Klasik Arapça Metin Okuma Becerisinde Esas Alınan Kaynaklar ve Nihad Mazlum Çetin’in Yöntemi İle Alana Katkısı

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 1, 14 - 26, 30.06.2024

Hatice Arslan Sözüdoğru

https://doi.org/10.55036/ufced.1428770

Öz

Arapça öğreniminde klasik Arapça önemli bir yere sahiptir. Aynı şekilde klasik Arapça derslerinde okutulacak kitapların seçimi dersin kendisi kadar önemlidir. Zira öğrenci seviyesine uygun klasik metinlerle karşılaşırsa korkmadan dört dil becerisinden biri olan okumayı gerçekleştirebilmektedir. Diğer yabancı dillerde olduğu gibi Arapçayı öğrenenler için de yeni öğrendikleri bir dilde klasik kitapları okuyabilmek başlangıçta zor gibi algılanabilir. Bununla birlikte yabancı dil öğrenenlerin hedefleri arasında o dilin temel kaynaklarını, klasiklerini okumak yer almaktadır.

Arapça öğrenenlerin de hedefleri arasında yer alan kaynak eser okumanın hemen gerçekleştirmenin mümkün olmadığı bir gerçektir. Bunu tespit eden, Arap dili ve edebiyatı alanında pek çok değerli eseri literatüre kazandıran Nihad Mazlum Çetin klasik eser okumayı öğrenciye yakınlaştıracak ve sevdirecek en-Nusûsu’l-muhtâre adlı bir kitap kaleme almıştır (1979). Bu kitapta klasik Arap edebiyatında tanınmış eserlerden seçme metinler yer almaktadır. 2015 yılına kadar İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arap Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı’nda ders kitabı olarak okutulan eser, Klasik Metinler ve Tarihi Metinler gibi derslerin materyali olmuştur.

Çalışma kapsamında Arapça kaynak eserler ele alınıp, Nihad Çetin’in yöntemi hakkında bilgi verilmiştir. Nihad Çetin’in, tespit edilen Arapça klasik metinler ve tarihi metinlerden kaynak olarak seçtiği 22 eserin önemi ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Arapça Klasik Metinler, Arapça Tarihi Metinler, Nihad Mazlum Çetin, Klasik Metin Okuma Yöntemi, en-Nusûsu’l-muhtâre.

Kaynakça

• Alparslan, A. (1991).“Prof. Dr. Nihad Çetin”. Türk Dili (483: ss. 836-837).
• Avcı, C. (2013). “Yâkût el-Hamevî”. TDV İslâm Ansiklopedisi (43: ss. 288-291). İstanbul: TDV Yayınları. el-Câhız, O. Kitâbu’l-buhalâ. thk. Tâhâ el-Hacerî, (5. bs.) Kahire: Dâru’l-Meârif, ty.
• Çetin, N. M. (1983). en-Nusûsu’l-muhtâre. İstanbul: (2. bs.)
• Durmuş, İ. (2000). “İbnü’l-Mukaffa‘”. TDV İslâm Ansiklopedisi (21: ss. 134-137). İstanbul: TDV Yayınları.
• Elf Leyletin ve Leyle. (1297/1880). haz. el-Kâdî Feth Muhammed. Matbaatu’l-Hayderî.
• Furat, A. S. (1998). "Nihad M. Çetin, Hayatı ve Eserleri", Şarkiyat Mecmuası (8: ss. 1-8).
• Gökgöz, T. (2020). “Nihad M. Çetin Hayatı ve Edebi Kişiliği”, III. Uluslararası Avrasya Çalışmaları Sempozyumu “Avrasya’da Bilim ve Teknoloji Öncüleri” –Prof. Dr. Fuat Sezgin’in Anısına-, (ss. 382-393). ed. Oraz Sapaşev- Turgay Gökgöz, İstanbul: Demavend Yayınları.
• Gökyay, O. Ş. (2002). “Kâtib Çelebi”. TDV İslâm Ansiklopedisi. (25: ss. 36-40). İstanbul: TDV Yayınları.
• İbnu’l-Enbârî, Ebü’l-Berekât K. (1998). Nuzhetu’l-Elibbâ fî Tabakâti’l-Udebâ. thk. Muhammed Ebu’l-Fadl İbrâhîm. Kâhire: Dâru’l-Fikri’l-Arabî.
• Hizmetli, S. (2000). “İbnü’l-Tiktakâ”. TDV İslâm Ansiklopedisi (21: ss. 232-233). İstanbul: TDV Yayınları.
• Hoca, N. (1988). “Abdülkâdir el-Bağdâdî”. TDV İslâm Ansiklopedisi (1: ss. 230-231). İstanbul: TDV Yayınları.
• Kaya, M. (2000) “İbnü’l-Kıftî”. TDV İslâm Ansiklopedisi (21: ss. 112-114). İstanbul: TDV Yayınları.
• Kılıç, H. (1994). “Ebü’l-Ferec el-İsfahânî”. TDV İslâm Ansiklopedisi. (10: ss. 316-318). İstanbul: TDV Yayınları.
• Kılıç, H. (1995). “Enbârî, Kemaleddîn”. TDV İslâm Ansiklopedisi. (11: ss. 173-174). İstanbul: TDV Yayınları.
• Özaydın, A. (2000). “İbnü’l-Esîr, İzzeddin”, TDV İslâm Ansiklopedisi (21: ss. 26-27). İstanbul: TDV Yayınları.
• Özaydın, A. (1999). “İbn Hallikân”. TDV İslâm Ansiklopedisi. (20: ss. 17-19). İstanbul: TDV Yayınları.
• Şahin, O. (2011). “Nihad M. Çetin’i Vefatının 20. Yılında Saygıyla Anıyoruz. Âlim, Şâir ve Hattat”, Türk Edebiyatı (459: ss. 44-48).
• Şeşen, R. (1993). “Câhiz”. TDV İslâm Ansiklopedisi (7: ss. 20-24). İstanbul: TDV Yayınları.
• Topuzoğlu, T. R. (1993). “Çetin, Nihad Mazlum”. TDV İslâm Ansiklopedisi (8: ss. 290-291). İstanbul: TDV Yayınları.
• Tüccar, Z. (1999). “İbn Reşîk el-Kayrevânî”. TDV İslâm Ansiklopedisi (20: ss. 247-249). İstanbul: TDV Yayınları.
• Tüccar, Z. (1999). “İbn Sellâm el-Cumâhî”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (20: ss. 312-313). İstanbul: TDV Yayınları
• Uludağ, S. (1999). “İbn Haldûn”. TDV İslâm Ansiklopedisi (20: ss. 8-12). İstanbul: TDV Yayınları.
• Ulutürk, V. (1992). “Binbir Gece”. TDV İslâm Ansiklopedisi (6: ss. 180-181). İstanbul: TDV Yayınları.
• Tülücü, S. (2005). “Mufaddal b. Seleme”. TDV İslâm Ansiklopedisi (30: ss. 365-366). İstanbul: TDV Yayınları.
• Tümer, G. (1992). “Bîrûnî”. TDV İslâm Ansiklopedisi (6: ss. 206-215). İstanbul: TDV Yayınları.
• Türkiye Diyanet Vakfı Haber Bülteni (1991). Ankara, Ekim: 21.
• Yavuz, Y. Ş. (2011). “Taşköprizâde Ahmed Efendi”. TDV İslâm Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları. 40: 151-152. Yazıcı, H. (1999). “İbn Kuteybe”. TDV İslâm Ansiklopedisi (20: 150-152). İstanbul: TDV Yayınları.
• Yazıcı, H. (2008). “Kadîm Bir Üsküdarlı ve İstanbul Çelebisi: Prof. Dr. Nihad M. Çetin”. Uluslararası Üsküdar Sempozyumu VI, (6-9 Kasım (2: ss. 221-230). ed. Coşkun Yılmaz.
• Yılmaz, C. (1991). “Bilim Hazinesi Prof. Dr. Nihad Mazlum Çetin’in Ardından”, İslam (96: ss 34-36).