KIRGIZCADA -GAn EKİ İLE OLUŞTURULAN AD İŞLEVLİ YANCÜMLELER VE TÜRKİYE TÜRKÇESİNDEKİ EŞDEĞERLİKLERİ

Yıl 2018, , 144 - 150, 20.12.2018

Cuma Bolat

https://doi.org/10.30563/turklad.467953

Öz

Bu makalenin konusunu,
Kırgızcada -GAn eki ile oluşturulan
ad işlevli yancümleler ve Türkiye Türkçesindeki eşdeğerlikleri oluşturmaktadır.
Kırgızcada -GAn eki ile oluşturulan
isimleştirmelere dayalı olarak kurulan ad işlevli yancümleler, altasıralı
olarak bir üst/temel cümleye bağlanmakta ve bağlı oldukları üst/temel
cümlelerde özne, nesne ve tümleç olarak görev üstlenmektedirler. Bu makale kapsamında
ad işlevli yancümleler, morfolojik özellikleri, sözdizimsel yapıları ve
işlevleri, semantik özellikleri gibi açılardan eşzamanlı bakış açısıyla
betimlenmektedir. Ayrıca burada, ad işlevli yancümlelerin olgusal olup
olmadıkları konusu da ele alınmaktadır. Bu çalışmada Kırgızcada -GAn eki ile oluşturulan ad işlevli
yancümlelerin Türkiye Türkçesindeki işlevsel karşılıkları da irdelenmektedir.
Böylece Kırgızca ve Türkiye Türkçesi, (-GAn
eki ile oluşturulan) ad işlevli yancümleler bağlamında tipolojik bir mukayese
edilmiş olmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kırgızca, Türkiye Türkçesi, sözdizimi, ad işlevli yancümleler

Kaynakça

• AYDEMİR, A. (2011). Tuvacada Şimdiki Zaman. Bilig, S. 59, s. 53-66.
• AYDEMİR, A. (2017). Tuvacada Ad İşlevli Yancümleler ve Türkiye Türkçesindeki Eşdeğerlikleri. Bilig, S. 81, s. 185-203.
• AYDIN, İ. (2004). Türkçede Yan Tümce Türleri ve İşlevleri. Dil Dergisi, S. 126, s. 123-126.
• BLÜHDORN, H. (2008). Subordination and Coordination in Syntax, Semantics and Discourse. ‘Subordination’ versus ‘Coordination’ in Sentence and Text. A Cross-linguistic Perspective. Ed. C. Fabricius & W. Ramm. Amsterdam: J. Benjamins Publishing Company.
• COMRİE, B. (1985). Tense. Cambridge Textbooks in Linguistics. Cambridge: Cambridge University Press.
• GÖKSEL, A. & KERSLAKE, C. (2005). Turkish: A Comprehensive Grammar. London & New York: Routledge.
• HEBERT, R. J. & POPPE, N. (1963). Kirghiz Manual. Uralic and Altaic Series. The Hague: Mouton & Co.
• İMER, K. & KOCAMAN, A. & ÖZSOY, A. S. (2011). Dilbilim Sözlüğü. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yay.
• KASAPOĞLU ÇENGEL, H. (2012). Kırgız Türkçesi. Türk Lehçeleri Grameri. Ed. A. B. Ercilasun. Ankara: Akçağ Yay.
• KORNFİLT, J. (1996). On someinfinitivalwh-constructions in Turkish. Dilbilim Araştırmaları Dergisi, S. 96, s. 192-215.
• LEHMANN, C. (1988). Towards a Typology of Clause Linkage. Clause Combining in Discourse and Grammar. Ed. J. Haiman & S. A. Thompson. Albany, N. Y. Amsterdam: John Benjamins. 181-225.
• JOHANSON, L. (1992). Strukturelle Faktoren in türkischen Sprachkontakten. Sitzungsberichte der Wissenschaftlichen Gesellchaft an der J. W. Goethe Universität Frankfurt am Main.
• JOHANSON, L. (1994). Türkeitürkische Aspektotempora. Ed. R. Thieroff & J. Ballweg Tense systems in European languages. Tübingen: Niemeyer. 247-266.
• JOHANSON, L. (1998). The Structure of Turkic. The Turkic Languages. Ed. L. Johanson & É. A. Csató. London: Routledge.
• JOHANSON, L. (2013). Selection of Subjunctors in Turkic Non-Finite Complement Clauses. Bilig, S. 67, s.73-90.
• WELKE, K. (2005). Tempus im Deutschen, Rekonstruktion eines semantischen System. Walter de Gruyter: Berlin & New York.