OKUMAYLA İLGİLİ DOKTORA TEZLERİNİN ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 1, 30 - 43, 29.05.2023

Sıdıka Büyük

https://doi.org/10.29228/filolojibengu.26

Öz

Özet
Bu araştırmada okuma becerisiyle ilgili 2000-2022 yılları arasında gerçekleştirilen doktora tezlerini çeşitli değişkenler açısından incelemek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda ulusal tez merkezinde yer alan 169 tez çalışma kapsamına alınmış; tezler konu, yöntem, hedef kitle ve sonuçları bakımından incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Araştırma doküman incelemesi yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlardan biri söz konusu yıllar arasında toplamda en fazla tezin (26) 2019 yılında gerçekleştirildiği yönündedir. Araştırmanın bir diğer sonucu, ilk 11 yıllık dönemde tezlerin yıllık ortalama tamamlanma sayısı 4 iken ikinci 12 yıllık dönemde tamamlanan tez sayısının 11’e yükselmesidir. Öte yandan tezlerde 2000-2010 yılları arasında en çok nicel araştıma yöntemleri, 2011-2022 yılları arasında en çok karma yöntem kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bir diğer sonuç ise konu bakımından tezlerde en çok “strateji kullanımı”, “öğrenme ve öğretme yaklaşımları”, “ilk okuma ve yazma” konularının işlenmesidir. Çalışmadan elde edilen bulgular benzer çalışmaların sonuçları ile karşılaştırılmış ve yorumlanmıştır.
Anahtar sözcükler: okuma, okuduğunu anlama, doktora tezleri, tez inceleme

Anahtar Kelimeler

okuma, okuduğunu anlama, doktora tezleri, tez inceleme

Kaynakça

• Aslan, O. (2021). Peritekstual Okumanın İlkokul Öğrencilerinin Okuduğunu Anlama Becerilerine, Okuma Motivasyon ve Tutumlarına Etkisi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi Sınıf Eğitimi Bilim Dalı, Erzurum.
• Batum, A. Ü. (2015). Çocuk Edebiyatı Yapıtlarının Öğrencilerin Okumaya Güdülenmesine Etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Türkçe Eğitimi Bilim Dalı, Ankara.
• Ceran, D., Aydin, M., & Onarıcıoğlu, A. S. (2018). Okuma Eğitimi Üzerine Yapılan Tezlerde Eğilimler: Bir İçerik Analizi Çalışması, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 2377-2392.
• Ceyhan, S. (2019). Etkileşimli Sesli Okumanın Öğrencilerin Okuduğunu Anlama, Okuma Motivasyonu ve Akıcı Okumalarına Etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Temel Eğitim Ana Bilim Dalı, Ankara.
• Çalışkan, E. F. (2019). Aile Katılımlı Okuma Etkinliklerinin İlkokul Öğrencilerinin Okuduğunu Anlama Becerisine, Okuma Motivasyonuna ve Okuma Tutumuna Etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi Temel Eğitim Ana Bilim Dalı, Erzurum.
• Çetin, H. (2020). Arttırılmış Gerçeklik Temelli Hikayelerin Okuma Becerileri Üzerindeki Etkisi: Biçimlendirici Deney Araştırması. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Sınıf Eğitimi Bilim Dalı, Ankara.
• Durmuş, G. (2017). Metinsel Aşkınlık İlişkileri Kuramına Göre Düzenlenen Metin İşleme Süreçlerinin Okuduğunu Anlama Becerisine ve Okuma Tutumuna Etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İnönü Üniversitesi Türkçe Öğretmenliği Bilim Dalı, Malatya.
• Göçer, A., & Moğul, S. (2011). Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi ile İlgili Çalışmalara Genel Bir Bakış, Electronic Turkish Studies, 6(3).
• Göçer, A., Tabak, A. G. G., & Coşkun, A. (2012). Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi Kaynakçası, Türklük Bilimi Araştırmaları, (32), 73-126.
• Göğüş, B. (1978). Orta Dereceli Okullarımızda Türkçe ve Yazın Eğitimi. Ankara: Gül Yayınevi.
• Hamzadayı, E. (2010). Bütünleştirilmiş Öğrenme Öğretme Yaklaşımının Türkçe Öğretiminde Okuduğunu Anlama ve Yazılı Anlatım Becerilerine Etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Türkçenin Eğitimi ve Öğretimi Bilim Dalı, Ankara.
• Hamzadayı, E., & Batmaz, Ö. (2022). Okuduğunu Anlamayı Etkileyen Etmenlere Yönelik Bir İnceleme, Ege Eğitim Dergisi, 23(2), 190-209.
• Karahan, B. Ü. (2015). 5. ve 6. Sınıf Öğrencilerinin Okumaya Karşı Tutum ve Motivasyonlarının Okuduğunu Anlama Becerileri ile İlişkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı, Erzurum.
• Köse, D., & Özsoy, E. (2020). Türkiye’de Yabancılara Türkçe Öğretiminin Otuz Yılı: 1990-2020, Turkophone, 7(2), 27-54.
• Küçükavşar, A. (2010). Yapılandırmacı Yaklaşımın Türkçe Eğitiminde Okuduğunu Anlama Becerileri Üzerine Etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Türkçenin Eğitimi ve Öğretimi Ana Bilim Dalı, Ankara.
• Mete, G. (2016). Okumaya Adanmışlık Modeli ile 8. Sınıf Öğrencilerinin Okuduğunu Anlama Düzeyleri ve Okuma Motivasyonlarının Geliştirilmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İnönü Üniversitesi Türkçe Öğretmenliği Bilim Dalı, Malatya.
• Önal, A., & Maden, S. (2021). Türkçe Eğitimi ile İlgili 2015-2019 Yılları Arası Lisansüstü Tezlerin Araştırma Eğilimleri, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(3), 929-941.
• Özdemir, E., (2018). Eleştirel Okuma. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Özdemir, E. Ç. (2019). Artırılmış Gerçeklik Temelli Okuma Çalışmalarının Bazı Okuma Değişkenleri ve Derse Katılım Üzerindeki Etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Sınıf Eğitimi Bilim Dalı, Ankara.
• Sever, S. (2000). Türkçe Öğretimi ve Tam Öğrenme. Ankara: Anı Yayınları.
• T.C.MEB. (2019). Pisa 2018 Türkiye Ön Raporu.
• https://pisa.meb.gov.tr/www/raporlar/icerik/5
• Türk Dil Kurumu Türkçe Sözlük. (2011). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2021). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Yiğit, F. (2021). Akran Destekli ve Birlikte Öğrenme Tekniklerinin 6. Sınıf Öğrencilerinin Okuduğunu Anlama Başarılarına ve Okumaya Yönelik Tutumlarına Etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Trabzon Üniversitesi Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı, Trabzon.
• Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp
• Seçim, E. S. (2022). Ev Okuryazarlık Ortamı ve Ebeveyn Okuma İnançlarının Çocukların Okuma Motivasyonları ile İlişkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı, Ankara.
• Sezgin, Z. Ç. (2015). Kavram Odaklı Okuma Öğretiminin Okuma Motivasyonu ve Anlamaya Etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Sınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı, Ankara.