Öz
Her zaman bir ezgiye koşulmuş olan şiirler veya ezgi ile söylenen halk şiiri şeklinde tanımlanan türkü kavramı söz ile ezginin birlikte yer aldığı bir türdür.
Çok sayıda sözsüz eserin bulunması müziğin zaman zaman söze ihtiyaç duymadığını göstermektedir. Ancak özellikle halk müziği söz konusu olduğunda sözlü eserlere daha çok rastlanır. Çünkü halk müziğinin toplumsal tarafı ağır basmaktadır. Bu sebeple toplumsal olayların, ferdi yaşanmışlıkların, duyguların anlatımında söze daha fazla ihtiyaç duyulmaktadır.
Türküler, halkın yaşam biçiminin bir yansımasıdır. Halkın bir türküyü yaratırken hangi konuları işlediği, hangi tür ve biçimleri kullandığını tespit etmek halk kültürüne ve halk bilimine katkı sağlaması bakımından önemlidir.
Bu çalışmada Bolu, yöresinin türküleri geleneksel halk kültürü unsurları ve şekil açısından incelenmiştir. Yöreye ait türküleri bulurken TRT nota arşivinden yararlanılmıştır.
Çalışmada TRT repertuvarında yer alan toplam 24 türkü incelenmiştir. Türkülerde renkler, sayılar, giyim kuşam, çiçek bitki adları, ölüm, doğum, evlilik vs. birçok unsur incelenmiştir. Türküler şekil açısından da ölçüleri ve mısra sayılarına göre değerlendirilmiştir.
Çalışma yapılırken hangi unsurun hangi türkülerde kaç kere ve hangi anlamlarda geçtiği tespit edilmeye çalışılmıştır. Ortaya çıkan sayısal veriler yorumlanmaya çalışılarak yöre türkülerindeki söz unsuru tespit edilmeye çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Bolu, türkü, halk kültürü, söz unsuru, repertuvar
Her zaman bir ezgiye koşulmuş olan şiirler veya ezgi
ile söylenen halk şiiri şeklinde tanımlanan türkü kavramı söz ile ezginin
birlikte yer aldığı bir türdür.
Çok
sayıda sözsüz eserin bulunması müziğin zaman zaman söze ihtiyaç duymadığını
göstermektedir. Ancak özellikle halk müziği söz konusu olduğunda sözlü eserlere
daha çok rastlanır. Çünkü halk müziğinin toplumsal tarafı ağır basmaktadır. Bu
sebeple toplumsal olayların, ferdi yaşanmışlıkların, duyguların anlatımında
söze daha fazla ihtiyaç duyulmaktadır.
Türküler,
halkın yaşam biçiminin bir yansımasıdır. Halkın bir türküyü yaratırken hangi
konuları işlediği, hangi tür ve biçimleri kullandığını tespit etmek halk
kültürüne ve halk bilimine katkı sağlaması bakımından önemlidir.
Bu
çalışmada Bolu, yöresinin türküleri geleneksel halk kültürü unsurları ve şekil
açısından incelenmiştir. Yöreye ait türküleri bulurken TRT nota arşivinden
yararlanılmıştır.
Çalışmada
TRT repertuvarında yer alan toplam 24 türkü incelenmiştir. Türkülerde renkler,
sayılar, giyim kuşam, çiçek bitki adları, ölüm, doğum, evlilik vs. birçok unsur
incelenmiştir. Türküler şekil açısından da ölçüleri ve mısra sayılarına göre
değerlendirilmiştir.
Çalışma
yapılırken hangi unsurun hangi türkülerde kaç kere ve hangi anlamlarda geçtiği
tespit edilmeye çalışılmıştır. Ortaya çıkan sayısal veriler yorumlanmaya
çalışılarak yöre türkülerindeki söz unsuru tespit edilmeye çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Artun, Erman. (2004), “Türk Halk Edebiyatına Giriş”, Kitabevi Yayınları, İstanbul.
- Gürtunca, Ela. (2011), “Bolu Müziği” Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Folklor ve Müzikoloji Anabilim Dalı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya.
- Jansky, Herbert.(1977), “Türk Halk Şiiri”, Dünya Edebiyatından Seçmeler I, İstanbul.
- Kaya, Doğan. (2004), “Anonim Halk Şiiri”, Akçağ Yayınları, Ankara.
- Kudret, Cevdet. (1980), “Örneklerle Edebiyat Bilgileri I” İstanbul.
- Oğuz, Öcal. (2001), “Türk Halk Şiirinde Tür, Şekil ve Makam”, Akçağ Yayınları, Ankara.
- Uyguner, Muzaffer.(1955), “Türkü Üzerine”, TFA, III(66), İstanbul.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 Cilt: 1 Sayı: 6 |
