Öz
Bu çalışmada, Türk-İslam inanç ve kültür dünyasında önemli bir yer tutan kös çalgısı üzerine ontolojik bir değerlendirme yapılmıştır. İslamiyet öncesi Türk tarihinde Hunlar ve Göktürkler döneminden itibaren izlerini görebildiğimiz, sonrasında ise Osmanlı Devleti’nde mehterle birlikte anılan kös çalgısı, sadece savaşlarda ve devlet erkânında kullanılmamış, aynı zamanda inanç ve müzik ilişkisi bağlamında Türk-İslam toplumunun medeniyet tasavvurunda önemli bir yer tutmuştur. Türklerin devlet olma bilincinin simgesel anlamda tezahür ettiği ve İslam inancıyla birlikte şekillenen süreçte ilahi bir noktada önem kazanan kös çalgısı, tarihi kaynaklar ve çeşitli müzik kuramları üzerinden incelenerek ne gibi anlamlara ve işlevlere sahip olduğu üzerinde durulmuştur. Konu, nitel araştırma yöntemi kapsamında yazılı kaynak tarama modeli kullanılarak betimsel bir şekilde tartışılmaya çalışılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Kaynakça
- Abdulkadir İnan, (1976), Eski Türk Dini Tarihi, İstanbul: Milli Eğitim Basım evi. Bahaeddin Ögel, (2000), Türk Kültür Tarihine Giriş: Türklerde Devlet ve Ordu, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.Bahaeddin Ögel, (2000), Türk Kültür Tarihine Giriş: Türklerde Tuğ ve Bayrak, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları. Bahir Selçuk ve Ahmet Bellibaş. “Millî Kütüphanede Kayıtlı 3692 Numaralı Şiir Mecmuası” Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish, Volume 8/1, Winter 2013, p. 485-524.Cenk Güray, (2011), Bin Yılın Mirası: Makamı Var Eden Döngü: Edvar Geleneği, İstanbul: Pan Yayıncılık. Haydar Sanal, (1964), Mehter Musikisi: Bestekar Mehterler-Mehter Musikîsi, İstanbul: M.E.B. İbrahim Kafesoğlu, (2012), Türk Milli Kültürü, İstanbul: Ötüken Yayınları. M. Cihat Can. “Eski Grek Dört Unsur Nazariyesi ve Türkçe Müzik Yazmalarına Etkisi.” G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt 22, Sayı 2, (2002), s. 133-143.Mahmut Ragıp Gazimihal, (1955), Türk Askeri Muzikaları, İstanbul: Maarif Basım Evi.Mircea Eliade, (1994), Ebedi Dönüş Mitosu, (Çev: Ümit Altuğ), Ankara: İmge Kitabevi.Murat Bardakçı, (1986), Maragalı Abdülkadir. İstanbul: Pan Yayıncılık.Sait Başer (2011) Türk İnanma ve Anlama Modeline Dair, İstanbul: İrfan Yayıncılık. Sait Başer, (2013), Kutadgu Bilig’de Kut ve Töre. İstanbul: İrfan Yayıncılık. Seyit Ali Kahraman, ve Yücel Dağlı, (2003), Günümüz Türkçesi İle Evliya Çelebi Seyahatnamesi (1. Cilt 2. Kitap). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. Talat Tekin (2008), Orhon Kitabeleri, Ankara: Türk Dil Kurumu Yay., Yusuf Has Hâcip, (1979) Kutadgu Bilig, (Çev.: Reşit Rahmeti Arat), Ankara: Türk Tarih Kurumu Yay.İnternet Kaynakları Fatma Adile Başer, “Türk Kültür Sistemindeki Paradigma Bağlamında “Kök”ün Makama Evrilme Süreci” (2011). http://www.kirmizilar.com/tr/index.php/kultur-sanat-yazilari/1295-turk-kultur-sistemindeki-paradigma-baglaminda-kok-un-makam-a-evrilme-sureci [Erişim tarihi: 30.03.2018]. Kuran-ı Kerim, http://www.kuranikerim.com/mdiyanet/secde.htm [Erişim tarihi: 03.05.2017] Mesnevi Şerhi, http://www.semazen.net/sp.php?id=141[Erişim tarihi:03.05.2017]. Mevlevi Ayinleri, http://www.neyzen.com/ney_mevlevilik.html [Erişim tarihi: 02.08.2018].İslam Ansiklopedisi (TDV) “Bektaşi Nefesleri,” :http://www.islamansiklopedisi.info/dia/ayrmetin.php?idno=050371&idno2=c050288#4 [Erişim tarihi: 03.05.2017].
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | MAKALELER |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Aralık 2018 |
| Gönderilme Tarihi | 7 Eylül 2018 |
| Kabul Tarihi | 31 Aralık 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 7 Sayı: 13 |
