Realist Approach to Turkey's Foreign Policy: Turkey's the Eastern Mediterranean and Libyan Policy

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 1, 74 - 87, 30.06.2020

Fatih Tuna

Öz

TÜRK DIŞ POLITIKASINDA REALISTYAKLAŞIM: TÜRKIYE'NIN DOĞU AKDENIZ ve LIBYA POLITIKASI

Öz

Bu çalışma, Türkiye’nin Doğu Akdeniz ve Libya politikasını
realizm teorisi çerçevesinde ele almaktadır. Bunu yaparken, Türkiye’nin
Doğu Akdeniz’de izlediği politikalar ile Yunanistan, GKRY, Mısır ve
İsrail’in Türkiye’ye karşı izlemiş olduğu politikaları realizmin ‘egemen
devlet (sovereign state)’ perspektifinden incelemiştir. Bu çalışmanın
bulgularında Türkiye’nin Doğu Akdeniz politikası Libya ile
ilişkilendirilmiştir. Türkiye’nin Libya’da izlediği dış politika, Doğu
Akdeniz’de Libya, KKTC ve Türkiye’nin egemenlik haklarının korunması
ve deniz yetki alanlarının sınırlandırılmasında önemli olduğu
değerlendirilmektedir. Sonuç olarak, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki
Libya politikası, jeopolitik ve stratejik açıdan hayati derecede önemlidir
ve Türkiye, GKRY ve Yunanistan’ın Münhasır Ekonomik Bölge (MEB)
iddialarını reddetmektedir.

Anahtar Kelimeler

Doğu Akdeniz, Libya

Kaynakça

• Anadolu Ajansı. (2019a). ‘Dışişleri Bakanlığı Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki Kıta Sahanlığı ve MEB sınırlarını Paylaştı’.
• https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/disisleri-bakanligi-turkiyenin-dogu- akdenizdeki-kita-sahanligi-ve-meb-sinirlarini-paylasti/1661261 (Erişim:24/12/19).
• Anadolu Ajansı, (2019b) ‘Doğu Akdeniz’de Yetki Alanlarının Belirlenmesinde Adaların Rolü’, https://www.aa.com.tr/tr/analiz/dogu- akdenizdeki-yetki-alanlarinin-belirlenmesinde-adalarin-rolu/1670572# (Erişim:12.05.2020).
• Anadolu Ajansı, (2019c). ‘Türkiye’nin Mavi Vatandaki Dev Tatbikatı Göz Kamaştırdı’, https://www.aa.com.tr/tr/turkiye/mavi- vatandaki-dev-tatbikat-goz-kamastirdi/1411433 (Erişim:12:05:2020).
• Anadolu Ajansı, (2020). Malta, AB’in İrini operasyonundan çekilmeye hazırlanıyor, Erişim: 22.05.2020.
• https://www.aa.com.tr/tr/dunya/malta-abnin-irini-operasyonuna-destegini- cekmeye-hazirlaniyor/1834040
• Arslan, R (2019) Doğu Akdeniz’de sondaj Faaliyetleri: 6 Başlıkta bilmeniz gerekenler https://tr.euronews.com/2019/07/19/dogu- akdeniz-sondaj-faaliyetleri-bilmeniz-gereken-her-sey-dogal-krizi-turkiye- kibris-ab (Erişim:19:12.2019).
• Berenskoetter, F. and Williams, M.J (2007) Power in World Politics. London: Routledge Taylor & Francis Group.
• Caşın, M.H. (2019) ‘Türkiye-Libya Anlaşmasının Hukuki ve Stratejik Boyutları’, https://www.aa.com.tr/tr/analiz/turkiye-libya- anlasmasinin-hukuki-ve-stratejik-boyutlari/1668270 (Erişim:24.12.2019)
• Crisis Group, (2020). Turkey Wades into Libya’s Troubled Waters, Europe Report, No:257.
• Donnelly, J. (2015) ‘The Discourse of Anarchy in IR’ International Theory 7:3, pp.393-425.
• Domazeti, R. (2020). “Libya’da dengeler değişiyor mu?”, İNSAMER, 20.04.2020
• Duman, S. (2019). ‘Doğu Akdeniz’de Emperyal Girişimler ve Türkiye’. Karadeniz Araştırmaları, 16:62, ss.213-230.
• Karpowich, K. and Julian, W. (2018) ‘Political Realism in International Relations’ in Zalta E.N (ed) the Stanford Encyclopaedia of Philosophy. Stanford University: Metaphysics Research Lab. Available at URL=https://plato.stanford.edu/archives/sum2018/entries/realism-intl- relations/ Accessed on 25 November 2018].
• Günel, R.V. (2018). Milletlerarası Hukuk. Savaş Yayınları: İstanbul.
• Kedikli, U & Deniz, T. (2015). ‘Enerji Kaynakları Mücadelesinde Doğu Akdeniz Havzası ve Deniz Yetki Alanları Uyuşmazlığı’. Alternatif Politika, 7:3, ss.399-426.
• Kütükçü, M.A. & Kaya, İ.S. (2016). ‘Uluslararası Deniz Hukuku Kapsamında Doğu Akdeniz’deki Petrol ve Doğalgaz Kaynakları ile Türkiye’nin Hukuki Durumu’, Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, Cilt:6, sayı:2/1, ss.81-06.
• III. Uluslararası Güvenlik Sempozyumu Raporu, (2019) Doğu Akdeniz’den Basra’ya Krizler ve Düzen, Rapor no:22.
• Özgür, H.K. (2017). ‘Hydrocarbonization of the Cyprus Problem’. Perception, Volume:22, number:2-3, pp.31-56.
• Şafak, E. (2019). ‘Doğu Akdeniz’de Enerji Bağlamında Değişen Dengeler’. Yakın Doğu Enstitüsü, Rapor no:2.
• Mearsheimer, J.J (2001) The Tragedy of Great Power Politics. New York: Norton.
• Morgenthau, H.J and Thompson, K.W (1985) Politics Among Nations: The Struggle for Power and Peace. New York: McGraw-Hill.
• Schmidt, B.C (2007) ‘Realism and Facets of Power in International Relations’ in Berenskoetter, F. and Williams, M.J. (ed) Power in World Politics. London: Routledge Taylor & Francis Group, pp. 43-63.
• Thomson. J.E (1995) ‘State Sovereignty in International Relations: Bridging the Gap between Theory and Empirical Research’ International Studies Quarterly 39:2, pp.213-233.
• Yaycı, C. (2012). ‘Doğu Akdeniz’de Deniz Yetki Alanlarının Paylaşılma Sorunu ve Türkiye’. Bilge Strateji, 4:6, ss.1-72.
• Yaycı, C (2019). Türkiye-Libya Arasındaki Anlaşmanın Sonuç ve Etkileri, https://kriterdergi.com/dis-politika/turkiye-ve-libya- arasindaki-anlasmanin-sonuc-ve-etkileri (Erişim:24.12.2019).
• Yaycı, C. (2019). Libya Türkiye’nin Denizden Komşusudur: Doğu Akdeniz’de Deniz Alanlarının Sınırlandırılmasında Libya’nın Rolü. ASAM: İstanbul
• Yaycı, C. (2020). Doğu Akdeniz’in Paylaşım Mücadelesi ve Türkiye, İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınevi.
• Viotti, P.R and Kauppi, M.V (2012) International Relations Theory, 5 th ed. London: Longman.
• Waltz, K.N (2001) Man, the State, and War: A Theoretical Analysis. New York: Columbia University Press.
• Waltz, K.N. (1979) Theory of International Politics. London: Addison-Wesley Publishing Company.
• Walt, S.M (1998) ‘One World, Many Theories’ Foreign Policy 110, pp. 29-46.
• Encyclopaedia Britannica, (2020). Westphalia, Erişim: 10.05.2020. https://www.britannica.com/place/Westphalia