Elements of Folk Culture in the Series of Gönül Dağı

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 2, 230 - 249, 30.11.2024

Berna Dinç Musluk

https://doi.org/10.61729/uhad.1554718

Öz

The concept of "folk" is not only a group of people living in the same country and being citizens of that country, but also a common culture builder and carrier of this culture. The study of this common life, which exists in all segments of the society with its beliefs, folklore, cuisine, music, traditions and customs in the aforementioned culture, constitutes the study area of folklore. Cultural heritage, after oral and written traditions, is being reshaped in the electronic environment in the digital age and is transferred from generation to generation. In the work named "Folk Culture Elements in the Gönül Dağı Series"; the elements of folk culture in the TV series "Gönül Dağı", which makes a great contribution to the survival of the Turkish folk culture, values, traditions and customs by allowing it to reach large masses by giving place to it in the mainstream media, are examined and with this study it is aimed to protect some beliefs and practices of Turkish folk culture, which has lost its vitality, and to transfer it to future generations. Inspired by the stories of Mustafa Çitçi, known as "The Pen of the Steppe", and scripted by Ali Asaf Elmas, Mustafa Becit and Teoman Gök, Gönül Dağı is a production that relieves the viewers' longing for the past and their hometown. The first episode of the series, which is very rich in terms of mystical, sociological and folkloric elements, met with the audience in 2020 and the series continues to be broadcast with new episodes on TRT 1 channel. In the preparation of this work, the stories of Mustafa Çiftçi, the comments and opinions of the actors and screenwriters about the series, the interviews they gave in the mainstream and social media, the comments and views of the audience on the social media accounts of the series were used. As a result of the study, various findings were obtained about how the Gönül Dağı series
adapted and kept the folk culture elements alive today, and in what aspects these elements attract attention in modern society.

Anahtar Kelimeler

Transfer, Electronic culture, Television series, Tradition, Anatolia

Gönül Dağı Dizisinde Halk Kültürü Unsurları

Öz

“Halk” kavramı sadece aynı coğrafyada yaşayan ve o ülkenin yurttaşı olan insanları değil, aynı zamanda ortak bir kültür inşa edip taşıyan topluluğu ifade eder. Sözü edilen kültürde inanışıyla, mutfağıyla, müziğiyle, gelenek ve görenekleriyle toplumun tüm kesimlerinde var olan bu ortak yaşantının incelenmesi de halk biliminin çalışma alanını oluşturmaktadır. Kültürel miras, sözlü ve yazılı geleneklerin ardından, dijital çağda elektronik ortamda da yeniden şekillenmekte ve kuşaktan kuşağa aktarılmaktadır. “Gönül Dağı Dizisinde Halk Kültürü Unsurları” adlı bu çalışmada; Türk halk kültürüne, gelenek ve göreneklerine ana akım medyada yer vererek geniş kitlelere ulaşmasına imkân tanıyan “Gönül Dağı” dizisindeki halk kültürü unsurları incelenmekte ve canlılığını yitiren, Türk halk kültürüne ait birtakım inanç ve uygulamaların korunması ve gelecek nesillere aktarılmasında elektronik ortamın rolünü değerlendirmek amaçlanmaktadır. Ali Asaf Elmas, Mustafa Becit ve Teoman Gök’ün “Bozkırın Kalemi” ünvanıyla tanınan Mustafa Çitçi’nin öykülerinden esinlenerek senaryolaştırdığı Gönül Dağı, izleyenlerin geçmişe ve memleketlerine olan özlemini dindiren nitelikte bir yapımdır. Tasavvufi, sosyolojik, folklorik unsurlar açısından oldukça zengin olan dizinin ilk bölümü 2020 yılında izleyiciyle buluşmuş ve dizi, 2024 yılı itibarıyla TRT 1 kanalında yeni bölümleriyle yayınlanmaya devam etmektedir. Bu çalışmanın hazırlanmasında Mustafa Çiftçi’nin hikâyelerinden, oyuncu ve senaristlerin dizi hakkındaki yorum ve görüşlerinden, ana akım ve sosyal medyada vermiş oldukları röportajlardan, dizinin sosyal medya hesaplarındaki izleyici yorum ve görüşlerinden yararlanılmıştır. Çalışmanın sonucunda, Gönül Dağı dizisinin halk kültürü unsurlarını günümüze nasıl uyarlayıp yaşattığı, modern toplumda bu unsurların hangi yönleriyle dikkat çektiğine dair çeşitli bulgular elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Aktarım, Elektronik kültür, Televizyon dizisi, Gelenek, Anadolu

Kaynakça

• BEZCİ, Gül. (2018). “Osmanlı toplumunda ramazan kültürü”. Yüksek Lisans Tezi. Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi.
• BÜYÜKOKUTAN TÖRET, Aslıhan (2016). “Türklerdeki Evliliğe Bağlı İnanış ve Uygulamalarda Eşiğin Yeri”, Uluslararası Türk Dünyası Kültür Araştırmaları Dergisi. Sempozyum Özel Sayısı. C.2, S.7, s.435-448.
• ÇOBANOĞLU, Özkul. (2007). Âşık Tarzı Edebiyat Geleneği ve İstanbul. İstanbul: 3F Yayınları.
• ESİRGEN Bilge. (2007). “Türk destanlarında bilge adam tipi üzerine bir inceleme”. Yüksek Lisans Tezi. İzmit: Kocaeli Üniversitesi.
• FİDAN, Süleyman (2018a). “Televizyon Dizilerinde Geleneksel Müzik Belleğinin Kullanımı”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C.11, S. 60, s. 125-139.
• FİDAN, Süleyman (2018b). “Çizgi Dizilerde Geleneksel Müzik Kullanımına Uygulamalı Halkbilimi Penceresinden Bir Bakış”, Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, C.6, S. 15 s. 974-984.
• GÜNGÖR, Ali İsra (2020). “Kurbanla İlgili İnanış ve Uygulamalar”, Halk İnanışları (ed. Durmuş Arık, Ahmet Hikmet Eroğlu). Ankara: Grafiker Yayınları, s. 386-412.
• KABAK, Turgay (2014). “Lâkaplar ve Uzuncaburç Kasabası’nda Lâkap Verme Geleneği Üzerine Bir İnceleme”, ACTA TURCICA, S. 1-1, s. 1-30.
• KAPLAN, Haktan (2022). Türk Kültüründe Ziyaret Olgusu -Bolu ve Düzce Örneği-. Konya: Palet Yayınları.
• KURT, Seda Nur (2020). “Türk Mitolojisi Evreninde Geyik Motifi Üzerine Genel Bir İnceleme”. BETİK, S. 2, s. 60.
• MAGOULICK, Magpul (2019). “Halkbilimi Tarihi”. Dünya Halkbilimi Çalışmaları Tarihi. (çev. S. Teyek,), (ed. M. Öcal Oğuz vd.). Ankara: Geleneksel Yayınları.
• ÖRNEK, Sedat Veyis (1979). Anadolu Folklorunda Ölüm. Ankara: A.Ü. DTCF Yayınları.
• ÖZCAN, Derya. (2016). “Uşak Yöresinde Evlilikle İlgili Ritüel ve Büyüsel İçerikli Pratikler”. Tarih Okulu Dergisi. S. XXVIII. s. 259-272.
• ÖZDAL, Ayşenur (2023). “Kültürel Unsurların Elektronik Ortamda Aktarımına Bir Örnek Olarak “Aybek” Çizgi Filmi”. The Journal of Social Sciences, S. 64, s. 223-236.
• ÖZDAL, Ayşenur (2024). “Gülme Kuramları ile Lakaplara Bir Bakış”, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, C. 14, S. 1. s. 297-309
• ŞAHİN, İbrahim (2019). Adbilim. Ankara: Pegem Akademi.
• Türkçe Sözlük (2009). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• YODER, Don (2019). “Halk Yaşamı”, Halkbiliminde Kuramlar ve Yaklaşımlar 2. (çev. A. Yavuz), (ed. M. Öcal Oğuz). Ankara: Geleneksel Yayıncılık.
• URL1: https://www.youtube.com/watch?v=-4p3ZY1XvPA (E.T.: 20.02.2023).
• URL2: https://www.youtube.com/watch?v=i_TGWUHLy1w (E.T.: 20.02.2023).
• URL3: https://www.youtube.com/watch?v=TX9g2lVTl7A (E.T.: 28.02.2023).
• URL4: https://www.youtube.com/watch?v=ADgDhSABTtc&t=8377s (1 sa.52. dk.)(E.T.: 28.02.2023).
• URL5: https://www.youtube.com/watch?v=dmeqhgaYLCc (E.T.: 01.03.2023).
• URL6: https://www.youtube.com/watch?v=XU7BN5AEMUE (E.T.: 01.03.2023).
• URL7: https://www.youtube.com/watch?v=JC6EwCQhKhU (E.T.: 01.03.2023).
• URL8:https://www.youtube.com/watch?v=v55mEbYz9vU&list=PLskt8bvhVjrW4CwAAC34An1AmiirEHRkW (E.T.: 02.03.2023).
• URL9: https://www.youtube.com/watch?v=v55mEbYz9vU (E.T.: 03.03.2023).
• URL10: https://www.youtube.com/watch?v=VZ_Vb6aeX5U (E.T.: 05.03.2023).
• URL11: https://www.youtube.com/watch?v=QJSZiqaWRAI (E.T.: 05.03.2023).
• URL12: https://www.youtube.com/watch?v=fI682tdnipg&t=33s (E.T.: 05.03.2023).
• URL13: https://www.youtube.com/watch?v=xhQIAZEs88I (E.T.: 06.03.2023).
• URL14:https://www.youtube.com/watch?v=7z6-_zCHiBA&t=864s (E.T.: 17.03.2023).
• URL15: https://www.youtube.com/watch?v=rhFFMw0Smno (E.T.: 17.03.2023).
• URL16: https://www.youtube.com/watch?v=N64lHcSARM0 (E.T.: 17.03.2023).
• URL17: https://www.youtube.com/watch?v=yTc9WiLzhEs&t=5732s (1 sa.49.dk.) (E.T.: 22.03.2023).
• URL18: https://www.youtube.com/watch?v=pc33OQ0PiOc (E.T.: 22.03.2023).
• URL19:https://www.youtube.com/watch?v=W-zsb10meLs&t=11s (E.T.: 27.03.2023).
• URL20: https://www.youtube.com/watch?v=OlZ21gidPMU&feature=youtu.be (E.T.: 05.04.2023).
• URL21: https://www.youtube.com/watch?v=BokoE9ocHDI (E.T.: 05.04.2023).
• URL22: https://www.youtube.com/watch?v=S_5yE7AsVGI (E.T.: 15.04.2023).
• URL23: https://www.youtube.com/watch?v=4_AOT1dokrI&t=393s (22. dk) (E.T.: 15.04.2023).
• URL24: https://www.dogadergisi.com/anadolunun-yilki-atlari/ (E.T.: 18.04.2023).
• URL25: https://www.youtube.com/shorts/UBvzMJzzW_g (E.T.: 18.04.2023).
• URL26: https://www.youtube.com/watch?v=fKPqIav0rrI (2 sa.14. dk.) (E.T.: 02.05.2023).
• URL27: https://www.youtube.com/channel/UCBz9A234jE6-SSJdgh7Q3aQ (E.T.: 02.05.2023).
• URL28: https://www.youtube.com/watch?v=XU7BN5AEMUE (E.T.: 18.05.2023).
• URL29: https://www.youtube.com/watch?v=W-QF0StlEiM (E.T.: 18.05.2023).