KÜLTÜRDEN BİLGİYE DİLİN TEZAHÜRÜ -Necati Öner Fikriyatından Hareketle Çözümleme Denemesi-

Yıl 2020, , 223 - 235, 31.12.2020

Muhammed Enes Kala

https://doi.org/10.37999/udekad.801265

Öz

İnsan yaşayan bir canlı olarak hayvanlarla çok ciddi ortak yönlere sahiptir. Bununla birlikte o, kendisini hayvanlardan ayıran oldukça önemli bir özelliğe sahiptir. İnsan, kültürü var eden canlıdır. Kültürü var eden canlı olarak insan, bu yönüyle hayvanlardan hem mahiyet hem de derece itibarıyla farklılaşmış olur. Kültür, insana verilen doğanın insan eliyle yeniden üretilmesi ve bu doğaya yeni unsurların eklenmesini muhtevi kılan fikri, kitabi, mimari, kavli vs. tüm yönleri kapsar. Kültürün yapı taşı bilgidir. Bilgi ise sadece bilimsel bilgi olarak anlaşılmamalıdır. Kuşkusuz bilimsel bilgi de bir tür bilgidir. O halde kültürü, insanın elde ettiği tüm bilgi türleri birlikte inşa eder. Bilginin yapıtaşı ise kendisini dilde bulur. Dil içerisinde karşılık bulacak, kelime ve kavramlar bilginin yapıtaşıdır. Kelime, kavram ve mantık ilişkisi kendisini dil küresinde bulur ve birlikte bilgilerin oluşması imkanını var kılarlar. O halde, dilin niteliği doğrudan kültürün niteliğini, kültürün niteliği ise insanın hayatının niteliğini belirleyecektir. Güçlü dil, güçlü insanların imkanını oluşturacaktır. Çalışmada, bu düşünce zemininde kültür, bilgi ve dil ilişkisi Necati Öner’in fikriyatından da beslenilerek tartışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

kültür, bilgi, dil, dil bilinci, Necati Öner

Kaynakça

• Descartes, R. (1985). The Principles of Philosophy. (The Philosophical Writings of Descartes. Trans. John Cottingham,
• Robert Stoothoff, Dugald Murdoch). Vol. 1. Cambridge: Cambridge University Press.
• Kala, M.E. (2018). İnsandan Değere Değerden İnsana. Ankara:EskiYeni Yayınları.
• Kala, M.E. (2019). Zihnin Ontolojik Yapısı Ve Zihniyet Bağımlı Dilin “Ben” Ahlakı. Felsefe Dünyası Dergisi. Sayı: 69, s. 169-182.
• Kula, O. B. (2012). Dil Felsefesi Edebiyat Kuramı. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
• Öner, N. (2018). Bilginin Serüveni. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi.
• Öner, N. (2013). Dil Üzerine. Ankara:Divan Yayınları.
• Öner, N. (1999). Felsefe Yolunda Düşünceler. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Saussure, F. (1998). Genel Dilbilim Dersleri. Çev. Berke Vardar. İstanbul: Multilingual Yayınları.
• Vendryes (2001). Dil ve Düşünce. Çev. Berke Vardar. İstanbul: Multilingual.
• Vygotsky, L. (2018). Düşünce ve Dil. Çev. Burak Erdoğdu. İstanbul: Roza Yayınları.
• Weisgerber, Leo (1953). Vom Weltbild der deutschen Sprache. 1. Halbband. Düsseldorf: Schwann.
• https://www.etymonline.com/search?q=logos [Erişim: 03.05.2020]