TÜKETİM KÜLTÜRÜNDE İKNA STRATEJİLERİ VE AYARTMA YÖNTEMİ

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 4, 56 - 72, 31.05.2020

Ali Abdurrezzak

Öz

Geçmişten günümüze insan ilişkilerinin yaşandığı ve iletişimin sağlandığı her ortamda bir düşünceye, duruma ya da olaya karşı ikna etmeye yönelik birçok strateji izlenmektedir. İnsan başkalarıyla olan iletişimi neticesinde etkileşim yaşamaktadır ve istendik davranışlarını ortaya çıkarılması için ikna etmek amacıyla seçilen yollardan kandırma tekniği kullanılabilmektedir. Yüz yüze iletişim yoluyla ikna etme yollarının seçilmesinin yanında kitle iletişim araçlarından özelikle görsel medya aracılığıyla ikna etmenin daha kolay gerçekleştiği söylenebilir. İkna edilmenin ve ikna etmenin sosyolojik, psikolojik, kültürel ve ekonomik açıdan birçok işlevi yer almaktadır. İnsanların manevi dünyasına yönelerek yardım amaçlı küçük hediyeler için yüklü miktarda ücretlerin alınmasının, ilaç sektöründe firmaların kendi ilaçlarının tercih edilmesi için doktorlara sundukları imkânların, spor merkezlerinin talebi artırmak için müşterilerine ücretsiz olarak aktiviteler sunmasının tüketici üzerinde psikolojik etkiye sahip bir işlevi vardır. Bu hizmetler karşısında ikna olarak karşılık verme ile kan(dırıl)ma süreci başlamış olur. Bu çalışmada ikna tekniklerinin neden ve nasıl kullanıldığı, ikna etmenin tüketim kültüründe oynadığı rolü, kitle iletişim araçları ile kültür endüstrisinin ilişkisi ortaya konularak medyanın hedef kitleye yönelik izlediği tüketim politikaları otaya konulmaya çalışılacaktır. İkna etmede kullanılan kandırma teması üzerinde durularak kanma ve kandırmanın kültürel, sosyolojik, psikolojik, ve ekonomik açıdan insanlar üzerindeki etkisi ve sonuçları tespit edilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Tüketim kültürü, İkna etme, , kandırma, , strateji, medya

Kaynakça

• ADORNO, W. Theodor (2007). Kültür Endüstrisi. (Çev. Nihat Ülner, Mustafa Tüzel, Elçin Gen) İstanbul: İletişim Yayınları. AKTUĞLU, Karpat & EĞİNLİ, Ayşen Temel (2010). “Küresel Reklâm Stratejilerinin Belirlenmesinde Kültürel Farklılıkların Önemi”. Selçuk İletişim, 6 (3). 167-183. AYDIN, Adalı Gülten (2016). “Popüler Kültür ve Reklam İlişkisi: Basılı Reklamlarda 14 Şubat Sevgililer Günü”. Global Media Journal Tr Edition, 6 (12), Bahar/Spring 2016 BARTHES, Roland (1979). Göstergebilim İlkeleri (Çev.Berke Vardar — Mehmet Rifat). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları BARTHES, Roland (2014). Çağdaş Söylemler (Çev. Tahsin Yücel. İstanbul: Metis Yayınları. BAUDRILLARD, Jean (2001). Selected Writings (Ed: Mark Poster), California: Stanford University Press. BAUMAN, Zygmunt (2012). Akışkan Modern Dünyadan 44 Mektup. (Çev. Pelin Siral). İstanbul, Habitus Yayınları. BAUMAN, Zygmunt (2012). Küreselleşme. 4bs. (Çev. Abdullah Yılmaz). İstanbul: Ayrıntı Yayınları. BENNETT, Andy (2013). Kültür ve Gündelik Hayat (Çev. Nagehan Tokdoğan, Burcu Şenel, Umut Yener Kara). Ankara: Phoenix Yayınları. CAMPBELL, Joseph. (2003). Yaratıcı Mitoloji-Tanrının Maskeleri (2.Bs.). (Çev. K. Emiroğlu). Ankara: İmge Kitabevi. CANETTI, Elias (2006). Kitle ve İktidar (Çev. Gülşah Aygen). İstanbul: Ayrıntı Yayınları. DEELY, John (2005). Basics Of Semiotics (4th. Ed). Tartu: Tartu Universty Press. EAGLETON, Terry (2011). Postmodernizmin Yanılsamaları. 2bs. (Çev.Mehmet Küçükistanbul: Ayrıntı Yayınları. ERDOĞAN, İrfan (2011). İletişimi Anlamak. Ankara: Pozitif Matbaacılık. ERDOĞAN, İrfan & Korkmaz, Alemdar (2005). Öteki Kuram Kitle İletişim Kuram Ve Araştırmalarının Tarihsel Ve Eleştirel Bir Değerlendirmesi. Ankara: Erk Yayınları. FİDAN, Süleyman (2017). “Âşıklık Geleneği ve Medya Endüstrisi”. Ankara: Grafiker Yayınları. HARVEY, David (1997). Postmodernliğin Durumu Kültürel Değişimin Kökenler. (Çev. Sungur Savran). İstanbul: Metis Yayınları. HASEKİOĞLU, Seda (2008). Reklam ve İdeoloji: Yazılı Basında Yer Alan Reklamlara Göstergebilimsel Bir İnceleme. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi. KAYA, Ferzinde (2018). “Reklam ve Pazarlama Stratejileri: Bir Reklamda Olması Gerekenler”. Mecmua Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi. 3(5). 99-111. LEFEBVRE, Henri (2012). Gündelik Hayatın Eleştirisi I (Çev. Işık Ergüden). İstanbul: Sel Yayınları. MARTİN-Santana D. Josefa & BEERLI-PALACIO, Asuncion (2008). Why Attitudes Toward Advertising Are Not Universal: Cultural Explanations, Journal Of Euromarketing, 17(3). NÖTH, Winfried (1990). Handbook Of Semiotics. New York: The Association Of American University Press. ÖZDEMİR, Nebi (2008). Medya, Kültür ve Edebiyat. Ankara: Geleneksel Yayıncılık. ÖZDEMİR, Nebi (2012). Kültür Ekonomisi ve Yönetimi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları. ÖZGEN, İpek (2017). “Tüketim Kültürü ve Medyada Güzellik Söylemi: Bir Alımlama Çalışması”. Global Media Journal Tr Edition, 8(15). PARSA, A.F ve S. OLGUNDENİZ (2014). "İletişimde Göstergebilim ve Anlamlandırma Sürecini Örneklerle Değerlendirme", İletişim Araştırmalarında Göstergebilim, Güneş A. , Ed., Literatürk Yayınları, İstanbul, Ss.1-15. TAN, T. Enis (2014). “Mitolojik İmgeleri Tüketmek”. International Journal Of Human Sciences, 11(2), 138-154. WOLF, Naoimi (2002). Beauty Myth. Harbercollins E-Books. YÜKSEL, Ahmet Haluk vd. (2012). İkna Edici İletişim. (Ed. Mine Oyman). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Web-Ofset Tesisleri.