SOSYAL SORUN OLARAK SALGIN HASTALIKLAR VE SOSYAL ÇALIŞMANIN HALK SAĞLIĞINI KORUMA/GELİŞTİRME GÖREVİ

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 43 - 49, 31.05.2020

Nurullah Yelboğa , Şeniz Bayır Aslan

Öz

Salgın hastalıklar, halk sağlığını doğrudan ve çok yönlü -sosyal, ekonomik, psikolojik- etkileyen olgulardır. Sosyal çalışmanın hizmet verdiği dezavantajlı bireyler, söz konusu etkileri diğer bireylerden, halk kesimlerinden daha şiddetli bir biçimde hissetmektedir. Bu bağlamda insanların/toplumun iyilik hâlinin gerçekleştirilmesi için sosyal çalışmanın normal yaşamda ve salgın hastalık zamanlarında sağlığı geliştirme stratejileri doğrultusunda çalışma görevi devreye girmektedir.
Halk sağlığını koruma ve geliştirme, topluma yönelik amaçlar içeren bir hizmet olması dolayısıyla aynı amacı taşıyan sosyal çalışmaya bir hareket ve müdahale planı verebilmektedir. Sosyal çalışma eklektik bilgi temeli münasebetiyle zaten farklı disiplinlerdeki bilgiyi ve tecrübeyi bünyesine taşıma ve dönüştürme becerisine sahip olduğundan halk sağlığı alanı ile ortak çalışma potansiyeline sahiptir.
Bu çalışmada salgın hastalıklar küreselleşme ve halk sağlığı bağlamında ele alınmış ve halk sağlığını tehdit eden salgının sosyal soruna dönüşümü aktarılmaya çalışılmıştır. Ayrıca sosyal çalışmanın halk sağlını geliştirme ve korumada, izlemesi gereken stratejilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal çalışma, küreselleşme, Covid-19, salgın hastalık, halk sağlığı

Kaynakça

• Aksakoğlu, G. (2003). Dünya Sağlık Örgütü ve Sağlık Politikalarında Değişim, Sol, Cilt.199, Sayı.41, (1-7).
• Alper, Y. (2016). Sosyal Politika içinde Küreselleşme ve Küreselleşmenin Sosyal Sorunları, (Ed.: Aysen Tokol ve Yusuf Alper). Bursa: Dora Yayınevi.
• Bozkurt S., Zayim N., Gülkesen K.H.(2006). Kuş Gribinin Düşündürdükleri Halk Sağlığı Bilişimi Nerede, Akademik Bilişimim, 166-170.
• Cihanoğlu-Gülen, G. (2018). İşlevsel Bir Bütünleşme Alanı Olarak Küresel Sağlık ve Sağlık Politikaları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çalışkan,C. ve Özcebe, H. (2013). Afetlerde Enfeksiyon Hastalıkları Salgınları ve Kontrol Önlemleri. TAF PreventiveMedicineBulletin, 2013:12(5). DOI:10.5455/pmb1-1344684524 .
• Çelik, M. (2015). Boyutları ve Farklı Algılarıyla Küreselleşme. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (32) .
• Doğal Yaşam Rehberi (2020). http://dogalyasamrehberi.com/salgin-hastaliklarin-tarihi/, Erişim: 27.03.2020. DOI:10.14527/9786053183853.10
• Dominelli, L. (2018). Yeşil Sosyal Hizmet. (Çev. Ed.: Arzu İçağasıoğlu Çoban). İstanbul: Nika Yayınevi.
• Eke E. ve S. Eroymak (2019). Uluslararası Aktörlerin Küresel Sağlık Politikaları Üzerine Etkileri: Teorik Bir İnceleme. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 11(28), 388-407.
• Erdinç, Z. (1999). Küreselleşmenin İstihdama Etkileri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 3, 111-120.
• Fedai, R. (2019). Uluslararası Örgütlerin Müdahale Alanı Olarak Sağlık: Yeni Bir Kavram Olarak Global Health Security. Assam Uluslararası Hakemli Dergi, 15-23. https://dergipark.org.tr/tr/pub/assam/issue/48907/623613. https://www.who.int/about/who-we-are/constitution, Erişim Tarihi: 25 Mart 2020.
• İçağasıoğlu Çoban, A , Attepe Özden, S. Pak, M. (2018). Sosyal Hizmet ve Sosyal Gelişim İçin Global Ajanda: Felsefesi, Gelişimi, Kapsamı. Toplum ve Sosyal Hizmet, 29(2), 292-306. Retrieved from http://dergipark.org.tr/tr/pub/tsh/issue/39687/470006
• Kantaş-Yılmaz, F. (2017). Türkiye’de Sağlık Bakanlığı ve Türkiye Halk Sağlığı Kurumu’nun Stratejik Planlarındaki Öncelikli Halk Sağlığı Sorunlarının Sosyo-Demografik Analizi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Okan Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Kantürk-Yiğit, G. (2016). Sağlık Sorunları. Günümüz Dünya Sorunları içinde 361-411. (Ed. Fatih Aydın). İstanbul: Pegem Yayıncılık.
• Kesgin, B. (2014). Kamu Sosyal Politikalarında Sosyal Yardım. İstanbul: Açılım Kitap.
• Koçak, O. (2019). Teori ve Araştırma Boyutuyla Sosyal Sorunlar. İstanbul: Ekin Yayınevi.
• Kongar, E. (2007). Sosyal Çalışmaya Giriş. Tıpkıbasım:1, Ankara: SABEV yayınları.
• Kula, N. (2005). Küreselleşme, Ruh Sağlığı ve Din. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 5(3), 7-30. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/daad/issue/4515/62143.
• Labonte R, Schrecker T. (2006). Globalization and Social Determinants of Health: Analytic and Strategic Reviewpaper. Canada: Ottowa Institute of Populalion Health.
• Sağlık Bakanlığı 43252159 Sayılı ve 25.08.2017 Yönergesi.
• Söylemez-Sur, D. (2017). Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Örgütlenişinin İrdelenmesi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Szlezák NA, Bloom BR, Jamison DT, Keusch GT, Michaud CM, Moon S, et al. (2010) The Global HealthSystem: Actors, Norms, andExpectations in Transition. PLoSMed 7(1): e1000183. https://doi.org/10.1371/journal.pmed.1000183.
• Şimşek, Z. (2013). Sağlığı Geliştirmenin Tarihsel Gelişimi ve Örneklerle Sağlığı Geliştirme Stratejileri. TAF Preventive Medicine Bulletin, 12(3):343-358.
• Taşkesen, M . (2017). Küreselleşme Sürecinde Türkiye'de İç Göç Ve Çalışma Hayatı. Bilge Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1 (1) , 20-35.
• Tomanbay, İ. (1999). Sosyal Çalışma Sözlüğü. Ankara: Şahin Matbaası.
• Tomanbay, İ. (2007). Yaşlılara Yönelik Sosyal Hizmetler. H.Ü. GEBAM, Ankara, (http://www.qebam.hacettepe.edu.tr/sosyal bo- yut/yaslilara yönelik sosyal hizmet.pdf). Erişim tarihi: 20 Nisan 2020.
• Türk Dil Kurumu (TDK). https://sozluk.gov.tr/, Erişim tarihi: 25 Mart 2020.
• World Health Organization. Constitution. WHO, 1948; https://www.who.int/about/who-we-are/constitution, Erişim tarihi: 25 Mart 2020.