Succession in tariqa (in the example of the work "nazmu’s-silsile")

Yıl 2023, , 261 - 272, 20.12.2023

Badıa Muhıtdınova

https://doi.org/10.30563/turklad.1281395

Öz

The work named "Nazmu's-silsile" by the scientist Seyidahmed Vesli Semerkandî, who lived in the second half of the 19th century and the beginning of the 20th century, covers philosophical-theological, spiritual-educational and moral-educational issues in terms of content. Therefore, his work has great importance for our time. Although historical works on the life and activities of Sufi sheikhs were researched and analyzed in many works on Sufism in the following years, the development of Sufism, before and after, was not discussed systematically in which the periods were connected to each other, and a holistic study of Sufism chains was not carried out. The work "Nazmus-silsila" served as a convenient opportunity for research in this area.
In this article, detailed information is given about the traditions of inheritance in the sect, in the context of the "Nazmu's-silsile" work, as well as the ties of the pir-murids (teachers-apprenticeship) of highly moral and high-ranking, perfect people who were enlightened by the deep knowledge of the entire Turanian land, especially Transoxiana. Philosophical-divine, spiritual-educational, moral-educational issues in the work "Nazmu's-silsile" were also analyzed. In addition to describing the lives of the representatives of the Naqshbandi order, historical information about them, their share in Sufism and the branches of the sect were explained.

Anahtar Kelimeler

Nazmu’s-Silsile, Tariqa, Succession, The Tariqa of Naqshbandi

TARİKATTA VERASET (“Nazmu’s-Silsile” Adlı Eser Örneğinde)

Öz

XIX. yüzyılın ikinci yarısı ile XX. yüzyılın başlarında yaşamış bilim adamı Seyidahmed Vesli Semerkandî'nin "Nazmu’s-silsile" adlı eseri, içerik açısından felsefî-teolojik, manevî-eğitimsel ve ahlakî-eğitimsel konuları kapsamaktadır. Bu nedenle onun çalışması zamanımız için büyük önem taşımaktadır. Daha sonraki yıllarda tasavvuf konulu pek çok eserde tasavvuf şeyhlerinin hayatı ve faaliyetlerini konu alan tarihi eserler araştırılıp tahlil edilse de, tasavvuf ilminin gelişmesi, öncesi ve sonrası, dönemlerin birbirine bağlandığı sistemsel şekilde ele alınmadı ve tasavvuf zincirlerinin bütüncül bir çalışması yapılmadı. "Nazmu’s-silsile" adlı eser, bu alanda araştırma yapmak için uygun bir fırsat olarak hizmet edecektir.
Bu makalede, “Nazmu’s-silsile” eserinin yanı sıra başta Maveraünnehir olmak üzere tüm Turan diyarının derin ilmiyle aydınlanmış, yüksek ahlaklı ve yüksek mertebeli, kâmil insanların pirlik müridlik (üstadlık şakirtlik) bağları bağlamında tarikatta veraset gelenekleri hususunda ayrıntılı bilgiler verilmektedir. "Nazmu’s-silsile" eserindeki felsefî-ilahî, manevî-eğitimsel, ahlakî-eğitimsel konular da analiz edilmektedir. Ayrıca Nakşibendilik silsilesinin temsilcilerinin hayatlarının anlatılmasının yanı sıra, onlar hakkında tarihî bilgiler, tasavvuftaki payları ve tarikat şubeleri anlatılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Nazmu’s-Silsile, Tarikat, Veraset, Nakşibendiye Tarikatı

Kaynakça

• Bobur, Z.M. (1966). Nazm durdonalari. Toshkent: Sharq.
• Komilov, N. (2009). Tasavvuf. Toshkent: Movarounnahr-O‘zbekiston.
• Navoiy, A. (1991). Mukammal asarlar to‘plami. 20 tomlik. 8-tom. Xamsa (Farhod va Shirin). Toshkent: Fan.
• Samarqandiy, V. (1913). Nazmus-silsile. Toshkent: G‘ulom Hasan matbaasi.
• Samarqandiy, V. (1991). Imomi A’zam hayoti haqida qimmatli so‘zlar (Al-Kalom ul-afxam fiy manoqib il-Imom il-A’zam). Nashrga tayyorlovchi Mahmud Umar, Mahmud Hasaniy. Toshkent: Fan.
• Valixo‘jayev, B. (1992). Xoja Ahrari Vali. Samarqand: Zarafshon.
• Yassaviy, A. (1991). Hikmatlar. Toshkent: Adabiyot va san’at.