HAVAYOLU ULAŞIMINDA TÜKETİCİ TERCİHLERİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ / Determination Of The Factors That Affect The Costumer Preferences In Air Transportation

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 2, 75 - 88, 31.10.2017

Muammer Yaylalı Önder Dilek

https://doi.org/10.29216/ueip.341713

Cited By: 4

Öz

Ulaştırma; kişilerin, eşyaların, hizmetlerin ve
bilgilerin ekonomik, hızlı ve güvenli olarak, fayda sağlayacak şekilde yer
değiştirmesidir. Ulaşım faaliyetleri hammaddelerin yer değiştirmesine,
insanların iş ve tatil yerlerine ulaşarak tüketici ve üretici konuma
gelmelerine neden olmaktadır. Ülkemizde 2003 yılında Ulaştırma Bakanlığının aldığı bir karar ile iç hat
havayolu taşımacılığında yaşanan serbestleşme sonucunda birçok firma havayolu
taşımacılığına başlamıştır. Bu çalışmada Türkiye’de şehirlerarası seyahatlerde bulunan
bireylerin havayolu şirket tercihlerinde etkili olan faktörler analiz edilmektedir.
Havayolu şirketini tercih etmede etkili
olan faktörler 5’li likert analizine tabi tutulmuş ve şirketlerinden THY 3.84
ortalama ile ilk sırada yer alırken, 3.78 ile Onurair ikinci, 3.70 ile Pegasus
üçüncü sırada yer almıştır. Ardından 3,67’şer ortalama ile Atlasjet ve Sun
Express, 3,60’şar ortalama ile Anadolujet ve Borajet gelmektedir. Tüm havayolu
şirketlerinde bilet fiyatlarıyla beraber zamanında kalkış-varış, güvenlik,
konfor ve seferlerin iptal olmaması en yüksek ortalamaya sahip olan faktörler
olarak tespit edilmiştir.Havayolu şirketini tercih etmede etkili olan faktörler 5’li likert
analizine tabi tutulmuş ve şirketlerinden THY 3,84 ortalama ile ilk sırada yer
alırken, 3,78 ile Onurair ikinci, 3,70 ile Pegasus üçüncü sırada yer almıştır.
Ardından 3,67’şer ortalama ile Atlasjet ve Sun Express, 3,60’şar ortalama ile
Anadolujet ve Borajet gelmektedir. Tüm havayolu şirketlerinde bilet
fiyatlarıyla beraber zamanında kalkış-varış, güvenlik, konfor ve seferlerin
iptal olmaması en yüksek ortalamaya sahip olan faktörler olarak tespit
edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hava ulaşımı, Türkiye, Tüketici Tercihleri

DETERMINATION OF THE FACTORS THAT AFFECT THE COSTUMER PREFERENCES IN AIR TRANSPORTATION / Havayolu Ulaşımında Tüketici Tercihlerine Etki Eden Faktörlerin Belirlenmesi

Öz

Transportation can be defined
as the economic, rapid, secure and merit-based move of the persons, goods,
services and information. Thanks to transportation activities, the raw
materials are relocated and the persons reach to the business and holiday
destinations and become customers and producers. With the decision taken by the
Turkish Ministry of Transportation in 2003 for achieving liberalization in the
domestic airway transportation, the number of companies operating in the field
has increased. The factors affecting the
airline company preferences of the persons in domestic travels are analysed.
The factors affecting the airline company preferences were subjected to the
5-point Likert analysis. Among the companies, Turkish Airlines took the first
place with the average of 3,84, Onur Air was the second with the average of
3,78, and Pegasus was ranked third with 3,70 average. These companies were
followed by Atlasjet and Sun Express with the average of 3,67, and by
Anadolujet and Borajet with the average of 3,60. For all of the airline
companies, ticket prices, along with timely departure-arrival, safety, comfort,
and cancellation status of the flights were identified as the factors having
the highest averages.

Anahtar Kelimeler

Air transportation, Consumer Preferences, Turkey

Kaynakça

• Akgüngör, A. P. ve Demirel A. (2004). “Türkiye’deki Ulaştırma Sistemlerinin Analizi ve Ulaştırma Politikaları”, Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 3(10), 423-430.
• Aslan, M. (2007). Havayolu İşletmelerinde Müşteri Değeri ve İç Hatlarda Hizmet Sunan Havayolu İşletmelerinde Müşteri Değerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Battersby, B. (2003). “A Model of Demand for Regional Air Travel in New South Wales Australia”,http://www.researchgate.net/publication/228727605_A_Model_of_Demand_for_Regional_Air-Travel_in_New_South_Wales_Australia_by
• Carlsson, F. (2003). “The Demand for Intercity Public Transport: The Case of Business Passengers” Applied Economics, 35(1), 41-50, http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/00036840210158921#.Ueb8vI3wmQA
• Çelikkol, E. S., Çelikkol, Ş., Tekin, N. V. ve Uçkun, G. C. (2012). “Türkiye’de İç Hatlardaki Havayolu Taşımacılığında Müşteri Tercihi ve Memnuniyetini Etkileyen Faktörlere Yönelik Bir Araştırma”, İşletme Araştırmaları Dergisi,4(3),70-81, http://www.isarder.org/tr/2012cilt4no3/Vol.4_Issue3_05_full_text.pdf.
• Devlet Planlama Teşkilatı. 9. Kalkınma Planı Havayolu Ulaşımı Özel İhtisas Komisyonu Raporu, http://plan9.dpt.gov.tr/oik32_havayolu/havayol.pdf.
• Dilek, Ö. (2007). Şehirlerarası Havayolu Talep Tahmini: Erzurum Üzerine Bir Uygulama. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Dursun, M. E. (2008). Havayolu İşletmelerinde Uçuş Öncesi, Uçuş Esnası ve Uçuş Sonrasında Sunulan Hizmetlerin Kalitesinin Ölçülmesi: İç Hatlarda Bir Uygulama. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Geçen, E. (2011). Düşük Maliyetli Havayolu İşletmelerinde Hizmet Kalitesinin Marka Tercihi ve Müşteri Sadakati Üzerindeki Etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gilberta, D., Robin K. ve Wong, C. (2003). “Passenger Expectations and Airline
• Graham, A. (2000). “Demand for Leisure Air Travel and Limits to Growth”, Journal of Air Transport Management, 6, 109-118.
• Kim, J. H. (2006). Price Dispersion in the Airline Industry: The Effect of Industry Elasticity and Cross-Price Elasticity. (PhD Dissertation). ABD, Texas: A&M University.
• Kopsch, F. (2012). “Demand Model for Domestic Air Travel in Sweden”, Journal of Air Transport Management, 20, 46–48, http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0969699711001219.
• Ryley, T. ve Davison, L. (2008). “UK Air Travel Preferences: Evidence From an East Midlands Household Survey”, Journal of Air Transport Management, 14, 43–46.
• http://www.havaciliktarihi.com/1783-montgolfier-kardesler-ve-ilk-balon/#more-287, Erişim Tarihi: 06.02.2014
• http://www.aahd.org.tr/havaambtarih.html, Erişim Tarihi: 12.02.2014
• http://www.thk.edu.tr/about/story.php, Erişim Tarihi: 15.02.2014
• http://www.nuveforum.net/1112-diger-resmi-kurluslar/253058-havacilik/,Erişim Tarihi: 15.02.2014
• http://tr.wikipedia.org/wiki/Havacı1ık_tarihi,, Erişim Tarihi: 06.02.2014
• http://www.turkishairlines.com/tr-tr/kurumsal/tarihce, Erişim Tarihi: 20.02.2014