Elektronik Sözlük Kullanımının Sözlük Kullanmaya Yönelik Tutuma Etkisi: 5. Sınıf Örneği

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 1, 22 - 35, 30.04.2020

Aslı Maden

Öz

Araştırmada, elektronik sözlük kullanımının 5. sınıf öğrencilerinin sözlük kullanmaya yönelik tutumları üzerindeki etkisini tespit etmek amaçlanmıştır. Araştırma, deneysel nitelik taşımaktadır. Bu doğrultuda, araştırmada ön test- son test kontrol gruplu deneysel desen temel alınmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, 5. sınıflarda öğrenim gören 70 ortaokul öğrencisinden oluşturulmuştur. Uygulama sürecinde, deney grubunda sözcük öğretimi çalışmaları Elektronik Görsel Sözlük yazılımı kullanılarak, kontrol gruplarında ise geleneksel öğretim ile sürdürülmüştür. Sözlük kullanmaya yönelik tutumlarına ilişkin veriler, Sözlük Kullanmaya Yönelik Tutum Ölçeği ile toplanmıştır. Elde edilen veriler nicel tekniklerle analiz edilmiştir. Uygulama öncesinde kontrol ve deney gruplarının ön test ortalamalarının benzerlik gösterdiği tespit edilmiştir. Buna karşın son testte tutum açısından deney grubu lehine anlamlı bir farkın oluştuğu görülmüştür. Araştırmada sonucunda, sözlük kullanmaya yönelik tutum üzerinde elektronik sözlük kullanımının geleneksel öğretime göre daha etkili olduğu ortaya konulmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Sözcük öğretimi, dijital, elektronik sözlük, tutum, ortaokul

Kaynakça

• Amer, M. A. (2010). Idiomobile for learners of English: A study of learners’ usage of a mobile learning application for learning idioms and collocations. Unpublished doctoral dissertation. Indiana University of Pennsylvania.
• Amirian, S.M.R. & Heshmatifar, Z. (2013). The impact of using electronic dictionary on vocabulary learning and retention of Iranian efl learners. International Journal of Research Studies in Educational Technology, 2(1), 35-44.
• Baskın, S. (2017). 5. sınıf öğrencilerinin sözlük ihtiyacı ve ortaokul sözlükleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 21 (3), 765-789.
• Başoğlu, E. B. (2010). Cep telefonu ve sözcük kartı kullanan öğrencilerin ingilizce sözcük öğrenme düzeylerinin karşılaştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
• Büyüköztürk, S. (2006). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yay.
• Büyüköztürk, Ş. (2001). Deneysel desenler. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri. 7. Basım. Ankara: Pegem Akademi Yay.
• Can, A. ve Deniz, E. (2016). Ortaöğretim öğrencilerinin sözlüklere yönelik tutumları. Millî Eğitim Dergisi, 210, 320-336.
• Çelik, A. (2012). Yabancı dil öğreniminde karekod destekli mobil öğrenme ortamının aktif sözcük öğrenimine etkisi ve öğrenci görüşleri: mobil sözlük örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Dağtaş, A. (2014). Ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin elektronik sözlüklere yönelik görüşleri. The Journal of Academic Social Science, 2(7),542-555
• Demirel, Ö. (2004). Öğretme sanatı: öğretimde planlama ve değerlendirme. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Erten P. (2019). Z kuşağının dijital teknolojiye yönelik tutumları. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 10(1), 190- 202.
• Göçer, A. (2009). Türkçe eğitiminde öğrencilerin söz varlığını geliştirme etkinlikleri ve sözlük kullanımı. Turkish Studies, 4(4); 1025-1055.
• Gömleksiz, M. N. (2004). Kitap okuma alışkanlığına ilişkin bir tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 185-195.
• Günbatar, M. S. (2014). Bilgi ve iletişim teknolojilerine yönelik bir tutum ölçeği geliştirme çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) 15(1), 121-135.
• İbe Akcan, P. (2015). Sözcük-kullanımbilimsel bilgi kaynağı olarak google: Basılı ve elektronik sözlüklerle karşılaştırmalı bir inceleme. 2. Uluslararası Sözlükbilim Sempozyumu, 3-4 Kasım 2015, İstanbul Üniversitesi.
• Jian, H-L., Sandnes, F.E., Law, K.M.Y., Yo-Ping Huang, Y-P. & Huang, Y.M. (2009). The role of electronic pocket dictionaries as an English learning tool among chinese students. Journal of Computer Assisted Learning, 25, 503-514.
• Kaplan, T. ve Yıldız, F. (2018). Ortaokul 8.sınıf öğrencilerinin elektronik sözlük kullanımına yönelik görüşleri. ulakbilge, 6(20), 101-112.
• Karahan, B.Ü. (2018). Okumaya yönelik tutum ölçeği: Ölçek geliştirme çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(1), 67-73. doi:10.24106/kefdergi.375179
• Kardaş, D. (2016). Türkçe öğrenen yabancı öğrencilerin sözlük kullanma tutum ve alışkanlıkları üzerine bir araştırma. Millî Eğitim, 210, 507-519.
• Kwon, D. Y., Lim, H. S., Lee, W., Kim, H. C., Jung, S. Y., Suh, T. & Nam, K. (2010). A personalized English vocabulary learning system based on cognitive abilities related to foreign language proficiency. KSII Transactions on Internet and Information Systems,4 (4), 595-617.
• Lin, C-C. & Lin, I. Y-J. (2009). “E-book flood” for changing efl learners’ reading attitudes. Proceedings of the 17th International Conference on Computers in Education [CDROM]. Asia-Pacific Society for Computers in Education, Hong Kong.
• Maden, S ve Maden, A. (2018). Türkçe öğretmeni adaylarının elektronik sözlük ve yazım kılavuzu kullanma alışkanlıkları. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (2), 377–396.
• Maden, A. (2019). Ortaokul öğrencilerine yönelik elektronik görsel sözlük geliştirme: Tasarım tabanlı bir araştırma (5.sınıf örneği). Yayımlanmamış doktora tezi. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Maden, A. ve Durukan, E. (2019). Ortaokul öğrencilerine yönelik elektronik görsel sözlük geliştirme: tasarım tabanlı bir araştırma. Turkish Studies-Educational Sciences, 14 (4), 1565-1600.
• Özdener, N. ve Satar, H. M. (2009). Bilgisayar destekli dil öğretiminde kelime çalışmaları ve sözel geribildirim kullanım teknikleri. Eurasion Journal of Educational Research, 34, 75-96.
• Peters, E. (2007). Manipulating L2 learners online dictionary use and its effect on L2 word retention. Language Learning and Technology, 11(2), 36-58. Stockwell, G. (2008). Investigating learner preparedness for and usage patterns of mobile learning. European Association for Computer Assisted Language Learning, 20(3), 253–270.
• Taylor, A. & Chan, A. (1994). Pocket electronic dictionaries and their use. 6th EURALEX International Congress on Lexicography in Amsterdam, Netherlands. https://euralex.org/publications/pocket-electronic-dictionaries-and-their-use/ (adresinden 09.07.2014 erişilmiştir.)
• Türk Dil Kurumu (2011). Türkçe sözlük. (11.Baskı). Ankara: TDK Yayınları.
• Yaman, H. ve Dağtaş, A. (2013). Sözlüklere yönelik tutum ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 10(24), 15-27.
• Yaman, H. ve Dağtaş, A. (2014). Ortaokul 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin sözlüklere yönelik tutumları: betimsel bir analiz. Turkish Studies, 9(3), 1581-1597.