Destek Eğitim Odalarına İlişkin Hazırlanmış Lisansüstü Tez Çalışmalarına Genel Bir Bakış

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 3, 419 - 442, 31.10.2021

İsmail Yılmaz , Elvan Yılmaz , Behsat Savas

https://doi.org/10.33907/turkjes.956942

Cited By: 1

Öz

Okullardaki özel eğitim uygulamalarının en yaygın şekli destek eğitim odalarında eğitim verilmesidir. Çalışmanın amacı 2020 yılı sonuna kadar destek eğitim odalarına ilişkin hazırlanmış lisansüstü tez çalışmalarının çeşitli değişkenlere göre analizini yapmaktır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden sistematik derleme yöntemi kullanılmıştır. Bu kapsamda Ulusal Tez Merkezi üzerinden belirlenen anahtar sözcüklerle tarama yapılmıştır. Tarama sonucunda 102 tez çalışmasına ulaşılmıştır. Araştırmacılar tarafından belirlenen dahil etme kriterleri dikkate alınarak tez çalışmaları değerlendirilmiş ve dahil etme kriterlerini sağlayan 30 tez çalışması incelemeye alınmıştır. İncelenen tez çalışmalarının yayın yılı, tez türü, tez çalışmasının konusu, kullanılan yöntem, katılımcıların türü ve sayısı ile tez çalışmalarında bulunan ortak sonuçlar ayrıntılı olarak analiz edilmiştir. Çalışmanın güvenirliğini arttırmak için tüm tez çalışmaları üç araştırmacı tarafından ayrıntılı olarak incelenmiştir. İncelemeye alınan tez çalışmaları araştırmacılar tarafından ortak belirlenen kontrol listesine göre değerlendirilmiş tespit edilen ortak sonuçlarla araştırmanın bulguları oluşturulmuştur. Destek eğitim çalışmaları konusunda okul yönetimlerinin gereken desteği sağladığı, ancak destek eğitim odalarında görev yapan öğretmenlerin yeterliklerinin sınırlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Destek eğitim odalarının fiziki imkanlarının, eğitim ortamlarının, eğitim materyallerinin ve ders araç gereçlerinin yetersiz olduğu anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Destek Eğitim Odası, Destek Oda, Kaynak Oda

Kaynakça

• Akay, E., Uzuner, Y., ve Girgin, Ü. (2014). Kaynaştırmadaki işitme engelli öğrencilerle gerçekleştirilen destek eğitim odası uygulamasındaki sorunlar ve çözüm gayretleri. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 2(2), 43-68.
• Ateş, H., ve Mazı, M.G. (2017). Türkiye'de üstün yetenekliler eğitimi ile ilgili yapılan lisansüstü tezlere genel bir bakış, Üstün Zekâlılar Eğitimi ve Yaratıcılık Dergisi, 4(3), 33-57.
• Ayvaz Öztürk, S. (2020). Kaynaştırma eğitimine ilişkin sosyal bilgiler alanında yapılan çalışmaların incelenmesi. Journal of Innovative Research in Social Studies. 3(1), 70-89.
• Batu, S., ve Kırcaali İftar, G. (2010). Özel eğitim ortamları ve kaynaştırma. Kaynaştırma Ankara: Kök Yayıncılık. (s. 7-24).
• Birleşmiş Milletler. (1948). İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi. http://www.unicef.org/turkey/udhr/_gi17.html sayfasından 01 Mayıs 2021 tarihinde erişilmiştir.
• Birleşmiş Milletler. (1989). Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi. http://www.unicef.org/turkey/pdf/_cr23.pdf sayfasından 03 Mayıs 2021 tarihinde erişilmiştir.
• Görgün, B., ve Melekoğlu, M.A. (2019). Türkiye’de özel öğrenme güçlüğü alanında yapılan çalışmaların incelenmesi, Sakarya Unıversıty Journal Of Educatıon, 9(1) 83-106.
• Güven, D. (2021). Destek eğitim odası öğretmeninin rol ve sorumlulukları. Trakya Eğitim Dergisi, 11(1), 450-463.
• Kale, M., ve Demir, S. (2017). İlkokullardaki destek oda eğitiminin Türkçe ve matematik derslerindeki başarı üzerindeki etkisinin incelenmesi, TÜBAV Bilim Dergisi, 10 (4), 47-57.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri, 24. Baskı Ankara: Nobel Yayınevi
• MEB Özel Eğitim Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü.(2019).https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_08/03045051_destek_egitim_odasi_kilavuz.pdf 21 nisan 2021 tarihinde alındı.
• MEB. (1961). 222 Sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu. http://mevzuat.meb.gov.tr/html/24.html sayfasından 10.05.2021 tarihinde erişilmiştir.
• MEB. (1973). https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.1739.pdf erişim tarihi 3 mayıs 2021
• MEB. (2018). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/07/20180707-8.htm 06 Mayıs 2021 tarihinde erişildi
• MEB.(1997).https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2012_10/10111011_ozel_egitim_kanun_hukmunda_kararname.pdf 08 Mayıs 2021 tarihinde erişildi
• Metin, Ş. (2013). Türkiye’de okul öncesinde kaynaştırmaya ilişkin yapılan çalışmaların incelenmesi, Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1) 160-185.
• Özbey, Ç. (2009). Özel çocuklar ve terapi yöntemleri. İnkılâp Yayınları.
• Seyhan, B., ve Akduman, G. (2015). Ulusal yasalar ve yönetmelikler ile uluslararası sözleşmeler açısından engelli çocukların eğitim hakkı, Uluslararası Katılımlı III. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Kongresi “Erken Müdahale”, 11-13 Mayıs 2015, Ankara.
• T.C. Anayasası (1982) https://www.anayasa.gov.tr/tr/mevzuat/anayasa/ Erişim tarihi 02 mayıs 2021 tarihinde alındı
• Tortop, H.S., ve Dinçer, S. (2016). Destek eğitim odalarında üstün/özel yetenekli öğrencilerle çalışan sınıf öğretmenlerinin uygulama hakkındaki görüşleri , Üstün Yetenekliler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 4(2), 11-28.
• Tunalı Erkan, D. (2018). Ortaöğretim kurumlarındaki destek eğitim odası uygulamasına ilişkin öğretmen görüşleri, Uluslararası Liderlik Eğitimi Dergisi (ULED), 2, 2, 17-30.
• Uysal, Ç., Koç, H., ve Gürgür, H. (2018). Kaynaştırma ortamındaki özel gereksinimli öğrencilere sunulan destek özel eğitim hizmetlerinin araştırmalar ışığında incelenmesi. M. A. Melekoğlu, E. (Ed.), 28. Ulusal Özel Eğitim Kongresi Tam Metin Bildiri Kitabı 88-100 Eskişehir.
• www.hurriyet.com.tr/egitim/destek-egitim-odalarinin-sayisi-400e-cikti-41426126 23 ocak 2020 tarihli haber erişim tarihi 5 mayıs 2021
• Yazarkan, S. K. (2020). İlkokullardaki destek eğitim odası uygulamasına ilişkin sınıf öğretmenlerinin görüşleri hakkında bir araştırma, Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 10 (3), 776-790.
• Yazçayır, G. (2020). Özel gereksinimli öğrencilere yönelik destek eğitim odası uygulamalarının incelenmesi, Doktora Tezi Eskişehir
• Yazıcıoğlu, T. (2020). Destek eğitim odalarında görev yapan öğretmenlerin destek eğitim odalarının işleyişine ilişkin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 21(2) 299-327.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2014). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.