1960’lı Yıllarda Türkiye’de Kaleme Alınan Gezi Yazısı Kitaplarından Hareketle Sovyetler Birliği’nde Türk Edebiyatına Bakış

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 1, 1 - 9, 30.06.2020

Yavuz Selim Uğurlu

Öz

Gezilip görülen yerlerin özelliklerinin tanıtıldığı yazılara gezi yazısı denilir. Gezi yazıları Türk edebiyatında öteden beri var olan bir düzyazı türüdür. 1960’lı yıllar Türkiye ile Sovyetler Birliği arasındaki ilişkilerin geliştiği bir dönemdir. 1960’lı yıllarda Türkiye’den Sovyetler Birliği’ne çeşitli resmî ve özel geziler düzenlenir. Bu gezileri gerçekleştiren yazarlar gezilerden edindikleri izlenimlerle eserlerini oluşturur. Bu gezi yazarlarından bazıları “Sovyetler Birliği’nde Türk edebiyatına bakış”ı eserlerine yansıtırken bir kısmı da eserlerinde bu konuya değinmez. Gezi yazılarında bu konuya geniş yer verenler edebiyatçılardır ve çok az yer veren veya hiç yer vermeyenler gazetecilerdir. Bu makalede Sovyetler Birliği’yle ilgili gezi yazılarında yer alan Türk edebiyatına dair bakış ortaya konmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

gezi yazısı, Türk edebiyatı, 1960'lar, Sovyetler Birliği, Türk dünyası

Kaynakça

• Ağaoğlu, S. (1967). Sovyet Rusya imparatorluğu. İstanbul: Baha Matbaası.
• Anday, M. C. (1965). Sovyet Rusya, Azerbaycan, Özbekistan, Bulgaristan, Macaristan. İstanbul: Gerçek Yayınevi.
• Asiltürk, B. (2009). Edebiyatın kaynağı olarak seyahatnameler. Turkish Studies-Türkoloji Araştırmaları , 4., 912-995.
• Gençalp, E. (2014). Türk basınında Sovyet imgesi (27 Mayıs 1960-12 Eylül 1980).. (Yayımlanmamış doktora tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü, İzmir.
• Gürsoy, Y. (2018). Sovyet dönemi Rus edebiyatı (1953-1991). Ankara: İksad Publishing House.
• Maden, S. (2008). Türk edebiyatında seyahatnameler. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi (37), 147-158.
• Nadir, N. (1978). İki Sovyet Rusya iki Polonya (Gezi Notları). (4.b.), İstanbul: Çağdaş Yayınları.
• Naskali, E. G. (1996). Sovyet Türk edebiyatı Türk dünyası dil ve edebiyatı dergisi. TDK c.1 sayı 1 1996, Ankara 1996. (54-64) 64.sayfa. Türk Dünyası Dil ve Edebiyatı Dergisi (1), 54-65.
• Rado, Ş. (1968). 50. Yılında Sovyet Rusya. İstanbul: Doğan Kardeş Matbaacılık.
• Selçuk, İ. (1967). Uzak komşu Rusya'dan gezi notları. İstanbul: Köprü Yayınları.
• Toker, M. (1966). Rus geldi aşka Rus’un aşkı başka. İstanbul: Akis Yayınları.