Bilecik'te Bir Ahıska Köyü: Kapanalan

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 1, 66 - 89, 22.06.2018

Seda Yılmaz Vurgun

Öz

Ahıska
Türkleri Gürcistan'ın Ahıska, Aspinza bölgelerinde yaşamışlardır. 1828-1829
Osmanlı-Rus savaşı sonunda imzalanan Edirne antlaşması sonucunda Ahıska'nın
Rusların eline geçmesi ile bölgede trajik bir dönem başlamıştır. Ruslar
Müslümanların çoğunlukta olduğu bölgelerde dini, etnik ve kültürel yapıyı
ortadan kaldırmak için sistemli bir dizi faaliyette bulunmuşlardır. Bu
çerçevede etnik bir temizlik yapmak için 1944 yılındaki sürgünü gerçekleştirmişlerdir.
Anavatanlarından sürgün edilen Ahıska Türkleri gittikleri yeni topraklarda uzun
süre kalamamış ve birtakım sıkıntılarla karşılaşmışlardır. Yaşanılan tüm
olumsuz gelişmelere rağmen Ahıska Türklerinin trajik hikayesi son bulmamış,
1989 yılında Özbekistan'da dindaşları tarafından bir kıyıma maruz kalarak
Sovyetler birliğinin çeşitli bölgelerine dağılmışlardır.

Bu
makalede Bilecik'in Kapanalan köyüne yerleşen Ahıska Türklerinin sosyo-kültürel
hayatları üzerinde durulacaktır. Kapanalan köyü birkaç hane dışında Özbekistan,
Kazakistan, Kırgızistan ve Rusya gibi ülkelerden gelen Ahıska Türklerinin bir
arada yaşadığı bir köydür. Köy halkı en az üç dil bilmekte ve Ahıska'ya özgü
kültürel değerlerini gelecek kuşaklara büyük bir başarı ile aktarmaktadır. Bozüyük'e
bağlı olan köy Bilecik'in en kalabalık köylerinden biri olup burada yaşayan
Ahıskalılar örnek aile yaşantıları ve misafirperverlikleri ile dikkat
çekmektedirler. 

Anahtar Kelimeler

Ahıska Türkleri, Bilecik, Kapanalan Köyü, Rusya, Kültür

A Meskhetian Village In Bilecik: Kapanalan

Öz

Meskhetian Turks lived in the regions of Meskhetian,
Aspindza of Georgia. As a result of the Edirne treaty that signed at the end of
the Ottoman-Russian war of 1828-1829, the tragedy of the region began with Akhaltsikhe's
capture of the Russians. The Russians have undertaken a series of systematic
activities to remove religious, ethnic and cultural structures in the majority
of Muslim areas. In this context, they exiled to carry out an ethnic purging in
1944. The Meskhetian Turks, who were exiled from their homeland, have not been
able to settle in new territories for a long time and have encountered some
troubles. Despite all the negative developments, the tragic story of the
Meskhetian Turks did not come to an end, but in 1989 they were exposed to a
shrinkage by their own religionists and disperse various regions of the Soviet
Union in Uzbekistan.

 This article
will mention the sociocultural life of the Meskhetian Turks who settled in the
Kapanalan village of Bilecik. Kapanalan is a village where except a few of
residents from the Meskhetian Turks of Uzbekistan, Kazakhstan, Kyrgyzstan and
Russia live together. Village people know at least three languages and convey
the their cultural values of Meskhetian with great success to future
generations. The village, which is bound to Bozüyük, is one of the most crowded
villages of Bilecik, and Meskhetian Turks residing here draws attention with
its family life and hospitality.

Anahtar Kelimeler

Meskhetian Turks, Bilecik, Kapanalan Village, Russia, Culture

Kaynakça

• ALFANOV, Orhan, "Azerbaycan'da Ahıska Türkleri", Bizim Ahıska, Sa:38, Ankara 2015, ss.30-32.
• ANOTOLYEVNA, Maliıovskaya Yelen, "Ukrayna'da Ahıska Türkleri Sosyo Ekonomik Durumları ve Hukuki Statüleri"; Uluslararası Ahıskalı Türklerin Hukuki ve Sosyal Sorunları Sempozyumu 14-15 Nisan 2014, Ed.: Rasim Bayraktar, Astana Yayınları, Giresun, 2015, ss. 225-261.
• ALPARGU, Mehmet, "İkinci Dünya Savaşı'nda Sovyetlerin Kafkasya'daki Tehcir (Sürgün) Uygulamaları", VI Askeri Tarih Semineri Bildirileri-I, Genel Kurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 1999, ss.269-278.
• ASKEROĞLU, Sabir, "Ahıska Türklerinin Türkiye Umudu ve Üzüntüsü”, Bizim Ahıska, Sa:38, Ankara, 2015, ss.22-23.
• AYDINGÜN, Ayşegül – BALIM, Çiğdem Harding vd.., Meskhetian Turk: An İntroduction To Their History, Culture And Resenttlement Experiences, Washington 2006.
• AYDINGÜN, Ayşegül - AYDINGÜN, İsmail, Ahıska Türkleri Ulus Ötesi Bir Topluluk Ulu Ötesi Aileler, Hoca Ahmet Yesevi Üniversitesi Yayınları, Ankara 2015.
• BALCI, Emine, "Posof'ta Giyim Kuşam", Bizim Ahıska, Sa:39, Ankara, Yaz 2015, ss.46-48.
• BAYRAKTAR, Rasim, Ahıska-Çıldır Beylerbeyliği, Yaşayan Kitaplar, İstanbul 2000.
• BESETOV, Molla Yusuf, "Sürgün Anıları", Uluslararası Ahıskalı Türklerin Hukuki ve Sosyal Sorunları Sempozyumu 14-15 Nisan 2014, Ed.: Rasim Bayraktar, Astana Yayınları, Giresun 2015.
• BOSTAN, İdris, "Ahıska", İslam Ansiklopedisi, C:1, Diyanet Vakfı Yayınları, İstanbul, 1988, ss.526-527.
• BROSSET, Marie Felicite, Gürcistan Tarihi: Eski Çağlardan 1212 Yılına Kadar, Çev.: Hrand D. Andreasyan, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 2003.
• COHEN, Ariel , "The New Great Game: Oil Politics İn The Caucasus And Cantral Asia", The Heritage Foundation Backgrounder, Washington, 1996.
• ÇELEBİ, Evliya, Seyahatnamesi, Haz: Zekeriya Kurşun, Seyit Ali Kahraman, Yücel Dağlı, İstanbul, 1999.
• ÇINAR, İkram, "Ahıska Kültür Bölgesi", Bizim Ahıska, Sa: 36, Ankara, Sonbahar 2014, ss.14-15.
• DEDELER Hakkı - AGGARA, İbrahim "Ahıska Türklerinin Rusya Dramı", Bizim Ahıska, Sa:1, Ankara, Ekim-Aralık 2014.
• FAİGOV, Orkhan, Ahıskalı Türklerin Türk Basınında Sunum Biçimi 1944 Ahıska Sürgünü,1989 Fergana Faciası, 2004 Krosnodar Göçü ve 2010 Kırgızistan Çatışması Örnek Olayları, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum, 2015.