HƏR KƏSİN TANIDIĞI AŞIQ-ŞAİR MOLLA CÜMƏ, YAXUD MƏLUM AŞIQ BARƏDƏ NAMƏLUM HƏQİQƏTLƏR

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 2, 291 - 306, 20.12.2019

Qiymət Məhərrəmli

https://doi.org/10.30563/turklad.556794

Öz

Məqalədə XIX-XX əsr Azərbaycan
ozan-aşıq sənətinin görkəmli nümayəndəsi Layısqılı Molla Cümə haqqında elmi mənbələrdə
mövcud olan məlumatlara aydınlıq gətirilir. Aşıq-şairin doğum-ölüm tarixi və
yeri, adı və şəcərəsi, sevgilisi İsmipünhanın kimliyi, həyat və
yaradıcılığından bəzi məqamlar, ailəsinin taleyi, eləcə də qətlə yetirilməsinin
təfərrüatları açıqlanır, bu günədək mövcud olan yanlışlıqlar faktlar vasitəsilə
təkzib edilir. Məqalədə qaldırılan məsələlərin folklorşünaslıq elminin
inkişafına fayda gətirəcəyinə ümidimiz böyükdür

Anahtar Kelimeler

Aşıq, Molla Cümə, Şəki, Layısqı, İsmipünhan

WELL-KNOWN ASHUG-POET MOLLA JUMA, OR UNKNOWN REALITIES ABOUT THE KNOWN ASHUG

Öz

The information present in the scientific sources
is being clarified in the article about the Molla Juma Layisgili, the eminent
representer of the ozan-ashug art of Azerbaijan in XIX-XX centuries. The
details about the dates of his birth and death and current location of his
grave, name and geneology, identity of his beloved İsmipunhan, some moments
from his life and works, fate of his family, as well as his murder are being
clarified. Furthermore, the inaccuracies existing by now are being denied by
facts. We hope that the issues being raised in this article will contribute to
the development of the folklore studies.

Anahtar Kelimeler

Ashug, Molla Juma, Shaki, Layisgi, Ismipunhan

Kaynakça

• Referans1 Adişirinov, K. (2015) XX əsr Şəki ədəbi-mədəni mühiti: Monoqrafiya. Bakı, 489 səh.Referans2. Bəkirov, N. (2018) Azərbaycan-gürcü ədəbi əlaqələri və Molla Cuma yaradıcılığı. Bakı, 226 səh. Referans3 Eltəkin, N. (1988) İsmipünhan sorağında. Dastan. Bakı, 158 səh. Referans4 Əhmədli, N. İstiqlal şəhidi Molla Cumanın həyatı və ölümü. Filologiya məsələləri. Bakı: 2018. № 20Referans5 Fərzəli, Ə. (2011) Salam Layısqı dağları. Bakı, 188 səh.Referans6 Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti. 2 cilddə, I hissə. Bakı: 2005. 416 səh.Referans7 Qasımlı, M. (2003) Ozan-aşıq sənəti. Bakı, 308 səh. Referans8 Qasımzadə, F. (1974) XIX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi. Bakı, 486 səh. Referans9 Qədim Oğuz Yurdu – Baş Layısqı. Tərtib edən və ön sözün müəllifi Asif Rüstəmli. Bakı: 2014, 528 + rəngli 16 səh.Referans10 Molla Cuma. Əsərləri. I cild. (Toplayan, transliterasiya və tərtib edən, ön söz, izahat, qeyd və lüğətin müəllifi Mövlud Yarəhmədovdur). Bakı, 2000. 227 səh.Referans11 Molla Cuma. İsmi Pünhan. Bakı, Azərbaycan Tarixçiləri İctimai Birliyi, 2016. 228 səh.Referans12 Molla Cümə. Əsərləri. (Tərtib edəni və ön sözün müəllifi Paşa Əfəndiyevdir). Bakı, 2006. 648 səh.Referans13 Mümtaz, S. (2005) Azərbaycan ədəbiyyatı. El şairləri. 2 cilddə, I cild. (1927-ci il nəşrinin transliterasiya olunmuş variantı, təkrarnəşr). Nəşrə hazırlayanlar: Cənnət Nağıyeva, Tahirə Nurəliyeva. Bakı, 464 səh.Referans14 Namazov, Q. (2013) Ozan-aşıq sənətinin tarixi. Bakı, 480 səh.Referans15 Nəbiyev, A. (2014) Azərbaycan xalq ədəbiyyatı. 2 cilddə, II hissə. Bakı, 649 səh. Referans16 Orsər, R. (2018) Şəkidən gələn səslər. Bakı, 856 səh.Referans17 Paşayev, S. (1990) XIX əsr Azərbaycan aşıq yaradıcılığı. Bakı, 98 səh.Referans18 Vəkilov, Q. (1993) XIX əsr aşıq lirikası. Bakı, 144 səh.