Estetik Eğitiminin Bilişsel ve Duyuşsal Becerilere Katkısının Sanatçıların Hayat Hikâyeleri Kitabında İncelenmesi

Yıl 2022, , 1 - 21, 28.04.2022

Enes Yaşar

https://doi.org/10.32960/uead.1020475

Öz

Bu çalışmanın amacı Sanatçıların Hayat Hikâyeleri adlı kitap üzerinden öyküsel sanat hikâyelerinin bireylerde oluşturabileceği estetik duyarlılıkları saptamak ve bununla birlikte estetik eğitiminin bilişsel ve duyuşsal becerilere olan katkısını ortaya koymaktır. Estetik eğitimi sanat eserlerini salt bir görüntü ya da yüzeysel bir beğeni olarak görmekten öte eserlerin derinliklerinde/arka planlarında yer alan sanatsal yönleriyle de ilgilenmektedir. Estetik eğitimi bu yönüyle 2019 Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda Türkçe eğitiminin bir alt alanı olarak benimsenmiştir. Bu noktadan hareketle çalışmada sanatçıların hayat hikâyeleri ve eserleri öğrenme becerileri açısından incelenmiştir. Araştırmada doküman incelemesi yöntemi kullanılmış ve amaçlı örnekleme yoluna gidilmiştir. Eserde yer alan 10 sanatçının hayat hikâyesi, estetik eğitimi doğrultusunda değerlendirilmiş ve elde edilen verilerde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada ayrıca, sanat hikâyeleri aracılığıyla Rönesans resmi ve heykelcilik anlayışı da bilişsel ve duyuşsal beceriler açısından incelenmeye dâhil edilmiştir. Zira Sanatçıların Hayat Hikâyeleri adlı eserde okurların Rönesans sanatçılarını ve eserlerini estetik bir algıyla kavrayabilecekleri, eserler üzerine analizlerde bulunabilecekleri anlaşılmıştır. Son olarak öyküsel sanat tarihi hikâyelerinin öğrencilerde estetik bir duyarlılık oluşturabileceği ve beceri temelli katkılar sağlayabileceği kanaatine varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Öyküsel sanat hikâyeleri, estetik eğitimi, bilişsel ve duyuşsal beceriler, Türkçe eğitimi

Kaynakça

• Adams, P.J. (1968). Creative reading, international reading association. Boston.
• Aksoy, P. (2020). Üç-altı yaş çocuklarına yönelik öykülerin sosyal beceriler açısından incelenmesi. Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 4(3), 505-534.
• Alioğlu, N. (2010). Sanat ve bilim ilişkisi. Folklor/Edebiyat, 62, 217-228.
• Altunbay, M. (2017). Türkçe öğretim programlarında bilimsel süreç becerisi olarak “gözlem”. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(4), 823-836.
• Aral, N. (1999). Sanat eğitimi- yaratıcılık etkileşimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 11-17.
• Ayaydın, A. (2004). Sanat eğitiminde çoklu zekâ yöntemi ve uygulama örneği. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 18-30.
• Aytan, T., Çalıcı, M. & Erdem, A. (2018). Türkçe ders kitaplarındaki öyküleyici metin kahramanlarının rol model olma durumları üzerine bir araştırma. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi (IBAD), 3(2), 634-652.
• Buyurgan, S. & Buyurgan, U. (2012). Sanat eğitimi ve öğretimi: eğitimin her kademesine yönelik yöntem ve tekniklerle. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Çakın, Ç. (2003). İtalyan Rönesans heykelinde el ayrıntısı. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Çapar, M. (2008). İlköğretim ikinci kademe görsel sanatlar eğitimi dersinde üç boyutlu çalışmaların önemi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(35), 114-124.
• Çetin, Z. & Koyuncuoğlu, B. (2013) İz bırakmak: Çocuk, sanat ve yaratıcılık. Ankara: Vize.
• Davaslıgil, Ü. (1994). Yüksek gizli güce sahip lise öğrencilerinin yaratıcılıkları üzerine bir deneysel araştırma. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 6, 53-68.
• Demir, A. (2018). 2017 Türkçe Dersi öğretim programında bir alt-alan olarak 'estetik' ve 'estetik eğitimi'. International Journal of Languages' Education and Teaching, 6(1), 1-16.
• Dobbs, S. P. (1998). Learning in and through art: a guide to discipline-based art education. California: Getty Publications.
• Edeer, Ş. (2005). Sanat eğitiminde disiplinler arası yaklaşım. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim fakültesi Dergisi, 78-84.
• Gel, H. Y. (1993). Türkiye’de güzel sanatlar eğitiminin resim-iş olarak anılan disiplinlerinin ilk ve ortaöğretim düzeyindeki sorunları. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• Gombrich, E. H. (2004). Sanatın öyküsü. (E. Erduran & Ö. Erduran, Çev.). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Gönül, F. (2011). Türkiye’deki sanat politikaları ile Avrupa Birliği ülkelerindeki sanat politikalarının karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
• Gronlund, N. E. (1995). How to write and use instructional objectives. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
• Gültekin, T. (2011). Sanat eğitiminde estetik değerlerin gelişimi sürecinde çocuk ve iletişim. Akademik Bakış Dergisi, 24, 32-39.
• Güneş, F. (2007). Türkçe öğretimi ve zihinsel yapılandırma. Ankara: Nobel.
• Hume, H. D. (2000). A survival kit for the elementary/middle school art teacher. San Francisco: Jossey-Bass.
• Karacan, N. (2013). Tarihsel süreç içinde heykel formu. Sanat ve Tasarım Dergisi, 4(4), 17-32.
• Kömürcü, İ. (2019). Yaratıcılık bağlamında sanatçı adaylarının eleştirel düşünme becerileri, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(2), 1659-1676.
• Labno, J. (2008). Rönesans. (E. Dastarlı, Çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Margolis, E. & Luc Pauwel, L. (2011). Handbook of visual research methods. London: SAGE
• Mercin, L. (2019). STEAM eğitiminde sanatın yeri. Inonu University Journal of Art and Design, 28-41.
• MEB. (2019). İlköğretim Türkçe dersi öğretim programı (1-8. Sınıflar). Ankara: MEB
• Özalp, K. (2016), Güzelin bilinçli algısı ve estetik eğitimi. İdil, 5(21), 491-504.
• Özbal, N & Aydoğan, İ. (2017). Eğitimde estetiğin gerekliliği ve oluşumu üzerine bir inceleme. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 249-260.
• Özenici S., Kınsız, M. & Seçkin, H. (2011). Çıkarımda bulunma becerisi ve çıkarımların okuma- anlama sürecindeki işlevi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(1). 1665-1681.
• Pınarbaşı, S. (2017). Mimar Sinan'ı romanlarla tanımak. Art-Sanat Dergisi, 8, 405-423.
• Piştav Akmeşe, P. (2015). Çocuklarda öykülemenin gelişimi ve dilin değerlendirilmesinde kullanımı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 16(03), 293-305.
• Rayala, M. (1995). A guide to curriculum planning in art education. Madison, Wisconsin: Wisconsin Department of Public Instructinon.
• Reid, L. A. (2008). Aesthetics and education. Research in Dance Education, 9(3), 295–304.
• Rita, C. (2013) Beyin kitabı. (G. Kayacı, Çev). İstanbul: Alfa Yayınları.
• Sert, Ü. D. (2013). Ortaöğretim sanat eğitiminde rönesans resim sanatının yeri ve önemi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Sever, S (1998). Demokratik kültür bilinci edinimi sürecinde dil ve edebiyat öğretimi. Yaşadıkça Eğitim, 56, 2-6. Sever, S. (2003). Çocuk ve edebiyat (1. baskı). Ankara: Kök Yayıncılık.
• Tarhan, M. (2021). Girişimcilik becerisinin kazandırılması bağlamında girişimcilerin öz yaşam öykülerine yönelik bir değerlendirme. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 74-86.
• TDÖP. (2017). Türkçe dersi öğretim programı. Ankara: MEB Yayınları.
• Tunalı, İ. (2004). Estetik. İstanbul: Remzi Kitapevi.
• Ülger, K. (2019). Rönesans’tan sürrealizme resim sanatının tarihsel gelişim sürecinde figür ve kompozisyon. Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, 42, 12-32.
• Ünver, E. (2016). Neden ve nasıl sanat eğitim, İdil Dergisi, 5(23), 865-878.
• Varlık Şentürk, L. (2012) Analitik resim çözümlemeleri. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Vasari, G. (2013). Sanatçıların Hayat Hikâyeleri. (E. Gökteke, Çev.). İstanbul: Sel Yayıncılık
• Yaşar, N. (2019). Güney Rönesans döneminde dinsel konulu resimde kompozisyon. İstanbul Aydın Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, 5(10), 97-108.
• Yenilmez, K & Çalışkan, S. (2011). İlköğretim öğrencilerinin çoklu zekâ alanları ile yaratıcı düşünme düzeyleri arasındaki ilişki. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 48-63.