İDEOLOJİNİN DİLİN SOSYAL FARKLILAŞMASINA ETKİSİ

Yıl 2018, , 129 - 135, 20.12.2018

Anar Ferecov

https://doi.org/10.30563/turklad.482989

Öz

          Toplumsal
farklılaşmanın çeşitli ve karmaşık bir yapıya sahip olması insanların
düşüncesinin de belli bir ideoloji temelinde oluşmasına neden olmaktadır. Bu
durum tüm insanların aynı ideolojide bulunuyor olması anlamına gelmemektedir.
Kanaatimizce, devlet politikaları da belli bir ideoloji üzerine kuruluyor ve
topluma da bu ideolojiyi tebliğ ediyor. İdeolojik görüşleri dar ve geniş alanda
ele almak gerekir.

            Geniş alanda milleti birleştiren
ortak fikirler, düşünceler öngörülüyor ve devlet politikaları da bu fikirlerin
tebliğinde yer alıyor. Aynı toplumdaki dil kullanımının siyasi ve ideolojik
nedenlerden ötürü farklılaşması, aslında tarihin siyasi süreçleri ile
alakadardır ve zamana göre de değişkenlik gösterebilmektedir. Dar anlamda
ideolojik görüşler bireylerin düşünce tarzları ile ilgilidir.

            İnsanların hayata bakışları, ideolojik görüşleri farklı
olduğundan onların konuşmasında sosyal ideolojik yansımaların belirtileri
açıkça kendini göstermektedir. Bu süreç dilin farklı düzeylerinde tezahür
ediyor, ama aynı şekilde ifade edilemez. Sosyal ideolojik farklılaşma dilin
leksik semantik seviyesinde kendisini daha çok gösterse de, sadece onu bu
düzeyde sınırlandırmak olmaz. Toplumun yapısı farklı ideolojik görüşlere sahip
insanlardan düzenlendiğinden dilin ideolojik farklılaşmasını da çeşitli yönlere
ayırabiliriz: 1. Dindarların konuşmalarına yönelik ifade biçimi. 2.
Milliyetçilerin konuşmalarına yönelik ifade biçimi. 3. Modern anlayışa ait
konuşma biçimi. Bu belirtilen yönlerle de ideolojik farklılıkların sınıflandırmasını
sınırlandırmak doğru olmaz. Çeşitli ideolojik yönlerden bu sınıflandırmanın
daha da genişletilmesine ihtiyaç duyulmaktadır ve bu çalışma da buna yönelik
bir inceleme üzerine kurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Toplum, İdeoloji, Dil, Farklılaşma

Kaynakça

• Ahundov, A. (1992). Dil ve Medeniyet. Bakü: Yazıcı.
• Erenoğlu, D. (2008). “Mehmet Kaplan`ın Dil Üzerine Görüşleri”. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Sayı 36, Erzurum, s. 65-80; 66
• Holmes, J. (2008). İntroductiontoSociolinguistics. London: Pearson-Longman.
• Göçerli, A. (2001). “Dil-Kültür İlişkisi”. Erciyes. N: 287, s. 3-4.
• Jeroen, D. (2015). WimVandenbussche: "Language andreligionas a sociolinguisticfield of study: someintroductorynotes"İnternational Yearbook of EuropeanSociolinguistics, Sociolingustica, 25/201,p.1-5, 6
• Kılıçaslan, E (2008). Siyasi İletişimde İdeolojik Dil. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Trakya Üniversitesi.
• Kuvancı, C. (2012). Din Dili Dil Oyunumu?, İstanbul: İz yayıncılık.
• Recepli, E. (2003). Nezeri Dilcilik. Bakü: Nurlan.
• Recepli, E. (2004).Sosyolengüistika. Bakü: Nurlan.
• Rüstemova, A. (2012). İçtimai İnkişaf ve Dil. Bakü: Teknur.
• Sencer, M. (1982). Dil ve İdeoloji. Amme Daresi Dergisi, cilt: 15, sayı: 3, s. 119-122.