Sınıf Öğretmeni Adaylarının Bilgisayar ve İnternet Kullanımı Özyeterlilik Algıları İle Çevrimiçi Öğrenmeye Hazırbulunuşluluk Düzeyleri

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 3, 292 - 298, 20.12.2021

Mehmet Akif Bircan , Engin Zabun

https://doi.org/10.32329/uad.899769

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmada sınıf öğretmeni adaylarının bilgisayar ve internet kullanımı özyeterlilik algıları ile çevrimiçi öğrenmeye hazırbulunuşluluk düzeyleri incelenmiştir. Araştırma ilişkisel tarama modelinde desenlemiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 3 devlet üniversitesinin eğitim fakültesi bünyesinde öğrenim gören 209 sınıf öğretmeni adayı oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak, kişisel bilgi formu, “Sınıf Öğretmenleri İçin Bilgisayar ve İnternet Kullanımı Öz yeterlilik Algısı Ölçeği” ve “Çevrimiçi Öğrenme Hazırbulunuşluluk Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, t-testi ve ANOVA testinden faydalanılmıştır. Araştırma sonucunda sınıf öğretmeni adaylarının bilgisayar ve internet kullanımı özyeterlilik algılarının kısmen yapabilirim düzeyinde olduğu belirlenmiştir. Buna ek olarak sınıf öğretmeni adaylarının kendilerine ait bilgisayarları olup olmaması durumuna göre bilgisayar ve internet kullanımı özyeterlilik ortalama puanları arasında anlamlı farklılık olduğu; evlerinde internet bağlantısı olup olmaması durumuna göre ise bilgisayar ve internet kullanımı özyeterlilik ortalama puanları arasında anlamlı farklılık olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca araştırmada sınıf öğretmeni adaylarının çevrimiçi öğrenme hazırbulunuşluluk düzeylerinin orta düzeyin üzerinde olduğu belirlenmiştir. Çalışmaya katılan sınıf öğretmeni adaylarının çevrimiçi öğrenme hazırbulunuşluluk düzeylerinin kendilerine ait bilgisayarları olup olmaması durumuna göre anlamlı farklılık gösterdiği; evlerinde internet bağlantısı olup olmaması durumuna göre ise anlamlı farklılık göstermediği sonucuna ulaşılmıştır. Bunlarla birlikte sınıf öğretmeni adaylarının bilgisayar ve internet kullanımı özyeterlilik algıları ile çevrimiçi öğrenme hazırbulunuşluluk düzeyleri arasında güçlü pozitif yönde bir ilişki olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

öğretmen adayları, çevrimiçi öğrenme, bilgisayar ve internet kullanımı özyeterliliği

Kaynakça

• Alsancak Sarıkaya, D. ve Yurdugül, H. (2016). Öğretmen adaylarının çevrimiçi öğrenme hazır bulunuşluluk düzeylerinin incelenmesi: Ahi Evran Üniversitesi örneği. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 185-200. Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory-. Englewoods Cliffs, NJ: Prentice Hall.
• Bülbül, T. ve Yordam, M . (2018). Öğretmenlerin özyeterlilik algılarının çevrimiçi öğrenmeye yönelik hazırbulunuşlulukları ile ilişkisi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20 (1) , 447-470. DOI: 10. 26468/trakyasobed.412098 Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.K., Akgün, K.Ş. ve Demirel, F. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. (9. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Çakır, Ö. ve Horzum, M.B. (2015). Öğretmen adaylarının çevrimiçi öğrenmeye hazırbulunuşluk düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 11(1), 1-15.
• Çalışkan, H. (2002). Çevrimiçi (Online) eğitimde öğrenci etkileşimi. Açık ve Uzaktan Eğitim Sempozyumu, Eskişehir. Çeliköz, N., Bulut, S. ve Çeliköz, M . (2018). Sınıf öğretmenlerinin bilgisayarla ilgili öz yeterlilik algıları. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(1), 15-24.
• Çetin, O. ve Güngör, B . (2014). İlköğretim öğretmenlerinin bilgisayar öz-yeterlik inançları ve bilgisayar destekli öğretime yönelik tutumları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(1), 5-77.
• Horton, W. (2000). Designing web based training. New York: John Wiley & Sons.
• Horzum, M. B., Demir Kaymak, Z. Ve Canan Güngören, Ö. (2017). Çevrimiçi öğrenmede öğrenci engelleri ölçeğinin türkçe’ye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 3(2), 61-84.
• Hukle, D.R. L. (2009). An evaluation of readiness factors for online education. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Mississippi State University. Mississippi.
• Internet World Stats (2017). Internet users in the worlds. http://www.internetworldstats.com/stats.htm adresinden 15 Ocak 2021tarihinde ulaşılmıştır.
• İbrahim. D. Z.. Silong. A. D. ve Samah. B. A. (2002). Readiness and aminde touards online learning among virtual students. Paper Presented in 15th Annual Conference of the Asian Association of Open Universities. Nueva Delhi. India.
• İpek, C. ve Acuner, H. Y. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının bilgisayar öz-yeterlik inançları ve eğitim teknolojilerine yönelik tutumları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2),23-40.
• İşman, A. (2011). Uzaktan eğitim. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Kapıcı, Z. U., (2003), İlköğretim öğretmenlerinin özyeterlik algıları ve sınıf-içi iletişim örüntüleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü: İzmir.
• Lynch, M. M. (2002). The online educator: a guide to creating the virtual classroom. London: Routledge Falmer Taylor & Francis Group.
• MEB, (2020). Bakan Selçuk, koronavirüs'e karşı eğitim alanında alınan tedbirleri açıkladı. Erişim tarihi: 24.02.2021, https://www.meb.gov.tr/bakan-selcuk-koronaviruse-karsi-egitim-alaninda-alinan-tedbirleri-acikladi/haber/20497/tr
• MEB, (2021). 500.000 tablet bilgisayar dağıtımının ikinci fazındayız. Erişim tarihi. 27.02.2021, https://www.meb.gov.tr/500000-tablet-bilgisayar-dagitiminin-ikinci-fazindayiz/haber/22182/tr
• Oliver, R. G. (2001). Assuring the quality of online learning in Australian higher education. Proceedings of 2000 Moving Online Conference. (pp. 222-231). Gold Coast, QLD. Norsearch Reprographics
• Özgür, H., Çuhadar, C. ve Akgün, F. (2014). Öğretmen adaylarının çevrimiçi öğrenmeye yönelik hazırbulunuşluk düzeylerinin incelenmesi. 2nd International Instructional Technologies & Teacher Education Symposium
• Özçelik, H. (2006). İlköğretimde çalışan öğretmenlerin bilgisayar özyeterlikleri: Balıkesir ili örneği. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir
• Pullu, E. ve Gömleksiz, M. (2020). Meslekyüksekokulu öğrencilerinin covid 19 pandemi sürecinde çevrimiçi öğrenmeye ilişkin hazır bulunuşluk ve tutum düzeyleri arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi . Milli Eğitim Dergisi, Salgın Sürecinde Türkiye'de ve Dünyada eğitim , 757-782 . doı: 10.37669/milliegitim.788019
• Sakal, M. (2017). Çevrimiçi öğrenmede öğrencilerin hazırbulunuşluk düzeylerinin demografik özelliklerine göre incelenmesi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 18 (39) , 81-102.
• Sarıtaş, E. ve Barutçu, S. (2020). Öğretimde dijital dönüşüm ve öğrencilerin çevrimiçi öğrenmeye hazır bulunuşluğu: Pandemi döneminde Pamukkale Üniversitesi öğrencileri üzerinde bir araştırma. Journal of Internet Applications and Management, 11 (1) , 5-22. DOI: 10.34231/iuyd.706397
• Seferoğlu, S. S. ve Akbıyık, C. (2005). İlköğretim öğretmenlerinin bilgisayara yönelik öz-yeterlik algıları üzerine bir çalışma. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 19, 89-101.
• Smith, P. (2005). Learning preferences and readiness for online learning. Educational Psychology, 25(1), 3–12. Türk Dil Kurumu (2005). Türkçe sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Topal, M. ve Akgün, Ö. (2015). Eğitim fakültesinde okuyan öğretmen adaylarının eğitim amaçlı internet kullanımı öz-yeterlik algılarının incelenmesi: Sakarya Üniversitesi Örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(1), 343-364.
• Tuncer, M. ve Özüt, A. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının eğitsel Internet kullanımına yönelik özyeterlik inançları. Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(2), 1079-1091.
• Usta, E., Bozdoğan, A.E. ve Yıldırım, K. (2007). Sınıf öğretmeni adaylarının internet kullanımına ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 209- 222.
• Verduin, J. R. ve Clark, T. A. (1994). Uzaktan Eğitim: Etkin Uygulama Esasları (çev. İ. Maviş). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Basımevi.
• Yaman, S., Koray, O. ve Altunçekic, A. (2004). Fen bilgisi öğretmen adaylarının özyeterlik inanç düzeylerinin incelenmesi üzerine bir araştırma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2 (3), 355-366.
• YÖK. (2020). Basın Açıklaması. Erişim tarihi: 27.02.2021, https://www.yok.gov.tr/Sayfalar/Haberler/2020/universitelerde-uygulanacak-uzaktan-egitime-iliskin-aciklama.aspx
• Yurdugül, H. ve Sırakaya D. (2013). Çevrimiçi öğrenme hazırbulunuşluluk ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim Dergisi, 38(169), 391-406.