Rus Ressam Vrubel ve Rus Yazar Lermontov’un Sanatında Şeytan İmgesi

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 2, 240 - 254, 31.12.2023

Leyla Dalkılıç , Deniza Deniz

https://doi.org/10.37999/udekad.1334060

Öz

Yabancı dil eğitiminde birçok alanı inceleriz. Herhangi bir dili öğrenmek ve doğru kullanabilmek için sadece dilbilgisini öğrenmek yeterli değildir. Aynı zamanda o dilin kültürünü, edebiyatını, tarihini, hatta politikasını de incelemek gerekir. Bu çalışmada Rus kültürü için önemli bir yere sahip olan ancak Türkiye’de sanat alanı dışında belki de çok tanınmayan, Rus dili ve edebiyatı çalışmalarında ise henüz ele alınmamış bir kişilik olan Rus ressam Mihail Vrubel’in yaşamı, sanat anlayışı, felsefesi ve özgünlüğü ele alınmaktadır. Bununla amaç, yazarı ve sanatını tanıtmak, Rus insanını ve estetik zevklerini ressam üzerinden anlamaya çalışmak ve bir sanat dalı olan resim sanatının diğer bir başka sanat dalı olan edebiyattan nasıl etkilediğini ortaya koymaktır. Bu etkileşimin nasıl gerçekleştiğini ortaya koyabilmek adına da Vrubel’in şeytanı konu alan resim üçlemesi ile Lermontov’un “Şeytan” poemasındaki şeytan imgesi incelenmektedir. Dönem özelliklerinin ele alınarak sunulduğu çalışmada Vrubel’i daha iyi tanıtabilmek adına önce kısa bir biyografisi verilmekte ardından sanat yaşamını icra ettiği dönem özelliklerine değinilmektedir. Son olarak Lermontov ve Vurbel’in şeytan imgeleri karşılaştırmalı olarak genel hatlarıyla analiz edilmektedir. Her iki dehanın çalışmaları demonoloji konusunda irdelenmeye değer eserler olmakla birlikte eserleri, din veya daha gelenekselleşmiş düşüncelerin ötesine geçerek herkesin içindeki şeytanı kendine göre yorumlayabileceğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Gümüş çağ, Rus resim sanatı, Rus edebiyatı, Vrubel, Lermontov

The Imagine of Demon in the Art of Russian Painter Vrubel and Russian Writer Lermontov

Öz

We examine many areas in foreign language education. In order to learn any language and use it correctly, it is not enough to learn only grammar. It is also necessary to study the culture, literature, history and even politics of the language. the Russian painter Mikhail Vrubel, who has an important place in Russian culture but is perhaps not very well known in Turkiye outside the field of art, is a personality who has not yet been addressed in Russian language and literature studies in Turkiye. In this study, the life, understanding of art, philosophy and originality of Russian painter Mikhail Vrubel are discussed. The aim is to introduce the painter and his art, to try to understand the Russian people and their aesthetic tastes through the painter, and to reveal how painting, one branch of art, is influenced by literature, another branch of art. In order to reveal how this interaction is realised, Vrubel’s painting trilogy about the devil and the image of the devil in Lermontov’s poem “The Devil” are mutually examined. In order to better introduce Vrubel, a brief biography is given first and then the characteristics of the period in which he performed his artistic life are mentioned. Finally, Lermontov and Vurbel’s images of the devil are analysed comparatively in general terms. The works of both geniuses are worth examining in the field of demonology, but their works also go beyond religion or more traditional ideas and show that everyone can interpret the demon inside them in their own way.

Anahtar Kelimeler

Silver age, Russian painting, Russian literature, Vrubel, Lermontov

Kaynakça

• Alekseev, E. P. & Merejnikov A. N. (2019). Bog dannogo mgnovenia. Demonı Vrubelya: impuls i rekonstruksiya. Jurnal Quaestico Rossica, 7 (2), 395-412.
• Antakyalıoğlu, Z. (2021). Lermontov ve Vrubel’in Romantik Şeytanı. Virüs Üç Aylık Kültür Sanat Edebiyat Dergisi, 6, 198-208.
• Aronova, A. А. (2016). İstoriko-kulturnaya panorama serebryannogo veka: klyuçevıe osobennosti i tendentsii. Vestnik MGUKİ, 5 (73), 96-103.
• Blednıy, S. N. & Smirnova, M. İ. (2017). Konseptsii razvitiya kulturı v russkoy obşestvenno-politiçeskoy mısli kontsa XIX – naçala XX veka. Vestnik MGUKİ, 6 (80), 19-29.
• Butkova, O. V. (2012). Skazka i mif: grani soprikosnoveniya (M.Vrubel i M.Çurlenis). Yaroslavskiy pedagogiçeskiy vestnik, 2 (1), 266-270.
• Coşkun, N. (2021). Gözyaşı Vadisi’nde Kaybetmeye Yazgılılar: Mihail Lermontov ve Demon. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 46, 103-118.
• Day, Yu. & Paşkov, A. V. (2019). Obraz dyavola v russkoy kulture. S.G. Persiyanova, İ.A. Orehova (Ed.), Sbornik tezisov III mejdunarodnoy studençeskoy nauçno-praktiçeskoy konferentsii (s. 68-70). Gosudarstvennıy institut russkogo yazıka im. A.S. Puşkina.
• Dmitrieva, N. A. (1984). Mihail Vrubel: Jizn i tvorçestvo. Det. lit.
• Domiteeva, V. M. (2014). V.M. Vrubel: Jizn zameçatelnıh lyudey. Molodaya Gvardiya.
• Eyhembaum, B. M. (1936). Yu. M. Lermontov. Det. Lit.
• Karimirabi, E. (2013). Mifologiçeskiy obraz satanı v persidskoy i russkoy literature. Uçenıe zapiski kazanskogo universiteta, 155 (2), 188-196.
• Korovin, K. A. (1990). Konstantin Korovin vspominaet… / Sost. İ.S. Zilberşteyn, V.A. Samkov. 2-e izd. dop. İzborskoe iskusstvo.
• Kravçenko, İ. (2011). Hudojestvennoye obedineniye Golubaya roza. Direkt-Media.
• Küçük, K. S. (2022). Resim Sanatında Kuğunun Dönüşümü: Leda ve Kuğu Mitinden Rus Ressam M.A. Vrubel’in Kuğu Çariçesine. DTCF dergisi, 62 (2), 1334-1352.
• Naratov, K. Yu. & Şlıkov, L. Yu. (2016). Tvorçeskiy poçerk M.A. Vrubelya: k 160-letiyu so dnya rojdeniya, Bulletin of Medical Internet Conferences, 6 (5), 504-505.
• Öztürk, Z. A. (2022). 19. Yüzyılda Gizemli bir İkona Ressamı: Mikhail Vrubel. International Journal of Interdisciplinary and Intercultural Art, 7 (15), 145-155.
• Popova L. V. (2013). Demoniçeskoe v tvorçestve M.A.Vrubelya. Znanie. Ponimanie. Umenie. 4, 279-282.
• Sarabyanov, D. V. (1993) Istoriia russkogo iskusstva kontsa XIX – nachala XX veka. MGU.
• Solovyova, İ. V. (2013). Metsenatstvo na rubeje XIX.-XX vekov kak fenomen oteçestvennogo predprinimatelstva i kultura. Jurnal traditsionnıe natsionalno-kulturıe i duhovnıe tsennosti kak fundament innovatsionnogo razvitiya Rossii, 1 (5), 66-76.
• Stratonova, E. (2021). İnterpretatsii poemı “Demon” M. Yu. Lermontova v tvorçestve M.A. Vrubelya i A.A. Bloka. (s. 237-245). Aktualnaya klassika: materialı pyatıh studençeskij nauçnoj çteniy. Litera.
• Vrubel, M. A. (1963). Perepiska. Vospominaniya o hudojnike. İskusstvo.
• Video Kaynaklar Oh My Art. (Yapımcı). (2021, 13 Kasım). Vrubel v novoy Tretyakovke [Video]. Youtube. https://www.youtube.com/watch?v=WgiAbHcsl6M&t=1508s
• Budanova, D. (Yönetmen) (2022). Vrubel [Video]. Youtube https://www.youtube.com/watch?v=hL8gBOaPg7g
• Resim Listesi Resim 1. M.Vrubel, “Leylak Çiçeği”, Tretyakov Devlet Galerisi, 1900.
• Resim 2. M.Vrubel, “Kuğu Prenses”, Tretyakov Devlet Galerisi, 1900.
• Resim 3. M.Vrubel, “Oturan Şeytan”, Tretyakov Devlet Galerisi, 1890.
• Resim 4. M. Vrubel, “Şeytan ve Tamara”, Tretyakov Devlet Galerisi, 1891.
• Resim 5. M.Vrubel, “Uçan Şeytan”, Tretyakov Devlet Galerisi, 1899.
• Resim 6. M.Vrubel, “Yenik Şeytan”, Tretyakov Devlet Galerisi, 1902.