Edward Hopper’ın Resimlerinde Yok-Yerler

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 15, 337 - 353, 31.12.2023

Nazif Gür

https://doi.org/10.55004/tykhe.1334341

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmada geçiş, iletişim ve tüketim için geçici bir alan olan yok-yer kavramı Edward Hopper’ın resimlerinde mekân-insan ilişkisi bağlamında ele alınmıştır. Çalışmada Hopper resimleri, sosyal aktivite mekânları, oteller ve yolculuk başlığı altında betimsel analizi yapılarak yok-yer kavramı üzerine ilişkisi kurulmuştur. Araştırma sonucunda sanatçının resimlerinde otel lobisi, kafeler, sinema salonu, benzin istasyonu, tren kompartımanı gibi yerlerin Auge’un bahsettiği yok-yerleri imlediği görülmektedir. Ayrıca sanatçının eserlerinde mekân olarak kişisel etkileşimin minimuma indirildiği, sadece tüketime davet eden böylesi yok-yerleri seçmesiyle bu mekânların kullanıcılarının da soğuk, mesafeli, monoton ilişkiler sürdürmesinin paralelliği de dikkate değerdir. Hopper, resimlerinde bu hissizleşme ve duyarsızlaşmayı perçinleyen yok-yerleri kullanılmasıyla izleyicide de aynı duyguyu tetiklemektedir. Bu anlamda makale Hopper’ın çalışmalarını anlamlandırmada Auge’un yok-yer kavramını dikkate alarak yeni bir bakış açısı sunmayı önermektedir.

Anahtar Kelimeler

hopper, mekan, yok yerler, marc auge

Edward Hopper’ın resimlerinde yok yerler

Öz

Fransız antropolog Marc Auge, kolektif tarihin izlerini taşıyan ve toplumsal bağların kurulduğu antropolojik yerin dışında kalan alanları yok yerler (non-place) olarak tasnif etmektedir. Böylesi uzamlar geçiş, iletişim ve tüketim için geçici alanlardır. Yok yerin kullanıcısı yok yerlerde sözleşmeye dayalı bir ilişki içerisinde özerkliğini yitirerek herkesleşmekte ve kendisine yabancılaşmaktadır. Auge’nin üstmodernlik olarak bahsettiği dönüşüm sürecindeki bu yapılar Edward Hopper’ın çoğu resminde de göze çarpmaktadır. Makalenin amacı ‘yok yerler’ ve buraların kullanıcısı arasındaki bağlantıyı Hopper’ın resimleri üzerinden görünür kılmaktır. Araştırma sonucunda sanatçının resimlerinde otel lobisi, kafeler, sinema salonu, benzin istasyonu, tren kompartımanı gibi yerlerin Auge’nin bahsettiği ‘yok yerler’i imlediği görülmektedir. Sanatçının eserlerinde mekân olarak kişisel etkileşimin minimuma indirildiği, sadece tüketime davet eden böylesi yok yerleri seçmesiyle yok yerin kullanıcılarının da soğuk, mesafeli, monoton ilişkiler sürdürmesiyle paralellik göstermektedir. Hopper, resimlerinde bu hissizleşme ve duyarsızlaşmayı perçinleyen yok yerleri kullanılmasıyla izleyicide de aynı duyguyu tetiklemektedir. Bu anlamda makale Hopper’ın çalışmalarını anlamlandırmada Auge’nin yok yerler kavramı dikkate alınarak yeni bir bakış açısı sunmayı önermektedir

Anahtar Kelimeler

hopper, mekan, marc auge, yok yerler

Kaynakça

• Apollomagazine. (t.y.). Edward Hopper and the American Hotel. Erişim Tarihi: 18.03.2023. https://www.apollo-magazine.com/art-diary/edward-hopper-and-the-american-hotel/.
• Artic. (t.y.). Nighthawks. Erişim Tarihi: 05.10.2023. https://www.artic.edu/artworks/111628/nighthawks.
• Auge, M. (2016). Yok yerler. Daimon Yayınları.
• Auge, M. (2021). Yer-değiller, bir üst-modernite antropolojisine giriş. (Çev. Ö. K. Buhari). İnsan Yayınları.
• Auge, M. (2023, Şubat 21). Notas sobre los no lugares de Marc Auge. http://www.alcoberro.info/assets/01auge01no_lugares.pdf
• Bauman, Z. (2001). Parçalanmış hayat, postmodern ahlak denemeleri. (Çev. İ. Türkmen). Ayrıntı Baskı.
• Bauman, Z. (2011). Postmodern etik. (Çev. A. Türker). Ayrıntı Baskı.
• Berk, E. (2017). Halk zevki ve zevksizlik arasında: bir kitsch sosyolojisine doğru. Ulakbilge, 5(14), 1205-1226.
• Bozdemir, N. (2016). Sezai Karakoç ve Ece Ayhan şiirlerinde özgürlük sorunu [Yüksek lisans tezi]. Fırat Üniversitesi.
• Brogden, J. (2019). Photography and the non-place. Palgrave Macmillan Press.
• Fisher, M. (2016). Tuhaf ve tekinsiz. (Çev. B. M. Şimşek). Koç Üniversitesi Yayınları.
• Hopper, E. (1927). Edward Hopper's Automat - A Haunting Depiction of Urban Alienation [Resim]. Widewalls. https://www.widewalls.ch/magazine/edward-hopper-automat
• Hopper, E. (1929). Chop Suey by Edward Hopper [Resim]. Galleryintell. https://galleryintell.com/artex/edward-hoppers-chop-suey/.
• Hopper, E. (1969). Intermission [Resim]. Sfmoma. https://www.sfmoma.org/artwork/2012.1/
• Hopper, E. (1939). Edward Hopper New York Filmi [Resim]. MOMA. https://www.moma.org/collection/works/79616.
• Hopper, E. (1940). What makes the Edward Hopper Nighthawks painting so recognizable? [Resim]. Martinik. E. https://www.widewalls.ch/magazine/edward-hopper-nighthawks-painting.
• Hopper, E. (1947). Summer Evening [Resim]. Wikiart. https://www.wikiart.org/en/edward-hopper/summer-evening
• Hopper, E. (1943). Hotel Lobby. [Resim]. Wikipedia. https://en.wikipedia.org/wiki/Hotel_Lobby#/media/File:Hotel-lobby-edward-hopper-1943.jpg
• Hopper, E. (1955). Hotel Window [Resim]. Wikiart. https://www.wikiart.org/en/edward-hopper/hotel-window
• Hopper, E. (1938). Compartment Car [Resim]. Wikiart https://www.wikiart.org/en/edward-hopper/compartment-car
• Hopper, E. (1940). Gas [Resim]. MOMA. https://www.moma.org/collection/works/80000.
• Haigh, M. (2022, Mart 24). Hopper’s New York Movie: Social History in Paint. Perspective. Erişim Tarihi: 20.12.2023. https://perspective.art.blog/2022/03/24/hoppers-new-york-movie-social-history-in-paint/.
• Iversen, M. (1998). In the blind field: hopper and the uncanny. Art History, 21(3), 409-429.
• İl, A. (2005). Kapitalist sistemde mekân ve “yer-olmayan” kavramı [Yüksek lisans tezi]. Osman Gazi Üniversitesi.
• Klein, C. (2020, Şubat 25). Checking ın to Edward Hopper’s 'Western Motel'. Sothebys. Erişim Tarihi: 20.09.2023. https://www.sothebys.com/en/articles/checking-in-to-edward-hoppers-western-motel.
• Lefebvre, H. (2012). Gündelik hayatın eleştirisi I. (Çev. I. Ergüden). Sel Yayıncılık.
• Levin, G. (1980). Edward Hopper: the influence of theatre and film. Arts Magazine, 55(2), 123-127.
• Levin, G. (1995). Edward Hopper: An ıntimate biography. University of California Press.
• Norberg-Shulz, C. (2023, Mart 23). Building in old settings as a problem of place. https://www.buildingonthebuilt.org/archive-christian-norbergshultz
• Paintingsframe. (2013, Eylül 5). Beautıful paıntıng- Hotel Wındow, 1955 by Edward hopper. Erişim Tarihi: 20.09.2023. https://paintingsframe2000.wordpress.com/2013/09/05/beautiful-painting-hotel-window-1955-by-edward-hopper/
• Prather, K. (1999). Jeffrey weiss, twentieth-century American art. The Ebsworth Collection.
• Robıns, K. (1996). Kent tutsakları: Post-Modern kent de ne ola ki? Ed. E. Grosz. Yitik ülke masalları kimlik ve yer sorunsalı. (Çev. T. Yöney) Sarmal Yayınevi, 55-85.
• Schmied, W. (1995). Edward Hopper, Portraits of America, Munich-New York: Prestel- Verlag.
• Sennett, R. (2002). Ten ve taş. (Çev. T. Birkan). Metis Yayınları.
• Soysal, A. (2013). Orhan Pamuk’un romanlarında ev imgesi [Yüksek lisans tezi]. Ardahan Üniversitesi.
• Thomassen, B. (2010). Anthropology, multiple modernities and the axial age debate. Anthropological theory, 10(4), pp. 321-342.
• Turner, V. (1974). Liminal to liminoid, in play, flow, and rıtual: An essay in comparatıve symbology. Rice University Studies 60(3), (53-92). Erişim Tarihi: 01.06.2023. https://scholarship.rice.edu/bitstream/handle/1911/63159/article_RIP603_part4.pdf
• Warkel, H., G. (2008). Paper to paint: Edward Hopper's Hotel Lobby. Indianapolis Museum of Art.
• Wells, W. (2008). Silent theater: the art of Edward Hopper. Phaidon.