İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ENDİŞESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER: MERSİN İLİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 2, 210 - 222, 30.10.2023

Mehmet Korkmaz , Halim Şahin

https://doi.org/10.32328/turkjforsci.1333268

Öz

İklim değişikliği günümüzün en çok odaklanılan sorunlarından biri olup hem azaltım hem de uyum konusunda çözüm arayışları devam etmektedir. İklim değişikliği kapsamında ulusal ve uluslararası düzeyde oluşturulan politikaların ve eylemlerin başarısı ancak etkin bir kamuoyu desteği ile mümkün olacaktır. Bu bağlamda kamuoyunun iklim değişikliği endişesini ne düzeyde algıladığının ve endişe düzeylerini etkileyen faktörlerin belirlenmesi önem arz etmektedir. Bu çalışmada Mersin ilinde farklı toplum kesimlerinin iklim değişikliği ile ilgili algıları ve endişe düzeylerinin belirleyicileri ortaya koyulmuştur. Çalışmada veriler anket tekniği ile toplanmıştır. İklim değişikliği endişesini etkileyen faktörler lojistik regresyon analizi ile belirlenmiştir. Çalışma sonuçlarına göre endişe düzeyinin belirleyicileri olan sosyo-demografik değişkenler, yaş ve eğitim düzeyidir. Eğitim düzeyi arttıkça iklim değişikliği endişesinin arttığı belirlenmiştir. Yaş grupları açısından ise yaşlı bireyler genç bireylere göre daha az endişelidir. İklim değişikliğine ilişkin algılar ile endişe arasındaki ilişki değerlendirildiğinde endişe düzeyini artıran algılar: (a) İklim değişikliğinin yaşamı olumsuz etkilediği algısı, (b) Yerel yönetimlerin gerekli önlemleri aldığı düşüncesi, (c) İklim değişikliğinin olumsuz etkilerinin azaltılmasına katkı sağlayacak ürünlerin daha pahalı olmasına rağmen tercih edilme düzeyi şeklinde sıralanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

İklim değişikliği endişesi, küresel ısınma, kamuoyu algısı, sosyo-demografik özellikler

Teşekkür

Yazar Halim ŞAHİN sürdürülebilir ormancılık tematik alanında YÖK 100/2000 doktora öğrencisidir.

FACTORS AFFECTING CLIMATE CHANGE CONCERN: A RESEARCH IN MERSIN PROVINCE-TURKIYE

Öz

Climate change is one of the most focused problems of today, and the search for solutions for both mitigation and adaptation continues. The success of policies and actions created at the national and international level within the scope of climate change will only be possible with effective public support. In this context, it is important to determine the level of public perception of climate change concern and the factors affecting the level of concern. In this study, the perceptions of different segments of society about climate change and the determinants of their concern levels in Mersin province were revealed. In the study, data were collected by questionnaire technique. Factors affecting the climate change concern were determined by logistic regression analysis. According to the results of the study, the socio-demographic variables that are the determinants of the level of concern are age and education level. It was determined that as the level of education increased, the concern for climate change increased. In terms of age groups, older individuals are less concerned than younger individuals. When the relationship between perceptions about climate change and concern is evaluated, the perceptions that increase concern are listed as follows; (i) The perception that climate change negatively affects life, (ii) The idea that local governments take the necessary precautions, (iii) The level of preference for products that will contribute to reducing the negative effects of climate change, even though they are more expensive.

Anahtar Kelimeler

Climate change concern, global warming, public perception, socio-demographic characteristics

Kaynakça

• Ağıralan, E. (2022). Kentlilerin iklim değişikliği algısı: İstanbul Örneği. Doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Akalın, M. (2014). İklim değişikliğinin tarım üzerindeki etkileri: bu etkileri gidermeye yönelik uyum ve azaltım stratejileri. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (2), 351-378.
• Albayrak, A.N. & Atasayan, Ö. (2017). The analysis of climate change awareness at local level / Gebze case. TUBAV Bilim, 10(4), 1-10.
• Avcı, M. & Korkmaz, M. (2021). Türkiye’de orman yangını sorunu: Güncel bazı konular üzerine değerlendirmeler. Turkish Journal of Forestry, 22 (3), 229-240.
• Baş, T. (2010). Anket. Seçkin Yayıncılık, Ankara
• Bolat, Y. & Bakırcı, M. (2022). Erbaa ovasında (Tokat) tarımsal üreticilerin iklim değişikliğine yönelik bilgi ve algı düzeylerinin belirlenmesi. Doğu Coğrafya Dergisi, 27 (48), 37-48.
• Capstick, S., Whitmarsh, L., Poortinga, W., Pidgeon, N. & Upham, P. (2015). International trends in public perceptions of climate change over the past quarter century. WIREs Clim Change, 6, 35–61.
• Clayton, S. (2020). Climate anxiety: Psychological responses to climate change. Journal of Anxiety Disorders, 74, 1–7.
• Çoban H. O. & Eker, M. (2019). Global maps of forest cover change: application in forests of Turkey between 2000-2018. International Conference on Climate Change and Forestry, 12- 15 November, Antalya, Turkey, pp. 281-289.
• Çokluk, Ö. (2010). Lojistik regresyon analizi: Kavram ve uygulama. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(3), 1357-1407.
• Ergun, S.J., Khan, M.U. & Rivas, M.F. (2021). Factors affecting climate change concern in Pakistan: are there rural/urban differences? Environmental Science and Pollution Research , 28, 34553–34569.
• Gezer, M. & İlhan, M. (2021). İklim değişikliği endişesi ölçeği: Türkçeye uyarlama çalışması. Ege Coğrafya Dergisi, 30(1), 195-204.
• Gülsoy, E. & Korkmaz, M. (2020). Üniversite öğrencilerinin sosyo-ekonomik özelliklerinin küresel ısınma ve iklim değişikliği algıları üzerine etkileri. Turkish Journal of Forestry , 21 (4), 428-437.
• IPCC (2013). Climate Change: The Physical Science Basis, Frequently Asked Questions, https://www.ipcc.ch/ report/ar5/wg1/, Erişim: 15.07.2023.
• IPCC (2018). Summary for Policymakers. In: Global Warming of 1.5°C. An IPCC Special Report on the impacts of global warming of 1.5°C above pre-industrial levels and related global greenhouse gas emission pathways, in the context of strengthening the global response to the threat of climate change, sustainable development, and efforts to eradicate poverty [Masson-Delmotte, V., P. Zhai, H.-O. Pörtner, D. Roberts, J. Skea, P.R. Shukla, A. Pirani, W. Moufouma-Okia, C. Péan, R. Pidcock, S. Connors, J.B.R. Matthews, Y. Chen, X. Zhou, M.I. Gomis, E. Lonnoy, T. Maycock, M. Tignor, and T. Waterfield (eds.)]. Cambridge University Press, Cambridge, UK and New York, NY, USA, pp. 3-24.
• Korkmaz M. (2018). Public awareness and perceptions of climate change: Differences in concern about climate change in the West Mediterranean Region of Turkey. Applied Ecology and Environmental Research, 16(4), 4039-4050.
• Korkmaz, M. & Adıgüzel, O. A. (2021). Ormancılık Sektöründe İklim Değişikliğinin Etkilerini Azaltma Stratejilerine İlişkin Görüşler. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 23(3), 950-961.
• Lawson, D.F., Stevenson, K.T., Peterson, M.N., Carrier, S.J., Strnad, R.L. & Seekamp, E. (2019) Children can foster climate change concern among their parents. Nat Clim Chang 9(6),458–462.
• Lee, T. M., Markowitz, E. M., Howe, P. D., Ko, C.-Y. & Leiserowitz, A. A. (2015). Predictors of public climate change awareness and risk perception around the world. Nature Clim. Change 5, 1014-1020.
• Lewis, G.B., Palm, R. & Feng, B. (2019) Cross-national variation in determinants of climate change concern. Environ Polit 28(5),793–821.
• Mutluer, C. & Büyükkıdık, S. (2017). PISA 2012 verilerine göre matematik okuryazarlığının lojistik regresyon ile kestirilmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 46, 97-112.
• Panu, P. (2020). Anxiety and the ecological crisis: An analysis of eco-anxiety and climate anxiety. Sustainability, 12(19), 7836.
• Pickering G.J. & Dale, G. (2023). Trait anxiety predicts pro-environmental values and climate change action. Personality and Individual Differences, 205 (112101),1-8.
• Rice, H., Cohen, S.A. & Scott, D. (2022). Perceptions of climate change risk and sustainable adaptations in the Swedish ski industry. Journal of Sustainable Tourism, DOI: 10.1080/09669582.2022.2151858
• Scruggs, L. & Benegal, S. (2012). Declining public concern about climate change: Can we blame the great recession? Global Environmental Change, 22(2), 505-515.
• Shi, J., Visschers, V.H.M. & Siegrist, M. (2016). Knowledge as a driver of public perceptions about climate change reassessed. Nature Climate Change, 6, 759–762.
• Steentjes, K., Pidgeon, N., Poortinga, W., Corner, A., Arnold, A., Böhm, G., Mays, C., Poumadère, M., Ruddat, M., Scheer, D., Sonnberger, M. & Tvinnereim, E. (2017). European Perceptions of Climate Change: Topline findings of a survey conducted in four European countries in 2016. Cardiff: Cardiff University.
• Stewart, A. E. (2021). Psychometric properties of the climate change worry scale. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18 (494), 1-22.
• Şen Ö.L. (2013), Türkiye'de iklim değişikliğinin bütünsel resmi, Türkiye'de İklim Değişikliği Kongresi (TİKDEK 2013), 3-5 Haziran, İstanbul.
• Tabakan, G. & Avcı, O. (2021). Vergiye gönüllü uyumu etkileyen faktörlerin lojistik regresyon analizi ile belirlenmesi. Sosyoekonomi, 29 (48), 541-561. Tetik, N. & Acun, A., 2015. Turizm öğrencilerinin küresel ısınma ve iklim değişikliği algısı ve görüşleri. Journal of International Social Research, 8(41), 1459-1476.
• Turan, E.S. (2018). Türkiye'nin iklim değişikliğine bağlı kuraklık durumu. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 4(1), 63-69.
• Türkeş, M. (2008). Küresel iklim değişikliği nedir? Temel kavramlar, nedenleri, gözlenen ve öngörülen değişiklikler. İklim Değişikliği ve Çevre, 1(1), 26–37.
• Uysal, Ş. & Gürer, B. (2023). Çiftçilerin iklim değişikliği algı ve davranışlarını belirlemeye yönelik ölçeğin geliştirilmesi: üzüm üreticileri örneği. Bahçe, 52(Özel Sayı 1), 434-442.
• van Baal, K.; Stiel, S. & Schulte, P. (2023). Public perceptions of climate change and health—a cross-sectional survey study. Int. J. Environ. Res. Public Health, 20, 1464, 1-11.
• Warmsler, C., Brink, E. & Rivera, C. (2013). Planning for climate change in urban areas: from theory to practice. Journal of Cleaner Production, 50, 68-81
• Withana, N. R. P. & Auch, E. (2014). Perceptions of climate change risk to forest ecosystems: a case study of Patale community forestry user group, Nepal. World Academy of Science, Engineering and Technology International Journal of Environmental, Chemical, Ecological, Geological and Geophysical Engineering, 8(8), 599-606.
• Yayara, R., Kaplan, Ç. & Şimşek, Ü. (2014). Awareness on economic, social, and environmental effects of the global warming: Experimental findings from Turkey. Business & Economics Research Journal, 5(3),81-95.