Öğretmen Adaylarının Çevresel Davranış ve Düşünceleri

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 1, 23 - 37, 28.01.2023

Rüştü Ilgar

Öz

Bu çalışmanın amacı, öğretmen adaylarının çevresel davranış ve düşüncelerini incelemektir. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü’nde lisans programlarına devam eden öğretmen adaylarına ölçek uygulanmıştır. Coğrafya Öğretmenliği, Türkçe Öğretmenliği ve Sosyal Bilgiler öğretmenliğinde okumakta olan 264 öğretmen adayı tesadüfî olarak seçilmiştir. Araştırma için gerekli olan veriler daha verimli olacağı düşüncesiyle Uzun ve Sağlam (2006) tarafından geliştirilen orta öğretim öğrencileri için “Çevresel Tutum Ölçeğinden” uyarlanan anket kullanılarak toplanmıştır. Sonuç olarak öğretmen adaylarına cinsiyetleri ile çevresel davranış ve düşünceleri arasında anlamlı bir farklılığın olmadığı bulunmuştur. Öğretmen adaylarına okudukları ana bilim dalı ile çevresel davranış ve düşünceleri arasında farklılık vardır (en fazla sosyal bilgiler öğretmenliği bölümünde). Öğretmen adaylarına akademik not ortalamaları ile çevresel davranış ve düşünceleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır.
Sonuç olarak çevresel davranış ve düşünceler sırasıyla Coğrafya Öğretmeni Adayları, Türkçe Öğretmeni Adayları ve Sosyal Bilgiler Öğretmeni Adayları olarak sıralanmıştır. Öğretmen adaylarının çevreye yönelik olumlu tutum geliştirmeleri adına uygulanan çevre içerikli derslerin Coğrafya Öğretmen adaylarında fazla olması bunda etkilidir. Ancak sadece branş ile ilişkilendirmek yetmez aynı zamanda öğrencilerin kişisel özellikleri, yaşam alanlı şehir de bunda etkilidir. Çünkü Türkçe Öğretmen adaylarının Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının önünde yer alması bunu doğrulamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen adayı, tutum, davranış, çevre.

Teşekkür

Teşekkür: Değerlendirme sürecindeki katkılarından dolayı sayın Doç Dr. Mesut TABUK beye, uygulama aşamasında sayın Taylan İŞİK, Burak SARICA, Seda ÇİMENDEROĞLU’na teşekkürü bir borç bilirim.

Kaynakça

• Altınöz, N. (2010). Fen bilgisi öğretmen adaylarının çevre okuryazarlık düzeyleri (Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Atasoy, E. ve Ertürk, H. (2008). İlköğretim öğrencilerinin çevresel tutum ve çevre bilgisi üzerine bir alan araştırması. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1):105-122.
• Bayram, N. (2004). Sosyal bilimler için spss ile veri analizi. Bursa: 4 Nokta Matbaacılık Ltd. Şti.
• Büyüköztürk, Ş. (2005). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (5. Baskı). Ankara: Cantekin Matbaası.
• Demirbaş, M. ve Pektaş, H. M. (2009). İlköğretim öğrencilerinin çevre sorunu ile ilişkili temel kavramları gerçekleştirme düzeyleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 3(2):195-211.
• Erdoğan, M. (2009). 5. sınıf öğrencilerinin çevre okuryazarlığı ve bu öğrencilerin çevreye yönelik sorumlu davranışlarını etkileyen faktörler (Doktora Tezi). ODTÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Ilgar R., (2007). "Çevre Eğitiminde Yaygın Eğitimin Rolü ve Önemi", Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi-Samsun:38-50
• Karasar, N. (2003). Bilimsel araştırma yöntemi. (12. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.