Impacts of Some Meteorological Factors on Air Pollution of Konya City Centre

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 1, 54 - 61, 02.01.2018

Fatma Kunt , Şükrü Dursun

Öz

Untidy urbanization and industrialization with rapidly increasing world's population has brought number of environmental problems. One of the most important effects in these problems is air pollution. The air is a platform that may pollute such as water and soil source. A person can live in case of absence of water for days but cannot live more than a few minutes without breathing stop. Therefore, the air is the most sacred rights with all the components in human life. Any concentration of air pollution in the region does not depend on only bring about pollution from sources on the amount of pollution but depends on also the current meteorological conditions. Konya province has located in cold weather region and mostly spending low quality fuels for heating systems. On the other hand, Konya metropolitan has high air population and many industrial factories which have produced heavy pollution during winter periods. This pollution may affect human health some days in winter time. The aim of this study is investigation of relationship between the concentrations of sulphur dioxide and some meteorological parameters in the city centre of Konya province that air pollution is become the first level pollution problem in recent years in Turkey.

Anahtar Kelimeler

Konya, Meteorological Factors, Air pollution, Sulphur dioxide (SO2), Fuel

Konya Merkezinde Hava Kirliliğine Bazı Meteorolojik Faktörlerin Etkisi

Öz

Dünyada nüfusunun hızla artmasına paralel olarak düzensiz şehirleşme ve sanayileşme, birçok çevre sorununu beraberinde getirmiştir. Bu sorunların en önemlilerinden birisi olan hava kirliliği bazen insan sağlığını tehdit edecek boyutlara ulaşmaktadır. Atmosferik ortam da tıpkı toprak, su ortamı gibi kirlenebilir olduğu gözlenmiştir. Konunun önemini vurgulamak açısından: bir insan günlerce aç-susuz yaşayabileceği halde nefes almadan birkaç dakikadan fazla duramayacağı bir gerçektir. Bu yüzden hava içindeki doğal bileşenlerin koruması yaşam için en kutsal zorunluluktur. Bir bölgedeki hava kirliliği değeri, sadece kirliliği meydana getiren kaynaklardan gelen kirlilik miktarına değil, aynı zamanda bölgenin yapısına ve o andaki meteorolojik şartlara da bağlıdır. Konya il merkezinde karasal iklim hâkim olup çoğunlukla ısıtma sistemleri için düşük kaliteli fosil yakıtların kullanıldığı görülmektedir. Diğer bir yandan Konya ilinde yüksek hava kirliliğinin yaşandığı kış döneminde ağır hava kirliliği üretebilen bazı büyük sanayi tesisleri bulunmaktadır. Bu kirlilik, kış döneminde bazen insan sağlığını önemli ölçüde etkileyebilecek düzeylere ulaşmaktadır. Bu çalışmanın amacı; son yıllarda Türkiye’de birinci derecede önemli hava kirliliği olaylarının yaşandığı Konya il merkezine ait bazı meteorolojik parametreler ile kükürt dioksit ve Partikül Madde değeri arasındaki ilişkilerin araştırılmasıdır.

Anahtar Kelimeler

Konya, Meteorolojik Faktörler, Hava Kirliliği, Kükürt dioksit (SO2), Fosil Yakıt, PM

Kaynakça

• [1] Söyleyici, F.D., 2000, Konya İl Merkezinde Havada Bulunan Kükürtdioksit, Amonyak ve Duman Konsantrasyonlarının Meteorolojik Faktörlerle İlişkisinin Araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, S.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• [2] Söyleyici, F.D., Dursun, Ş., 2002, Effects of Topographic Structure around Konya City on Air Pollution in the Region.,”, 12-15.April., EPMR-2002 International Conference on the Environmental Problems of the Mediterranean Region, Vol. 3, 1509-1515 Near East University, Nicosia, North Cyprus, 2002.
• [3] Dursun, Ş., Gürü, M., 1995, SO2 Konsantrasyonunun Meteorolojik Faktörlerle İlişkisinin Araştırılması ve Yağmur Suyunda Oksitlenmemiş SO2’nin Ölçümü,Yanma ve Hava Kirliliği Kontrolü III. Ulusal Sempozyumu, Ankara.
• [4] Kunt F, 2007, Hava Kirliliğinin Yapay Sinir Ağları Yöntemiyle Modellenmesi ve Tahmini, Yüksek Lisans Tezi, S.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• [5] Anonim, 2000, Konya İli Hava Kirliliği Yönetimi Çalışmaları, İl Çevre Müdürlüğü, Konya.
• [6] Anonim, 1999a, Konya İli 1999–2000 Yılı Kış Sezonu Hava Kirliliği Raporu, İl Çevre Müdürlüğü, İl Çevre Müdürlüğü, Konya.
• [7] Anonim, 1999b, Konya İli Çevre Durum Raporu, İl Çevre Müdürlüğü, Konya.
• [8] Dursun, Ş., 1997, Samsun İli Civarındaki Topoğrafik Yapının, bölgenin Hava Kirliliğine Etkisi, 20.Yıl Jeoloji Sempozyumu, Selçuk Ünv., Müh.-Mim. Fakültesi, S:211-215, Konya.
• [9] Gür, K., Uyanöz, R., Bilgiç, M., Ceylan, N., 1995, Konya’da Hava Kirliliği ve Kalitesi Kontrolünde Klimatolojik Parametrelerin Etkilerinin Araştırılması. Yanma ve Hava Kirliliği kontrolü III. Ulusal Sempozyumu, 11-13 Eylül 1995, Ankara.
• [10] Anonim, 2003, Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği, 2 Kasım 1986 tarih ve 19269 sayılı Resmi Gazete. Konya İli Çevre Durum Raporu, T.C. Konya Valiliği İl Çevre Müdürlüğü, Konya.
• [11] Dursun, Ş., 1988, Samsun İl Merkezi ile Tekkeköy Çevresinde Havada Bulunan Kükürtdioksit, Amonyak, Duman Konsantrasyonlarının Meteorolojik Faktörlerle İlişkisinin Araştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• [12] Ceyhan N., Şevik H., Pekerşen Ş., 1995. Konya İli Hava Kalitesi Yönetimi ve Kirlilik Raporu, Yanma ve Hava Kirliliği Kontrolü III. Ulusal Sempozyumu, 11-13 Eylül 1995, Ankara.
• [13] Web sayfası: http://www.konyacevreorman.gov.tr/, erişim tarihi: 2007.
• [14] Web sayfası: http://www.havaizleme.gov.tr/StationReportFast.aspx?ST_ID=18, erişim tarihi: 2007.
• [15] Web sayfası: http://www.sempozyum1.dmi.gov.tr/FILES/PDF/261.pdf, erişim tarihi: 2010.
• [16] Dursun, Ş., 1996, Samsun İl Merkezinde Kükürtdioksit ve Duman Kirliliği Ölçümü ve Bu Kirliliğe Etki Eden Diğer Faktörlerin Araştırılması, Niğde Fen Bilimleri Dergisi, Sayı:1, Sf:53-61, Niğde.
• [17] Söyleyici, F.D., Dursun, Ş., 2001, Konya İl Merkezinde Havada Bulunan Kükürtdioksit, Amonyak ve Duman Konsantrasyonlarının Meteorolojik Faktörlerle İlişkisinin Araştırılması, Ulusal Sanayi-Çevre Sempozyumu ve Sergisi, Mersin Ünv. Müh. Fak. Çev. Müh. Bl, Mersin.