 170(1-2): 97-104.
• Gülümser, E., Mut, H., Doğrusöz, M.Ç., Başaran, U. 2017. Baklagil yem bitkisi tahıl karışımların ot kalitesi üzerinde tohum oranlarının etkisi. Selcuk Journal of Agriculture and Food Sciences, 31(3): 43-51.
• Gürsoy, E., Macit, M. 2017. Determination of mineral contents of some legume and cereal forages grown as naturally in pastures of Erzurum province. Alınteri Journal of Agricultural Sciences, 32(1): 1-9.
• JMP, 2018. Statistical Discovery from SAS, USA.
• Jones, J.B. Jr., Wolf, B., Mills, H.A. 1991. Plant Analysis Handbook. Micro-Macro Publishing, Inc. Georgia 30607, USA. Kalkanli, M.B., Başbağ, M. 2022. Bazı yonca (Medicago sativa L.) genotiplerinin ot kalite özellikleri bakımından karşılaştırılması. MAS Journal of Applied Sciences, 7(Özel sayı): 1107-1120.
• Kidambi, S.P., Matches, A.G., Griggs, T.C. 1989. Variability for Ca, Mg, K, Cu, Zn and K/(Ca+Mg) ratio among 3 wheat grassess and sainfoin on the southern high plains. Journal of Range Management, 42: 316‐322.
• Kutlu, H.R., Görgülü, M., Baykal Çelik, L. 2005. Genel Hayvan Besleme. Çukurova Üniversitesi ZM-208 Ders Notu, Adana.
• Marković, J., Štrbanović, R., Cvetković, M., Anđelković, B., Živković, B. 2009. Effects of growth stage on the mineral concentrations in alfalfa (Medicago sativa L.) leaf, stem and the whole plant. Biotechnology in Animal Husbandry, 25(5-6): 1225-1231.
• Soya, H., Avcıoğlu, R., Geren, H. 2004. Yem Bitkileri. Hasat Yayıncılık, İstanbul, 131 s.
• Özköse, A. 2018. Effect of environment × cultivar interaction on protein and mineral contents of alfalfa (Medicago sativa L.) in central Anatolia, Turkey. Sains Malaysiana, 47(3): 551-562.
• Tongel, M.O., Ayan, I. 2010. Nutriotional contents and yield performances of Lucerne (Medicago sativa L.) cultivars in southern Black Sea Shores. Journal of Animal and Veterinary Advances, 9(15): 2067-2073.
• Turan, N., Celen, A.E., Ozyazici, M.A. 2017. Yield and quality characteristics of some alfalfa (Medicago sativa L.) varieties grown in the eastern Turkey. Turkish Journal of Field Crops, 22(2): 160-165.
• Yaryab, S., Çaçan, E. 2022. Determination of some yield features of foreign-origin alfalfa cultivars (Medicago sativa L.) in Bingöl conditions. Türk Doğa ve Fen Dergisi, 11(1): 129-135.
• Zivkov-Balos, М., Mihaljev, Z., Cupic, Z. 2011. Contnet of trace elements and some radionuclides in lucerne (Medicago sativa). Biotechnology in Animal Husbandry, 27(3): 591-598.