ÖRGÜTSEL ADALET İLE ÖRGÜTSEL BAĞLILIK ARASINDAKİ İLİŞKİ: GIDA SEKTÖRÜNDE BİR ARAŞTIRMA / Relationship Between Organizational Justice And Organizational Commitment: A Research In The Food Sector

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 2, 131 - 150, 23.10.2019

Cihan Selek Öz , Taner Sağlam

https://doi.org/10.29216/ueip.541662

Cited By: 3

Öz

Bu çalışmanın
amacı çalışanların örgütsel adalet algıları ile örgütsel bağlılık düzeyleri
arasındaki ilişkiyi tespit etmektir. Bu çerçevede gıda sektöründe faaliyet
gösteren ve Türkiye çapında 750 çalışanı bulunan bir işletmenin çalışanlarına
anket uygulanmıştır. Üç bölümden oluşan anketin ilk bölümü çalışanların
demografik özelliklerini, ikinci bölümü örgütsel adalet algılarını, üçüncü
bölümü ise örgütsel bağlılık düzeylerini ölçmeye yöneliktir. Anket sonuçları
SPSS 22.0 istatistik paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma
sonucunda katılımcıların işlemsel, etkileşimsel ve genel örgütsel adalet
algıları ile duygusal bağlılık düzeyleri düşük; dağıtımsal adalet algıları ile
devamlılık, normatif ve genel örgütsel bağlılık düzeyleri ise orta seviyede
bulunmuştur. Çalışanların örgütsel adalet algıları ile örgütsel bağlılık
düzeyleri arasında pozitif yönlü orta düzeyde anlamlı bir ilişki ortaya
çıkmıştır. Yine katılımcıların bazı demografik özellikleri ile örgütsel adalet
algıları ve örgütsel bağlılık düzeyleri arasında anlamlı ilişkiler tespit
edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Örgütsel Adalet, Örgütsel Bağlılık, Dağıtımsal Adalet, İşlemsel Adalet, Etkileşimsel Adalet

RELATIONSHIP BETWEEN ORGANIZATIONAL JUSTICE AND ORGANIZATIONAL COMMITMENT: A RESEARCH IN THE FOOD SECTOR / Örgütsel Adalet İle Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişki: Gıda Sektöründe Bir Araştırma

Öz

The aim of the study is to identify the relationship
between the awareness of organizational justice and organizational commitment
levels of employees. In this context, a survey was implemented on a firm, which
operates in the food sector and has 750 employees across Turkey. The first
section of the three-section survey was intended to measure the demographic
features of employees, the second section was intended to measure their
perception of organizational rights and the third section was intended to measure
the organizational commitment levels of the employees. The results of the
survey was analyzed using by SPSS 22.0 statistics packet software. In this
study; the participants procedural, interactions, general organizational rights
and emotional commitment levels were identified as low; distributive rights
perception, normative and general organizational commitment levels were found
to be at an intermediate level. It was found that there was a moderate positive
relationship between employees' perception of organizational justice and
organizational commitment levels. In addition to this, ıt was also identified
that there is a meaningful relationship among the demographic features,
organizational rights perception and organizational commitment levels.

Anahtar Kelimeler

Organizational Justice, Organizational Commitment, Distributive Justice, Procedural Justice, Interactional Justice

Kaynakça

• Adams, J. S. (1965). Inequity in Social Exchange. L. Berkowitz (Ed.), in Advances in Experimental Social Psychology (267-299), New York: Academy Press. Alexander, S. ve Ruderman, M. (1987). The Role of Procedural and Distributive Justice in Organizational Behavior. Social Justice Research, 1 (2), 177-198.
• Allen, N. J ve Meyer, J. P. (1996). Affective, Continuance, and Normative Commitment to the Organization: An Examination of Construct Validity. Journal of Vocational Behavior, 49, 252–276.
• Allen, N. J. ve Meyer, J. P. (1990). The Measurement and Antecedents of Affective, Continuance and Normative Commitment to the Organization. The Journal of Occupational Psychology, 63, 1-18.
• Arslantürk, G., ve Şahan, S. (2012). Örgütsel Adalet ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin Manisa İl Emniyet Müdürlüğü Örnekleminde İncelenmesi. Polis Bilimleri Dergisi, 14 (1), 135-159.
• Bakan, P. D. (2011). Örgütsel Stratejilerin Temeli Örgütsel Bağlılık Kavram, Kuram, Sebep ve Sonuçlar. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Bakhshi, A., Kumar, K. Rani, E. (2009). Organizational Justice Perceptions as Predictor of Job Satisfaction and Organization Commitment. International Journal of Business and Management, 4 (9), 145-154.
• Bies, R. J. (2001). Interactional (In)justice: The Sacred and The Profane. J. Greenberg and R. Cropanzano (eds.), Advances in Organizational Justice (89-118), Stanford, CA: Stanford University Press.
• Bülbül, A., (2010). Çalışanların Örgütsel Adalet Algısının Örgütsel Vatandaşlık ve Örgütsel Bağlılığa Etkisi Üzerine Bir Çalışma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Cihangiroğlu, N. (2011). Askeri Doktorların Örgütsel Adalet Algıları ile Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişkinin Analizi. Gülhane Tıp Dergisi, (53), 9-16.
• Colquitt J. A. (2001). On the Dimensionality of Organizational Justice: A Construct Validation of a Measure, Journal of Applied Psychology, 86 (3), 386-400.
• Cook, K. S. ve Hegtvedt, A. (1983). Distributive Justice, Equity and Equality. Annual Review of Sociology, Vol. 9, 217-241.
• Crow, M.S., Chang, B.L., Joo, J.J. (2012). Organizational Justice and Organizational Commitment among South Korean Police Officers: An Investigation of Job Satisfaction as a Mediator. Policing: An International Journal of Police Strategies & Management, 35 (2), 402-423.
• Çakıcı, A. B. (2012). Örgütsel Adalet Algısının Bağlılık Üzerine Etkisi: Doğu Karadeniz Bölgesinde Çalışan Hemşirelere Yönelik Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Çökük, S. (2013). Örgütsel Adaletin Örgütsel Bağlılığa Etkisi: Konya İlindeki Özel Eğitim Kurumlarında Bir Uygulama. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çöp, S. (2008). Türkiye ve Polonya’da Turizm Sektörü Çalışanlarının Örgütsel Adalet ve Örgütsel Bağlılık Algılarına İlişkin Bir Uygulama. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Demirel, Y. (2009). Örgütsel Bağlılık ve Üretkenlik Karşıtı Davranışlar Arasındaki İlişkiye Kavramsal Yaklaşım. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (15), 115-132.
• Greenberg, J. (1987). A Taxonomy of Organizational Justice Theories. Academy of Management Review, 12 (1). 9-14.
• Greenberg, J. (1990). Organizational Justice: Yesterday, Today and Tomorrow. Journal of Management, 16, 399-432.
• Greenberg, J. (2004). Stress Fairness to Fare No Stress: Managing Workplace Stress by Promoting Organizational Justice. Organizational Dynamics, 33 (4), 352-365.
• Gümüş, S. ve Sezgin, B. (2012). Motivasyonun Örgütsel Bağlılığa ve Performansa Etkisi. İstanbul:Hiperlink Yayınları.
• Güney, S. (2015). Örgütsel Davranış (3. Basım), Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Hassan, A. (2002). Organizational Justice as a Determinant of Organizational Commitment and Intention to Leave. Asian Academy of Management Journal, 7 (2), 55-66.
• Işık, O., Uğurluoğlu, Ö. ve Akbolat, M. (2012). Sağlık Kuruluşlarında Örgütsel Adalet Algılarının Örgütsel Bağlılığa Etkisi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 13 (2), 254-265.
• İçerli, L. (2010). Örgütsel Adalet: Kuramsal Bir Yaklaşım. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 5(1), 67-92.
• İnce, M., ve Gül, H. (2005). Yönetimde Yeni Bir Paradigma: Örgütsel Bağlılık. Konya: Çizgi Kitabevi.
• Karavardar, G. (2015). Örgütsel Adaletin İş Tatmini, Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 11 (26), 139-150.
• Khan, S., Mukhtar, S. N., Khan, M. A. (2010). Link Between Organizational Justice and Employee Job Performance in the Work Place. Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business, 2 (3), 121-122.
• Kılıçaslan, S. (2010). Örgütsel Adalet Algısı ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkilere Kuramsal Bir Yaklaşım. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Kurşunoğlu, A., ve Tanrıöğen, E. B. A. (2010). İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Örgütsel Bağlılık Düzeyleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28 (28), 101-115.
• Loi, R., Hang-yue, N., Foley, S. (2006), Linking Employees’ Justice Perceptions to Organizational Commitment and Intention to Leave: The Mediating Role of Perceived Organizational Support. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 79, 101-120.
• Meyer, J.P., Stanley, D.J., Herscovitch, L., Topolnytsky L. (2002). Affective, Continuance and Normative Commitment to the Organization: A Meta-analysis of Antecedents, Correlates and Consequences. Journal of Vocational Behavior, 61, 20–52.
• Moon, H. ve Kamdar D. (2008). Meor We? The Role of Personality and Justice as Other- Centered Antecedents to Innovative Citizenship Behaviors within Organizations. Journal of Applied Psychology, 93 (1), 84-94.
• Niehoff B. P. ve Moorman, R. H. (1993). Justice as a Mediator of the Relationship Between Methods of Monitoring Organizational Citizenship Behavior. Academy of Management Journal, 36 (3), 527-556.
• Özcan, M., Gecici, E., ve Günlük, M. (2016). Muhasebecilerin Duygusal Zeka Düzeylerinin Örgütsel Bağlılıkları Üzerindeki Etkisi. Ege Akademik Bakış Dergisi, 16(2), 287-302. Özdamar, K. (2002). Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
• Özdevecioğlu, M. (2003). Algılanan Örgütsel Adaletin Bireylerarası Saldırgan Davranışlar Üzerindeki Etkilerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21, 77-96.
• Özler, N. D. (2015). Örgütsel Davranışta Güncel Konular (3. Baskı). Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Özmen, M., ve Köseoğlu, İ. (2017). Örgütsel Adalet Algısı ve Örgütsel Sessizlik Nedenleri Arasındaki İlişkiler: Üniversite Çalışanlarına Yönelik Bir Araştırma. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(19), 1-18.
• Ryan, A. M. ve Ployhart, R. E. (1997). Toward an Explanation of Applicant Reactions: An Examination of Organizational Justice and Attribution Frameworks. Organizational Behavior and Human Decision Process, 72 (3), 308-335.
• Seyhan, M. (2014). İşletmelerde Örgütsel Bağlılık ve Örgütsel Bağlılığı Etkileyen Faktörler: Gümrük Memurları Üzerine Bir Araştırma (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Şahin, D. N. (2006). Cinsiyet, Fiziksel Sağlık ve Yarışma Durumunun Pay Dağıtımına İlişkin Adalet Algısı Üzerindeki Etkileri. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 23(1), 57-74.
• Tunçbiz, B. (2015). Örgütsel Adaletin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi: Karabük Üniversitesi Akademik Personel Üzerinde Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Karabük.
• Tutar, H. (2007). Erzurum’da Devlet ve Özel Hastanelerde Çalışan Sağlık Personelinin İşlem Adaleti, İş Tatmini ve Duygusal Bağlılık Durumlarının İncelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12 (3), 97-120.
• Uçar, P. (2016). Örgütsel Adalet Algısı ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Denizli.
• Yalçın, A., ve İplik, F. N. (2005). Beş Yıldızlı Otellerde Çalışanların Demografik Özellikleri ile Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma: Adana İli Örneği. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(1), 395-412.
• Yavuz, E. (2010). Kamu ve Özel Sektör Çalışanlarının Örgütsel Adalet Algılamaları Üzerine Bir Karşılaştırma Çalışması. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 11(2), 302-312.
• Yazıcıoğlu, I., ve Topaloğlu, I. G. (2009). Örgütsel Adalet ve Bağlılık İlişkisi: Konaklama İşletmelerinde Bir Uygulama. İşletme Araştırmaları Dergisi, 1(1), 3-16.
• Yeniçeri, Ö., Demirel, Y., ve Seçkin, Z. (2009). Örgütsel Adalet ile Duygusal Tükenmişlik Arasındaki İlişki: İmalat Sanayi Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(16), 83-99.
• Yürür, S. (2008). Örgütsel Adalet ile İş Tatmini ve Çalışanların Bireysel Özellikleri Arasındaki İlişkilerin Analizine Yönelik Bir Araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13 (2), 295-312.