CONDUIT METAPHOR IN KUTADGU BILIG SEND SILK – THORN KNIT

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 108 - 119, 20.06.2020

Özge Eker

https://doi.org/10.30563/turklad.740058

Öz

Conduit metaphors which have used in every part of life, are hard to notice. They are important parts of communication and transfer. These metaphors create the base of communication system. Narrator/writer who coded ideas and thoughts with words to images and listener/reader who analysis/solve the ideas which coded on words are necessary parts of conduit metaphors. Generally, conduit metaphors are consist of thoughts or ideas inside of narrator’s or writer’s mind. These thoughts and ideas transform to words and transfer along channel to listener and reader. In this phase language is transporter of words, and as to words are transporter of thoughts and ideas. Therefore, container metaphors have a important place inside of conduit metaphors. In Kutadgu Bilig, communication is handled as permutation of systems. Kutadgu Bilig contain written, verbal and imaginal communication system. Vocabulary of these written, verbal and imaginal communication system is conceptualization metaphorically inside of the writing. The topic of this study is send silk and thorn knit terms which are be found 3846. couplet. This metaphorical terms are going to explain in context of conceptual metaphors and conduit metaphors.

Anahtar Kelimeler

Kutadgu Bilig, Communication, Conduit Metaphor, Container Metaphor, Silk

KUTADGU BİLİG'DE KANAL METAFOR İPEK GÖNDER- DİKEN İŞLE-

Öz

Hayatımızın her alanında bulunan, farkına varılması zor olan kanal metaforlar iletişimin ve aktarımın olduğu tüm alanlar için önemli yapılardır. Kanal metaforlar iletişim sisteminin temelini oluştururlar. Düşünce ve fikirleri sözcüklere imgelerle kodlayan anlatıcı/yazar, sözcüklerde kodlanmış olan fikirleri çözümleyen/analiz eden dinleyici/okuyucu kanal metaforların vazgeçilmez unsurlarıdır. Genel olarak kanal metaforlar bir anlatıcının veya yazarın zihnindeki düşünce ve fikirleri sözcüklere dökerek bir hava kanalı boyunca karşısındaki dinleyiciye ve okuyucuya göndermesi sonucunda oluşmaktadır. Burada, dil sözcüklerin; sözcük, düşünce ve fikirlerin taşıyıcısı durumundadır. Bu nedenle kanal metaforlar içerisinde taşıyıcı, kapsam metaforları önemli bir yer tutmaktadır. Kutadgu Bilig’de iletişim bir sistemler manzumesi durumundadır. Kutadgu Bilig’de yazılı, sözlü ve işaretsel iletişim sistemi bulunmaktadır. Bu yazılı, sözlü ve işaretsel iletişim sistemi söz varlığının eser içerisinde ağırlıklı olarak metaforikal şekilde kavramlaştırıldığı görülmektedir. Çalışmanın konusu 3846. beyitte bulunan iletişimin niteliğini aktaran ipek gönder- ve diken işle- ifadeleridir. Bu metaforikal ifadeler kavramsal metaforlar ve kanal metaforlar bağlamında açıklanacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kutadgu Bilig, İletişim, Kanal Metafor, Taşıyıcı/Kapsam Metafor, İpek

Kaynakça

• AKERSON, ERKMAN, F. (2016). Türkçe Örneklerle Dile Genel Bir Bakış. Ankara: Bilge Kültür Sanat Yayınları.
• ARAT, R. R. (1979). Kutadgu Bilig I- Metin. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• ARAT, R. R. (1988). Kutadgu Bilig II- Çeviri. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi
• ARIKOĞLU, E.- KUULAR, K. (2003). Tuva Türkçesi Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• CAFEROĞLU, A. (1968). Eski Uygur Türkçesi Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• CLAUSON, S. G. (1972). An Etymological Dictionary Pre- Thirteenth Century Turkish. London: Oxford at the Calenderon Express.
• ÇANDARLIOĞLU, G. (2003). İslam Öncesi Türk Tarihi ve Kültürü. İstanbul: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı.
• ERDEM, M. (2003). Türkmen Türkçesinde Metaforlar. Ankara: KÖKSAV.
• ESİN, E. (2001). Türk Kozmolojisine Giriş. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• EUBANKS, P. (2001). Understanding Metaphors for Writing: In Defense of the Conduit Metaphor. College Composition and Communication, C. 53, S.1, pp. 92-118.
• GENCAN, T. N. (1979). Dilbilgisi. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• GÖKALP, Z. (1976). Türk Töresi. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• GÜRSOY, E. N., DURANLI, M. (1999). Altayca- Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• GÜNTER, R. (2003). How Metonymic are Metaphors?, Ed., Antonio Barcelona, Metaphor and Metonymy at the Crossroads, De Gruyter Mouton.
• İNAN, A. (1976). Eski Türk Dini Tarihi. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• KOÇ, K., BAYNİYAZOV, A., BAŞKAPAN, V. (2003). Kazak Türkçesi Türkiye Türkçesi Sözlüğü. Ankara: Akçağ Yayınları.
• KÖK, A. (2010). XI. Yüzyılda Türk Dünyasında Haberleşme Metonimileri. Turkish Studies, C. 5. ss.1194-1209.
• LAKOFF, G. JOHNSON, M. (1980). Metaphors We Live By. Chicago: University of Chicago Press.
• LAKOFF, G. (1990). Woman, Fire and Dangereous Things What Categories Reveal about the Mind. Chicago: University of Chicago Press.
• LAKOFF, G. JOHNSON, M. (1999). Philosophy In The Flesh: The Embodied Mind And It’s Challenge To Western Thought. New York Basic Books.
• NALBANT, M. V. (2013). Eski Türk Mektuplaşma Geleneği Üzerine Kutadgu Bilig Açısından Bir Değerlendirme. Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, C. 10, S.3, ss.6- 30. ORTONY. A. (1979). Metaphor and Thought. USA: Cambridge University Press.
• ÖGEL, B. (2010). Türk Mitolojisi I. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• ÖGEL, B. (1995). Türk Mitolojisi II. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• RADLOFF, W. (2008). Türklük ve Şamanlık. Çev., A. Temir, T. Andaç, N. Uğurlu. İstanbul: Örgün Yayınevi.
• REDDY, M. J. (1979). The Conduit Metaphor- A Case Of Frame Conflict In Our Language About Language. Ed. Andrew Ortony. Metaphor and Thought. USA: Cambridge University Press, ss. 284- 325.
• ROUX, J. P. (2011). Eski Türk Mitolojisi. Çev. Musa Yaşar Sağlam. Ankara: BilgeSu Yayınları.
• TANYU, H. (1973). Dinler Tarihi Araştırmaları. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
• TURNER, M. (1996). The Literary Mind. New York: Oxford University Press.
• Türkçe Sözlük. (2005). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• VANPARYS, J. (1995). A Survey of Metalinguistic Metaphors. Goossens, Louis. By Word of Mouth: Metaphor, Metonymy And Linguistic Action In A Cognitive Perspective. John Benjamins Publishing Company, 1995, ss. 1- 34.
• YUNUSOĞLU, M. K. (2016). Budist Türk çevresi Eserlerde Metaforlar. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.