Mali Disiplin Ve Enflasyon İlişkisi Üzerine Bir Analiz: Türkiye Örneği

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 2, 185 - 204, 20.10.2017

Suat Hayri Şentürk , Birol Karakurt , Burak Şahingöz

https://doi.org/10.20979/ueyd.340690

Cited By: 1

Öz

Türkiye’de 1980 sonrasında
bozulan mali dengeleri (bütçe dengesi, kamu borç stoku) sağlamlaştırmak için,
1994 yılından sonra mali disiplini sağlamak önemli bir politika haline
gelmiştir. Bu çalışmada, uygulanan mali disiplin politikalarının enflasyon ile
etkileşimi incelenmektedir. 1980-2016 yıllık verilerinin kullanıldığı
araştırmada, enflasyon ile bütçe dengesi, faiz dışı bütçe dengesi ve kamu borç
stoku arasındaki ilişkiler Toda-Yamamoto nedensellik testi, etki-tepki fonksiyonu
analizleri ile ele alınmıştır. Ampirik bulgulara göre, bütçe açığındaki artış
enflasyonu arttırırken, faiz dışı fazla verilmesi enflasyonda düşüşe neden olmaktadır.
Kamu borç stokundaki artış ise kısa dönemde enflasyonu azaltıcı yönde bir etki meydana
getirmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Mali Disiplin, Bütçe Açığı, Enflasyon

An Analysis on Fiscal Discipline and Inflation: The Case of Turkey

Öz

Ensuring fiscal disipline has
became an important policy after 1994 in order to stabilize fiscal balances
(budget balances, public debt) that deteriorated in Turkey after 1980. The
interaction of applied fiscal dicipline policies with inflation has been
examined in this study. The relationship between inflation and budget balance, primary
balance and public debt stock has been examined by using the Todo-Yamamoto
causality test, impulse-response analyzes based on the period of 1980-2016
annual data. According to emprical findings, while an increase in budget
deficit causes inflation to rise, primary surplus leads to a decrease in
inflation. An increase in public debt stock has a reducing effect on inflation
in the short run.  

Anahtar Kelimeler

Fiscal Dicipline, Budget Deficit, Inflation

Kaynakça

• Abdioğlu, Z. ve Terzi, H. (2009), “Enflasyon ve Bütçe Açıkları İlişkisi: Tanzi ve Patinkin Etkisi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(2), 195-211.
• Altıntaş, H., Çetintaş, H. ve Taban, S. (2008), “Türkiye’de Bütçe Açığı, Parasal Büyüme ve Enflasyon Arasındaki İlişkinin Ekonometrik Analizi: 1992-2006”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 185-208.
• Barişik, S. ve Kesikoğlu, F. (2006), “Türkiye'de Bütçe Açıklarının Temel Makro Ekonomik Değişkenler Üzerine Etkisi (1987-2003 VAR, Etki-Tepki Analizi, Varyans Ayrıştırması”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 61(4), 59-82.
• Barrios, S., Langedijk, S. ve Pench, L. (2010), “EU Fiscal Consolidation after The Financial Crisis Lessons from Past Experiences”, European Commission Economic Papers, 418, 1-45.
• Catao, L. A. ve Terrones, M. E. (2005), “Fiscal Deficits and Inflation”, Journal of Monetary Economics, 52(3), 529-554.
• Cherif, R. ve Hasanov, F. (2012), “Public Debt Dynamics: The Effects of Austerity, Inflation, and Growth Shocks”, IMF Working Paper, 12(30), 1-26.
• Çetin, A. (2005), “Kamu Borçlarının Makroekonomik Etkileri: Ampirik Bir Analiz”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(1), 67-79.
• Çetintaş, H. (2005), “Türkiye’de Bütçe Açıkları Enflasyonun Nedeni midir?”, İktisat İşletme ve Finans, 20(4), 115-127.
• Çoban, H. (2015), “Ekonomik Koordinasyon Bağlamında Enflasyon Hedeflemesi ve Mali Disiplin İlişkisi: Türkiye Örneği”, Sosyoekonomi, 23(26), 215-228.
• Çoban, O., Doğanalp, N. ve Uysal, D. (2008), “Türkiye’de Kamu İç Borçlanmasının Makro Ekonomik Etkileri”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, 245-255.
• Demir, M. ve Sever, E. (2008), “Kamu İç Borçlanmasının Büyüme, Faiz ve Enflasyon Oranı Üzerindeki Etkileri”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(25), 170-196.
• Zivot, E. ve Andrews, D. W. K. (1992), “Further Evidence on the Great Crash, the Oil-Price Shock, and the Unit-Root Hypothesis”, Journal of Business & Economic Statistics, 10(3), 251-270.
• Erkam, S. ve Çetinkaya, M. (2014), “Budget Deficits and Inflation: Evidence From Turkey”, The Macrotheme Review, 3(8), 12-22.
• Ejder, H.L.(2006), Türkiye’de Mali Disiplinin Sağlanması Açısından Kamu Harcamaları Stratejisi: 1980-2002 Dönemi Analizi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• European Council (1997), Resolution of the European Council on the Stability and Growth Pact Amsterdam, 17 June 1997, Official Journal of the European Communities, C 236, 2 August 1997. https://publications.europa.eu/en/ publication-detail/-/publication/1409c2d7-2549-4e85-99a0-b262887b3a7b/ language-en (Erişim: 16.09.2017).
• Giannaros, D. S. ve Kolluri, B. R. (1985), “Deficit Spending, Money, and Inflation: Some International Empirical Evidence”, Journal of Macroeconomics, 7(3), 401-417
• Greenspan, A. (1995), Budget Deficits and Debt: Issues and Options, Opening Remarks, 1-4. A symposium sponsored by the Federal Reserve Bank of Kansas City. https://www.kansascityfed.org/ publicat/sympos/1995/pdf/s95green.pdf (Erişim: 16.09.2017).
• Hemming, R. (2003), “Policies to Promote Fiscal Discipline”, IMF Fiscal Affairs Department, 2, 1-19.
• Leigh, D., Devries, P., Freedman, C., Guajardo, J., Laxton, D. ve Pescatori, A. (2010). Will it hurt? Macroeconomic effects of fiscal consolidation. In World Economic Outlook, IMF, 93-124. https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2010/02/pdf/ c3.pdf (Erişim: 24.07.2017).
• İpek, E. ve Akar, S. (2016), “Bütçe Açığı ve Enflasyon Arasındaki İlişki: Türkiye İçin Ampirik Bir Analiz”, Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 38 (2), 167-189.
• Kalayci Ş., Aytemiz L. ve Helhel, Y. (2014), “İç Borç, Faiz, Enflasyon ve Üretim Etkileşimleri: Türkiye Örneği”, İktisat İşletme ve Finans Dergisi, 19, 80-87.
• Kumar, M.S., Leigh, D. ve Plekhanov, A. (2007), “Fiscal Adjustments: Determinants and Macroeconomic Consequences”, IMF Working Paper, 07(178), 1-40.
• Lee, J. ve Strazicich, M.C. (2004), “Minimum LM Unit Root Test with One Structural Break”, Department of Economics, Appalachian State University, Boone, North Carolina, Working Paper 04(17), 1-15. http://econ.appstate.edu/RePEc/pdf/wp0417.pdf (Erişim: 26.07.2017).
• Lee, J. ve Strazicich, M.C. (2013), “Minimum LM Unit Root Test with One Structural Break”, Economics Bulletin, 33(4), 2483-2492.
• Metin, K. (1998), “The relationship between inflation and the budget deficit in Turkey”, Journal of Business & Economic Statistics, 16(4), 412-422. Molnar, M., (2012), “Fiscal Consolidation, Part 5. What Factors Determine The Success of Consolidation Efforts?”, OECD Economics Department Working Papers, 936, 1-29. http://dx.doi.org/10.1787/5k9h28mzp57h-en1-29 (Erişim: 21.07.2017).
• Nguyen, B. V. (2015), “Effects of Fiscal Deficit and Money M2 Supply on Inflation: Evidence from Selected Economies of Asia”, Journal of Economics, Finance and Administrative Science, 20, 49-53.
• Oladipo, S. O. ve Akinbobola, T. O. (2011), “Budget Deficit and inflation in Nigeria: A Causal Relationship”, Journal of Emerging Trends in Economics and Management Sciences, 2(1), 1-8.
• Oğuz, Şebnem (2010), Türkiye’de Enflasyon Sürekliliğinin Analiz: Tarihsel Trend Ve Tüfe Alt Gruplarındaki Farklılaşması, Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası İletişim ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü.
• Perron, P. (1989), “The Great Crash, the Oil Price Shock, and the Unit Root Hypothesis”, Econometrica, 57(6), 1361-1401.
• Sargent, T.J. ve Wallace, N. (1981), “Some Unpleasant Monetarist Arithmetic”, Federal Reserve Bank of Minneapolis Quarterly Review,Fall, 1-18.
• Susam, Nazan (2009), Türkiye’de Uygulanan Maliye Politikaları 1923-2008, 1. Baskı, İstanbul: Derin Yayınları.
• Şahin, Hüseyin (2011), Türkiye Ekonomisi, Yenilenmiş 11. Baskı, Bursa: Ezgi Kitapevi Yayınları.
• Toda, H. Y. ve Yamamoto, T. (1995), “Statistical Inference in Vector Autoregressions with Possibly İntegrated Processes”, Journal Of Econometrics, 66, 225-250.
• Tüleykan, H. (2016), “Faiz Dışı Fazla ve Bazı Bütçe Verileri Arasında Nedensellik İlişkisi”, Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (1), 301-322.
• Ulusoy, A. ve Erdem, H. F. (2014), “İç Borçlanma ve Enflasyon Etkileşimi: Türkiye Örneği”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 12(22), 122-135.
• Ulusoy, A. (2014), Devlet Borçlanması, 8. Baskı, Trabzon: Aksakal Kitapevi.
• Vieira, Carlos (2000), Are Fiscal deficits inflationary? Evidence for the EU, Economic Research Paper No. 00/7, 1-16. http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download? doi=10.1.1.35.1003&rep= rep1&type=pdf (Erişim: 09.16.2017)
• Yamak, R. ve Korkmaz, A. (2005), “Reel Döviz Kuru ve Dış Ticaret Dengesi İlişkisi”, Ekonometri ve İstatistik e-Dergisi, (2), 16-38.
• Yien, L. C., Abdullah, H. ve Azam, M. (2017), “Granger Causality Analysis between Inflation, Debt and Exchange Rate: Evidence from Malaysia”, International Journal of Academic Research in Accounting, Finance and Management Sciences, 7(1), 189-196.