AVRUPA BİRLİĞİ’NE KATILIM SÜRECİNİN TÜRKİYE SİYASETİNE YANSIMASI: ALTERNATİF ÖRGÜTLER

Yıl 2021, , 80 - 107, 21.04.2021

Didem Saygın , Asime Dilara Erdem

https://doi.org/10.51763/uid.895475

Cited By: 2

Öz

Türkiye, 31 Temmuz 1959 yılında Avrupa Birliği’ne (AB) üyelik sürecini başlatmıştır. Günümüze kadar Türkiye-AB ilişkileri inişli-çıkışlı bir diyalog içerisinde olmuştur. Yaklaşık 60 senedir süregelen ilişkilerin tam üyelik ile sonuçlanamaması Türkiye için farklı alternatifleri gündeme getirmiştir. Bu çalışmada Türkiye-AB ilişkisindeki süreçler, Türkiye’nin siyasi olarak AB karşısındaki duruşu ve AB’ye yönelik oluşturabileceği alternatifler özellikle güncel gelişmeler dikkate alınarak değerlendirilmiştir. Ayrıca uluslararası arenadaki alternatif örgütlerin varlığı ve Türkiye ile olan ilişkilerine değinilmiş ve Türkiye’nin hem AB ile olan ilişkisi hem de diğer örgütlerle olan ilişkisi değerlendirilirken siyasi açıdan farklı bir uluslararası örgüte katılımın AB’ye alternatif olup olamayacağı irdelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

AB-Türkiye İlişkileri, Uluslararası Örgütleri, AB Siyaseti

THE REFLECTION OF EUROPEAN UNION ACCESSION PROCESS TO TURKISH POLITICS: ALTERNATIVE ORGANIZATIONS

Öz

Turkey's European Union (EU) accession process began in July 31, 1959. However, EU-Turkey relations has been in a bumpy dialogue due to the changes in the international system in the historical process and the impact of the events of European integration. Relationships that have been going on for about 60 years have not resulted in full membership, thus, different alternatives have been raised for Turkey. In the study, process in Turkey-EU relations, Turkey's political stance and the EU can create alternatives to the EU it will be considered, especially considering the current developments. The presence of alternative organizations in the international arena and their relations with Turkey will be examined and while Turkey's relations with both the EU and the other organizations are being evaluated, whether participation in a politically different international organization will be an alternative to the EU will be examined.

Anahtar Kelimeler

EU-Turkey Relations, International Organizations, EU Politics

Kaynakça

• Ağır, O. (2016) “Rusya - Ukrayna Krizi’nin Avrasya Ekonomik Birliği Bağlamında Değerlendirilmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2), s.23- 42.
• Ağır, O. ve Ağır, Ö.(2017) “Avrupa Birliği ve Avrasya Ekonomik Birliği Kuruluş Süreçlerinin Karşılaştırılması”, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt:21, Sayı:1, s. 103-128.
• Akçay, E.Y. (2016) “Türkiye- AB İlişkileri ve “İmtiyazlı Ortaklık” Meselesi”, Toros Üniversitesi İİSBF Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 3, Sayı:5, s. 11-30.
• Akkaya Yaralı, A. (2019) “Avrupa’nın Mülteci Politikalarına Oryantalist Yaklaşımı: Suriye Krizi Sonrası Avrupa ve Türkiye İlişkileri”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt:74, Sayı:2, s. 357-380.
• Aktaş, M. (2014) “Avrupa’da Yükselen İslamofobi ve Medeniyetler Çatışması Tezi”, Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, Cilt:13, Sayı:1, s. 31-54.
• Alım, E. ve Aksu, F. (2019). “Rusya Liderliğinde Bir Güç Merkezi Olarak Avrasya Ekonomi Birliği”, Uluslararası Siyaset Bilimi ve Kentsel Araştırmalar Dergisi, Cilt:7, Özel Sayı, s.1-22
• Aslan, S. (2009) “Küreselleşmenin Ulus Devletlere Etkisi”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 25, 2009, s. 289-296.
• Ateş, E. ve Dilekoğlu, S. (2021). “Türkiye’nin Dış Ticaret Çeşitlendirmesinde Yeni Bir Pazar: Avrasya Ekonomik Birliği”, MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt:10, Sayı:1, s.253- 271.
• Aydıngün, İ (2017). “Avrasya Birliği: ‘Gerçek’ Bir Entegrasyon Mu? Rusya’nın Yeni Hegemonya Kurma Arayışlarının Bir Aracı Mı?”, Karadeniz Araştırmaları Merkezi, XIV /55, s.101-113.
• Cengiz, C. ve Kurtbağ, Ö. (2015) “Türkiye-AB Gümrük Birliğinde Yaşanan Güncel Sorunlar ve Bunlara Olası Çözüm Önerileri”, Akademik Yaklaşımlar Dergisi, Cilt:6, Sayı:2, s.1-33.
• Çalış, Ş.H. ve Metkin, K.(2017) “Algı Ve Yanılgı: AB Normları, Türkiye’nin Üyeliği Ve Ak Parti’nin Rolü”, Marmara Avrupa Araştırmaları Dergisi, Cilt:25, Sayı:2, s. 1-37.
• Çolakoğlu, S. (2004) “Şanghay İşbirliği Örgütü’nün Geleceği ve Çin”, Uluslararası İlişkiler, Cilt:1, Sayı:1, s. 173-197.
• Demir, S, ve Eminoğlu, A. (2018) “Küresel Rekabetin Karşılaştırmalı Bir Analizi: Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) Ve Şangay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ)”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 52, s.115-142.
• Demirtepe, M. Turgut ve İbrahim Erdoğan, “Bölgesel Çıkarlar ve Küresel Hedefler Odağında Şanghay İşbirliği Örgütü”, M. Turgut Demirtepe & Güner Özkan (Ed.), Uluslararası Sistemde Orta Asya: Dış Politika ve Güvenlik, (Ankara: USAK Yayınları, 2013), s. 87-89.
• Deniz, T. (2013) “Mekânsal Güç Asya’nın Siyasi Gücü: Şanghay İşbirliği Örgütü”, Doğu Coğrafya Dergisi, Cilt:18, Sayı: 30, s.217-228.
• Denizci, G.ve Marangoz, M.(2019) “Avrasya Ekonomik Birliği ve Avrasya Ekonomik Birliği Üyesi Ülkeler İle Türkiye’nin Dış Ticaretinin Karşılaştırmalı Analizi”, Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, Cilt:7, Sayı:16, s. 414-431.
• Dragneva, R., K. Wolczuk (2017, May) “The Eurasian Economic Union: Deals, Rules and the Exercise of Power”, Chatham House: The Royal Institute of International Affairs. s.2-25.
• Erdoğan, S. (2018). “Geçmişten Günümüze İslam’ın Avrupa Kimliği Üzerindeki Etkisi”, Journal Of Social And Humanities Sciences Research, Cilt:5, Sayı:24, s. 1482-1489.
• Eren, E. (2017) “Şangay İşbirliği Örgütü ve Türk Dış Politikasında Gelecek Perspektifi”, Strategic Public Management Journal, Cilt:3, Sayı:5, s.77-94.
• Ercan, M. (2017) “Mülteci Krizinden 15 Temmuz Darbe Kalkışmasına Türkiye-AB İlişkileri: İlişkilerin Yeniden Canlandırılması Mümkün Mü?”, Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:4, Sayı:13, s. 98-109.
• Erşen, E. (2013) “Türk Dış Politikasına Avrasya Yönelimi ve Şanghay İşbirliği Örgütü”, Ortadoğu Analiz, Cilt:5, Sayı:52, s. 14-23.
• Fontaine, P. (2010) AB Nedir?. Avrupa Toplulukları. Erişim Adresi: https://www.avrupa.info.tr/fileadmin/Content/publications/tr/ABnedir_kitap_final_TR.pdf
• Güzel, S. Ç. (2015) “2002 Sonrası Dönemde Türkiye- Avrupa Birliği İlişkileri”, Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl:4, Sayı:7, s.69-85.
• Hasgüler, M. ve Uludağ, M. B. (2005) Devletler Arası ve Hükümetler Dışı Uluslararası Örgütler, Nobel Yayıncılık.
• Hatipler, M. (2011) “Türkiye- AB Gümrük Birliği Antlaşması ve Antlaşmanın Türkiye Ekonomisine Etkileri”, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:13, Sayı:1, s. 14-32.
• İncekara, R. ve İncekara B. (2015). “Avrasya Ekonomik Birliği Ve Politik Ekonomik Etkileri”, Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), s. 111-129.
• İsmayıl, E. (2016). “Rusya’nın Avrasya Birliği Politikası”, Avrasya Etütleri, 49 (1), s.125- 151
• Kalaycı, İ. (2016) Türkiye Şanghay İşbirliği Örgütü’ne Niçin Girme(me)lidir? Ekonomi-Politik Gerekçeler, Ed. Ömer Okan Fettahlıoğlu; Cansu Birin , 3rd International Congress on Social Sciences, China to Adriatic (İKSAD) Congress Book, s. 387-399.
• Karakaş, C. (2007-2008) “Üye Olmadan Entegrasyon Mümkün mü? Türkiye’nin AB Üyeliğinin Hukuki Dayanakları ve Tam Üyelik Alternatifleri”, Uluslararası İlişkiler Akademik Dergisi, Cilt:4, Sayı:16, s. 23-49.
• Kartal, B, ve Sofyalıoğlu, Ç. (2011) “Türkiye’deki Gençliğin Şanghay İşbirliği Örgütüne Yönelik Tutumuna Pazarlama Perspektifiyle Bakış”. In International Conference On Eurasian Economies, s.24-29. Erişim Adresi: https://avekon.org/papers/340.pdf
• Kakışım, C. ve Erdoğan, S.(2018) “Türkiye-Avrupa Birliği İlişkileri ve 15 Temmuz Darbe Girişimin Ardından Yaşanan Gelişmeler”, KSBD, Cilt:10, Sayı:18, s. 399-420.
• Köse Akkaraca, M. (2015) “Geri Kabul Anlaşması ve Vizesiz Avrupa: Türkiye’nin Dış Politika Tercihlerini Anlamak”, Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, Cilt: 3, Sayı:2, s. 195-220.
• Katıtaş, G. (2019). “Asya’da Çin ve Rus Bölgeselciliği: Modern İpek Yolu Projesi ve Avrasya Ekonomik Birliği”, Uluslararası Siyaset Bilimi ve Kentsel Araştırmalar Dergisi, Cilt 7, Özel Sayı, s.119-141. Doi: 10.14782/ipsus.594463
• Kutlay, M. ve Akçalı, Ö. (2015) “Mülteci Krizi ve Türkiye- Avrupa Birliği İlişkilerinde Eksen Kayması Riski”, Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu, Avrupa Analizleri Serisi, No:1, Analiz No:29, Erişim Adresi: https://www.academia.edu/37842059/M%C3%BClteci_Krizi_ve_T%C3%BCrkiye_AB_%C4%B0li%C5%9Fkilerinde_Eksen_Kaymas%C4%B1_Riski
• Nas, Ç. (2015) “Türkiye-AB İlişkilerinde Geri Kabul Ve Vize Serbestliği: Hareketliliğin Yönetimi”, Marmara Avrupa Araştırmaları Dergisi, 23 (2), s. 169-186.
• Oğuşgil, V. A. (2016). “Suriye Mülteci Krizi ve AB-Türkiye İlişkileri Açısından Düşündürdükleri”, Ed. H. Mustafa Paksoy, Kazım Sarıçoban, Elif Yildirimci, Özcan
• Özkan, II. Uluslararası Ortadoğu Konferansları: Ortadoğu’daki Çatışmalar Bağlamında Göç Sorunu Konferansı Bildiri Kitabı, s. 63-75. Kilis.
• Öner, S. (2014) “Avrupa’da Yükselen Aşırı Sağ, Yeni ‘Öteki’ler ve Türkiye’nin AB Üyeliği”, Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, Cilt:13, Sayı:1, s. 163-184.
• Öngel, V. (2010) “Türkiye İçin Alternatif Bir Dış Ticaret Pazarı: Avrasya Ekonomik Topluluğu”, Internatıonal Conference On Eurasian Economies, s. 86-91. Erişim Adresi: http://avekon.org/papers/222.pdf
• Özalp, M. (2019) “Türkiye’nin Şanghay İşbirliği Örgütü’ne Olası Üyeliğinin Avrasya Politikasına Etkileri”, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt:8, Sayı:4, s. 3439-3469.
• Özer, M. A. (2009) “Avrupa Birliği’ne Tam Üyeliğin Eşiğinde Türkiye”, Yönetim ve Ekonomi, Cilt:16, Sayı:1, s. 89-105.
• Saygın, D. (2011) “Avrupa Birliği-Türkiye İlişkilerinde Vize Sorunu”, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Biga İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yönetim Bilimleri Dergisi, Cilt:9, Sayı:2, s. 31-37.
• Soytürk, M. (2012) “Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne Uyum Süreci ve Avrupa Birliği’nde Türkiye Tartışmaları”, International Journal of History, Sayı:4 (Özel Sayı), s.381-397.
• Şahin, M. (2020). “Uluslararası Ekonomi Politikte Neoklasik Realizme Duyulan İhtiyaç: Avrasya Ekonomi Topluluğu”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 57, s.253-272.
• Şen, Y.F. ve Özkorul, G. (2016) “Türkiye- Avrupa Birliği İlişkilerinde Yeni Bir Eşik: Sığınmacı Krizi Bağlamında Bir Değerlendirme”, Göç Araştırmaları Dergisi, Cilt:2, Sayı:2, s. 86-119.
• Tepeli, E. ve Aydın, A. H. (2015) “Avrupa Birliği Ve Türkiye-Avrupa Birliği İlişkilerinin Gelişme Trendi”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:5, Sayı:1, s. 29-44.
• Tüfekçi, Ö. (2016). “Bölgesel İşbirliklerinin Türk-Rus İlişkilerine Etkisi: Traceca ve Avrasya Ekonomik Birliği Örnekleri” , TYB Akademi, Yıl:6, Sayı: 17, s.159-172.
• Tüysüzoğlu, G. (2019) “Avrasya'da Bir Güvenlik Topluluğu İnşası Girişimi: Avrasya Ekonomik Birliği” Karadeniz Araştırmaları Dergisi. XVI/62, s. 239-259.
• Uysal, Ceren.(2001) “Türkiye- Avrupa Birliği İlişkilerinin Tarihsel Süreci ve Son Gelişmeler”, Akdeniz İİBF Dergisi, Sayı:1, s.140-153.
• Yalçınkaya, A.(2017) “Türk Dış Politikasında Eksen Arayışı: Avrupa Birliği Mi, Şanghay İşbirliği Örgütü Mü?”, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:1, Sayı:1 Afro-Avrasya Özel Sayısı, s. 7-16.
• Yardımcıoğlu, M. ve Koçarslan, H. (2012) “Çok Kutuplu Dünyaya Doğru: Şanghay İşbirliği Örgütü”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:2, Sayı: 2, s.163-174.
• Yener, M.C. (2013) “Küresel Düzende Yeni Arayışlar: Şangay İşbirliği Örgütü ve Türkiye”, Uluslararası Ekonomik Sorunlar Dergisi, Cilt:13, Sayı:46, s. 71-91.
• Yılmaz, S.(2017) “Asya’da Bir Ekonomik Gelişim Modeli: Avrasya Ekonomik Birliği”, Elektronik Siyaset Bilimi Araştırmaları Dergisi, Cilt:8, Sayı:1, s. 63-74.