Saros Körfezi’nin Lise Coğrafya Eğitimi Gezi Faaliyetinde Kullanılabilirlik Potansiyeli
Yıl 2021,
, 252 - 262, 30.10.2021
Rüştü Ilgar
,
Cemal Korkut
Öz
Bu çalışmada; Saros Körfezi’nin beşeri ve fiziki özelliklerinin ülkemizde okutulan coğrafya öğretim programları içerisinde bulunan konular kapsamında çevre eğitimi kapsamınca gezi faaliyetlerinde kullanılabilirliği ele alınmıştır. Bu bağlamda Saros Körfezinin doğrultu atılımlı faylar tarafından meydana getirildiği belirlenmiştir. Körfez’de endemik 6 takson ve 30 balık türü olduğu belirlenmiştir. Körfezin 5, 20 ve 50 m derinliklerinde su sıcaklığının düştüğü belirlenmiş ve bu durumun akıntılara neden olduğu tespit edilmiştir. Körfezin çevresinde 13 adet yaz turizmi amacıyla kullanılan ve ikincil konut adı verilen yerleşmelerin olduğu tespit edilmiştir. Körfez kıyılarında bulunan 7 bölgenin dalış turizmi için uygun olduğu belirlenmiştir. Ortaöğretim coğrafya programında çevre eğitiminde kullanılabilecek 17 adet konu bulunduğu tespit edilmiştir. Körfezin Kuzey ve Güney kesimlerinde doğal sit alanı ve milli parkların fazla olmasından dolayı birçok yönden sınırlı kaldığı saptanmıştır. Araştırmada nitel veri toplama yöntemi olan tarama yöntemi kullanılmıştır. Sonuç olarak; orta öğretimde çevre eğitimine önemine gerekli önemin verilmesi, yapılacak çalışmaların Milli Eğitim Bakanlığı tarafından desteklenmeli ve Coğrafya öğretmenlerinin bu konuda daha bilinçli ve uygulamalı faaliyetlerde bulunmaları gerektiği önerilmiştir.
Kaynakça
- Cengiz, Ö., İşmen, A., Özekinci, U. & Öztekin, A. (2011). Saros Körfezi (Kuzey Ege Denizi) balık faunası üzerine bir araştırma, Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 011003, s.31-37.
- Çağatay, M. N., Görür, N., Albar, B., Saatçılar, R., Akkök R., Sakınç, M., Yaltırak, C., Yüce, H., Kuşçu, İ. & Keçer, M. (1997). Saros Körfezinin oluşumu, Kuzey Ege Marmara Denizi ve Dolayının Jeolojisi Deniz Yapılaşmalarındaki Önemi Konferansı, İTÜ., İstanbul, s. 35-38.
- Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (2014). Saros Körfezi Özel Çevre Koruma Bölgesi Karasal ve Denizel Biyolojik Çeşitliliğin Tespiti Projesi, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yayınları. Ankara.
- Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, (2013). Edirne ili 2012 yılı çevre durum raporu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yayınları. Edirne.
- Erdebil, C., Düzgün, R., Bıçaklı, R., Güzel, Z. & Bozbıyık, E. (2019). 12. sınıf coğrafya ders kitabı. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları Ders Kitabı Dizisi, Ankara.
- Erol, O. & Sezer, F. (1993). Saros Körfezi Kuzey kıyısında ibrice dolaylarının jeomorfolojisi, Türk Coğrafya Dergisi, Cilt 0, Sayı 28, s.29-43.
- Erdel, A. (1957). Trakya’nın jeomorfolojisi. Erişim https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/198978
- Dönmez, A. (1967). Trakya bitki örtüsünün coğrafi şartları, Türk Coğrafya Dergisi, 24-25, 99-157
- Ilgar, R. (2018a). Fauna and flora biodiversity in Saros Bay, European Geographical Studies, no.1, pp.3-20
- Ilgar, R., (2018b). İkincil konut turizmi: Saros Körfezi kuzey kıyıları örneği, Stratejik Araştırmalar Merkezi Dergisi, TURAN-SAM: TURAN, no.38, pp.136-143
- İşmen, A., Özen, O., Altınağaç, U., Özekinci, U. & Ayaz, A. (2007). Weight-lenght relationships of 63 fish species in Saros Bay, Journal of Applied Ichthyology, 23, 707-708.
- İzbırak, R. (1964). Coğrafya terimleri sözlüğü, Doğuş Matbaacılık ve Ticaret Limited Şirketi Matbaası, Ankara.
- Kızılçaoğlu, A. & Taş, H. İ., (2007). İlköğretim ikinci kademede coğrafya eğitimi ve öğretimi: öğrenme alanları ve kazanım boyutu. Marmara Coğrafya Dergisi, 16.
- Küçükahmet, L. (1998). Öğretim İlke ve Yöntemleri (Genişletilmiş 9. Baskı), Alkım Yay., Ankara, s. 41
- Milli Eğitim Bakanlığı, (2006). Fiziksel Oşinografi, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları Ders Kitabı. Ankara.
- Özgen N. (2011). Fiziki coğrafya dersi öğretim metoduna farklı bir yaklaşim: gezi- gözlem destekli öğretim, Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı: 23, Ocak, s. 373-388
- Saner, S. (1985). Saros Körfezi dolayının çökelme istifleri ve tektonik yerleşimi, Kuzeydoğu Ege Denizi, Türkiye Jeoloji Kurumu Bülteni. C (28), s.1-10.
- Soyatlar, A., Akça, B., Coşar, H., Solak İ. & Karagöz, İ. (2019). 9. sınıf coğrafya ders kitabı, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları Ders Kitabı Dizisi, Ankara.
- Türkez, K., Karakoç M., Balşen, N., Pektaş, T. & Özdoğan, İ. (2019). 10. sınıf coğrafya ders kitabı. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları Ders Kitabı Dizisi, Ankara.
- Türkez, K., Karakoç, M., Balşen N. & Pektaş, T. (2019). 11. sınıf coğrafya ders kitabı, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları Ders Kitabı Dizisi, Ankara.
- Türksoy, N. & Altınel, Ö. (2017). Saroz Körfezi’nde su sporları turizminin bölge turizmine etkisi, IV. IBANESS Congress Series, s. 305-314
- Türksoy, N. (2018). Saros Bölgesi’nin kırsal kalkınmasında turizm aktivitelerinin rolü (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
- Üçışık, S. & Sekin S., (2009). Lise coğrafya dersi öğretim programının amaçlarına yönelik eleştirel bir yaklaşım, Marmara Coğrafya Dergisi, 4, 49- 59
- Yaşar, O. (2010). Saros körfezi kuzey kıyılarında yer alan lagün göllerini [Enez-Erikli (Keşan) Arası] etkileyen çevresel tehditler, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9(33), s.166-187.
- Yaşar, O. (2011). Saros Körfezi kıyılarında su altı dalış turizmi, Zeitschrift für die Welt der Türken, 3(1), 109-110.
- Yılmaz, R. & Serbest, D. (2005). Saros Körfezi kıyı kumulları üzerindeki çevresel etkilerin araştırılması. Trakya Üniversitesi Dergisi, 6(2), 83-90.
- Yılmaz, R. (2006). Saros Körfezinin turizm ve rekreasyonel kullanım potansiyeli üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, (1), 124-135.